Nederlands 17e eeuw

Zoekwoord

Toepassing taalsleutel

aan (17e eeuw)

verbonden, helemaal één

uitleg >>

aan (17e eeuw)

onderdeel van de zaak, lichaam, object

uitleg >>

aan-aen

één worden

uitleg >>

aas

hangt er om te eten

uitleg >>

abondant (17e eeuw)

alles wat je oog ziet is te krijgen

uitleg >>

abondant (17e eeuw)

te krijgen wat je oog graag ziet

uitleg >>

acht (8)(17e eeuw)

in de schacht zakken

uitleg >>

acht (8)(17e eeuw)

in de schacht zakken

uitleg >>

acht (8)(eng.)

zie acht 17e eeuw

uitleg >>

adamant (17e eeuw)

door een gang uit te hakken

uitleg >>

adamant (17e eeuw)

te krijgen door de grond weg te hakken

uitleg >>

ader

de haag is de kust, scheiding land en zee

uitleg >>

Adriaan (16e eeuw)

de barriëre die de grens vormt voor de zee als afscheiding

uitleg >>

aen (17e eeuw)

verbonden, helemaal één

uitleg >>

aen (17e eeuw)

onderdeel van de zaak, lichaam, object

uitleg >>

aenvaarden (17e eeuw)

helemaal terug te keren

uitleg >>

aenvaarden (17e eeuw)

de zaak verdelen en te beklinken

uitleg >>

aenvaarden (17e eeuw)

in een kringetje terugdraaien

uitleg >>

aenvaerden (17e eeuw)

helemaal terug te keren

uitleg >>

aenvaerden (17e eeuw)

neiging de zaak te beklinken door (terug)gave

uitleg >>

aenvaerden (17e eeuw)

in een kring terugdraaien

uitleg >>

afpakken (17e eeuw)

helemaal terug te keren

uitleg >>

afpakken (17e eeuw)

de zaak verdelen en te beklinken

uitleg >>

afpakken (17e eeuw)

in een kringetje terugdraaien

uitleg >>

Afrika

kust om te bereiken, kust waar krijgers zijn, ook: om zich te verrijken

uitleg >>

agt (17e eeuw)

in de schacht zakken

uitleg >>

agt (17e eeuw)

in de schacht zakken

uitleg >>

akte (17e eeuw)

geeft heil, maakt iets weer goed (helen)

uitleg >>

akte (17e eeuw)

is lang, houdt een schikking in

uitleg >>

akte (17e eeuw)

soort schikking, lijfrente

uitleg >>

Alcatraz (U.S.A.)

trek met geschal en gekraak tegen de kust

uitleg >>

almanak (16e eeuw)

hetgeen dat samenvalt

uitleg >>

amarant (17e eeuw)

linnenwever?

uitleg >>

amarant (17e eeuw)

linnenwever?

uitleg >>

amarant (17e eeuw)

haalt door de kam door een bos

uitleg >>

amarant (17e eeuw)

verzamelt een bos

uitleg >>

Amerika

een kust die gezamenlijk oprijst

uitleg >>

Amerika

water gescheiden door de kust (een eiland)

uitleg >>

Antalya (Turkije)

kust aan het zoute water

uitleg >>

arm man (17e eeuw)

is geruïneerd, vraagt om gaven

uitleg >>

arm man (17e eeuw)

om zich te schamen

uitleg >>

armada (spaans)

samen de slag slaan, samen veroveren op zee

uitleg >>

articul (17e eeuw)

samenvoegen en verhullen/opbergen

uitleg >>

articul (17e eeuw)

in een kluis bewaren/doen geraken

uitleg >>

articul (17e eeuw)

bij geruchten van klachten, om te slagen (slagvaardig te zijn)

uitleg >>

artikel (17e eeuw)

samenvoegen en verhullen/opbergen

uitleg >>

artikel (17e eeuw)

in een kluis bewaren/doen geraken

uitleg >>

artikel (17e eeuw)

bij geruchten van klachten, om te slagen (slagvaardig te zijn)

uitleg >>

astrueren (17e eeuw)

behagen scheppen in iemand dreunen te geven, tot kreunen te bewegen

uitleg >>

astrueren (17e eeuw)

het leuk vinden iem. te doen huilen

uitleg >>

astrueren (17e eeuw)

behagen hebben in iemand krenken

uitleg >>

ay lacen (14e eeuw)

zich geheel beklagen

uitleg >>

ay lacen (14e eeuw)

het huilt in zich/de persoon zinkt in

uitleg >>

ay lacen (14e eeuw)

krimpt ineen/de persoon zinkt in

uitleg >>

Baader

eert of verkeert geheel bij de hangende schachten (orgelpijpen)

uitleg >>

Baader

houdt van de zang van de orgelpijpen

uitleg >>

Baader

als de zang van God (Gaaf)

uitleg >>

Baader

het verrijzen/opklinken van de gave zang, of de zang die gegeven wordt

uitleg >>

baai (14e eeuw)

bij eigen gang (route)

uitleg >>

baai (eng.)

bij eigen gang (route)

uitleg >>

bachuus (16e eeuw)

schuin dak om te bakken

uitleg >>

bachuus (16e eeuw)

er wordt iets verschaft onder het schuine dak

uitleg >>

bachuus.

de (kinnebak) waarvan de hoeken naar beneden trekken

uitleg >>

bachuus.

gaapt zichtbaar (door de kaak te laten zakken)

uitleg >>

backhuys (17e eeuw)

met kaak tot zich neemt

uitleg >>

backhuys (17e eeuw)

verschalkt en zinkt in een hoek

uitleg >>

Baeswael (Texel)

bij de zee, stroming naar- of uit de monding

uitleg >>

Baeswael (Texel)

een slenk met snel stromend water, dat snel kan zakken

uitleg >>

Baeswael (Texel)

heen en terug gaand water, dat slib meevoert in een geul

uitleg >>

bakkerij (16e eeuw)

schuin dak om te bakken

uitleg >>

bakkerij (16e eeuw)

er wordt iets verschaft onder het schuine dak

uitleg >>

bakkes

de (kinnebak) waarvan de hoeken naar beneden trekken

uitleg >>

bakkes

gaapt zichtbaar (door de kaak te laten zakken)

uitleg >>

balde (spaans)

is een graap (stenen pot 17e eeuw)

uitleg >>

Bali (Indonesië)

bij de golfslag

uitleg >>

balk

om twee kanten bijeen te brengen

uitleg >>

balk 17e eeuw

naast elkaar leggen

uitleg >>

balk 17e eeuw

in één laag leggen

uitleg >>

balk 17e eeuw

raakt de andere kant, raakt aan beide zijden de andere kant

uitleg >>

ballick (17e eeuw)

naast elkaar leggen

uitleg >>

ballick (17e eeuw)

in één laag leggen

uitleg >>

ballick (17e eeuw)

raakt de andere kant, raakt aan beide zijden de andere kant

uitleg >>

banloke (16e eeuw)

in haag verscholen

uitleg >>

banloke (16e eeuw)

behoort de zaak toe, behoort alles toe wat achter de haag is

uitleg >>

banloke (16e eeuw)

heeft eigen keur = recht in het gebied

uitleg >>

Bari (ital.)

bij de kracht en het geraas van de zee

uitleg >>

Basken

trekken langs de kust

uitleg >>

Basken (eigen taal)

ten gunste van zichzelf zoeken bij de golven

uitleg >>

bay (14e eeuw)

bij eigen gang (route)

uitleg >>

bay (eng.)

bij eigen gang (route)

uitleg >>

begaast (17e eeuw)

omgeven met een hele haag

uitleg >>

begaast (17e eeuw)

horizontaal omgeven met een hele haag

uitleg >>

behuilde (17e eeuw)

uit zich schreiend

uitleg >>

behuilde (17e eeuw)

snikkend zeggen vanuit de keel

uitleg >>

behuilde (17e eeuw)

snikkend uit de oogkieren afscheiden

uitleg >>

bekreten (17e eeuw)

uit zich schreiend

uitleg >>

bekreten (17e eeuw)

snikkend zeggen vanuit de keel

uitleg >>

bekreten (17e eeuw)

snikkend uit de oogkieren afscheiden

uitleg >>

bekust 17e eeuw

omgeven met een hele haag

uitleg >>

bekust 17e eeuw

horizontaal omgeven met een hele haag

uitleg >>

bepeinzen (eng.)

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

bepeinzen (eng.)

waar men zich hecht, even vastkleeft

uitleg >>

bepeinzen (eng.)

waar men zich aan vastklampt (op teruggrijpt)

uitleg >>

bezwaren (17e eeuw)

behagen scheppen in iemand dreunen te geven, tot kreunen te bewegen

uitleg >>

bezwaren (17e eeuw)

het leuk vinden iem. te doen huilen

uitleg >>

bezwaren (17e eeuw)

behagen hebben in iemand krenken

uitleg >>

bibliotheek (17e eeuw)

werkt in een kring

uitleg >>

bibliotheek (17e eeuw)

stedds weer een geheel maken

uitleg >>

bibliotheek (17e eeuw)

houdt het bijeen en deelt steeds uit

uitleg >>

bitter (17e eeuw)

tegengesteld van schik, lol

uitleg >>

bitter (17e eeuw)

niet recht, eerlijk, krijgt men een bittere smaak van

uitleg >>

bitter (17e eeuw)

oprisping krijgen, huilen

uitleg >>

bivanc (17e eeuw)

geheel van iemand: iemands bezit

uitleg >>

bivanc (17e eeuw)

zelf aangeschaft

uitleg >>

Blaeu (17e eeuw)

zoeken langs de zee

uitleg >>

Blaeu (17e eeuw)

kunst de zee te onderscheiden

uitleg >>

Blaeu (17e eeuw)

kunst de baren (de zee) te onderscheiden

uitleg >>

bleek goudgroen (17e eeuw)

het rode aan de zijkant van de rijzende zon

uitleg >>

bleek goudgroen (17e eeuw)

alsof de zon half opgaat

uitleg >>

bleek goudgroen (17e eeuw)

alsof de zon ziek is, bleek is

uitleg >>

boetseren (17e eeuw)

de trekken namaken van wat het oog te zien krijgt

uitleg >>

boetseren (17e eeuw)

onderscheiden en vastleggen door te schuiven

uitleg >>

boetseren (17e eeuw)

begrenzen van wat het oog ziet

uitleg >>

boffen (17e eeuw)

boffen

uitleg >>

boffen (17e eeuw)

als het bij één iem. terecht komt

uitleg >>

boffen (17e eeuw)

iets bijschuiven

uitleg >>

bonket (17e eeuw)

van bonken, stuiteren

uitleg >>

bonket (17e eeuw)

als een knoop, als een knop

uitleg >>

boos (17e eeuw)

houdt van of herhaald gekrijs of krijg (ruzie)

uitleg >>

boos (17e eeuw)

met de keel slikken, hels tekeer gaan

uitleg >>

boos (17e eeuw)

houdt van of herhaald gekrijs of krijg (ruzie)

uitleg >>

boos maken (17e eeuw)

ergernis in hebben

uitleg >>

boos maken (17e eeuw)

neiging zich te verslikken

uitleg >>

boos maken (17e eeuw)

neiging tot opspringen

uitleg >>

bootseer(en)(17e eeuw)

de trekken namaken van wat het oog te zien krijgt

uitleg >>

bootseer(en)(17e eeuw)

onderscheiden en vastleggen door te schuiven

uitleg >>

bootseer(en)(17e eeuw)

begrenzen van wat het oog ziet

uitleg >>

braes (17e eeuw)

een meer gevormd bij de zee

uitleg >>

braes (17e eeuw)

niet alles zee, wel kale oppervlakte

uitleg >>

braes (17e eeuw)

trekt golven bijelkaar

uitleg >>

brommen (17e eeuw)

zondert zich af, afgewend, zegt het op een afstandelijke manier

uitleg >>

brommen (17e eeuw)

zondert zich af, afgewend, zegt het op een afstandelijke manier

uitleg >>

buffe (17e eeuw)

opzij schuiven

uitleg >>

buffe (17e eeuw)

geeft dat iets verschuift

uitleg >>

buffen (17e eeuw)

boffen

uitleg >>

buffen (17e eeuw)

als het bij één iem. terecht komt

uitleg >>

buffen (17e eeuw)

iets bijschuiven

uitleg >>

buiren (17e eeuw)

elkaar wederkerig gunstig stemmen

uitleg >>

buiren (17e eeuw)

elkaar uitlenen

uitleg >>

buiren (17e eeuw)

over en weer komen

uitleg >>

buks

geeft een schok

uitleg >>

buks (16e eeuw)

geeft een schok, gaat de hoogte in

uitleg >>

bundelen (17e eeuw)

gebogen (om)heen trekken

uitleg >>

bundelen (17e eeuw)

omheen schuiven, aantrekken

uitleg >>

bunsen (17e eeuw)

gebogen (om)heen trekken

uitleg >>

bunsen (17e eeuw)

omheen schuiven, aantrekken

uitleg >>

buren (17e eeuw)

elkaar wederkerig gunstig stemmen

uitleg >>

buren (17e eeuw)

elkaar uitlenen

uitleg >>

buren (17e eeuw)

over en weer komen

uitleg >>

busse (16e eeuw)

geeft een schok, gaat de hoogte in

uitleg >>

byvanc (16e eeuw)

geheel van iemand: iemands bezit

uitleg >>

byvanc (16e eeuw)

zelf aangeschaft

uitleg >>

cabillatien (17e eeuw)

gegil, geklaag en slaat er op los

uitleg >>

cabillatien (17e eeuw)

houdt van luidruchtig en kleverig gedrag

uitleg >>

cabillatien (17e eeuw)

houdt van aanhalen en grijpen

uitleg >>

Caerdydd (Welsh)

door een dichte haag begrensd

uitleg >>

Callantsoog (17e eeuw)

waar de zee komt en zich terugtrekt

uitleg >>

Callantsoog (17e eeuw)

er trekt een snelle slag, trek snel laag

uitleg >>

Callantsoog (17e eeuw)

het geraas (de zee) trek omlaag

uitleg >>

calmel (17e eeuw)

groeit geheel in het water

uitleg >>

calmel (17e eeuw)

laag op laag (groeiend) in de modder (slik)

uitleg >>

calmel (17e eeuw)

groeit omhoog met kraagjes

uitleg >>

carstaenge (17e eeuw)

kaarsen hangen bijeen op zich

uitleg >>

carstaenge (17e eeuw)

samen (ver)schijnt het helemaal

uitleg >>

carstaenge (17e eeuw)

de schacht (kastanje) valt met een slag

uitleg >>

carstaenge (17e eeuw)

de kracht zit in de schacht

uitleg >>

cavillãri (latijn)

schade door gillen, klagen, krijsen

uitleg >>

cavillãri (latijn)

houdt van gillen, sarren, krijsen en ruzie

uitleg >>

cavillãri (latijn)

houdt van gieren, schallen en klikken

uitleg >>

cedel (17e eeuw)

een goede schikking

uitleg >>

cedel (17e eeuw)

licht er om te schikken

uitleg >>

cedel (17e eeuw)

krijgt men in ruil: een schikking

uitleg >>

cedule (17e eeuw)

een schuld wordt geschikt

uitleg >>

cedule (17e eeuw)

gaat in de kluis (waardepapier)

uitleg >>

cedule (17e eeuw)

een schikking in naam der overheid (kruis)

uitleg >>

cedule (17e eeuw)

waar men zijn naam (kruisje) onder zette

uitleg >>

ceel (17e eeuw)

geeft heil, maakt iets weer goed (helen)

uitleg >>

ceel (17e eeuw)

is lang, houdt een schikking in

uitleg >>

ceel (17e eeuw)

soort schikking, lijfrente

uitleg >>

Ceylon (17e eeuw)

een diepte (kiel) waar het zog schokt

uitleg >>

Ceylon (17e eeuw)

als een geul bij de zee, die een afscheiding maakt

uitleg >>

Ceylon (17e eeuw)

als schorren bij de zee

uitleg >>

chrizofraes (17e eeuw)

het rode aan de zijkant van de rijzende zon

uitleg >>

chrizofraes (17e eeuw)

alsof de zon half opgaat

uitleg >>

chrizofraes (17e eeuw)

alsof de zon ziek is, bleek is

uitleg >>

chrizolyt (17e eeuw)

de kleur van oprijzende zon

uitleg >>

chrizolyt (17e eeuw)

het rijzen van de gele zon

uitleg >>

chrizolyt (17e eeuw)

het schuin omhoog gaan van van de zon in de ijle (lucht)

uitleg >>

claer (17e eeuw)

de lengte doen terugkeren: rondmaken

uitleg >>

claer (17e eeuw)

de einden aan elkaar brengen: de cirkel is rond

uitleg >>

claer (17e eeuw)

waar de kring aangehaald wordt: rondkomen

uitleg >>

clerck (17e eeuw)

moet nog bijleren, in de leer

uitleg >>

clerck (17e eeuw)

schrijft op: regels

uitleg >>

clerck (17e eeuw)

moet nog bijleren, in de leer

uitleg >>

cliever (17e eeuw)

slaat scheef om een opening te maken

uitleg >>

cliever (17e eeuw)

alsof men iets scheren of omkeren wil

uitleg >>

cliever (17e eeuw)

omhoog heffen om geheel naar beneden te slaan

uitleg >>

cloeg (17e eeuw)

eigen geluid, klank

uitleg >>

cloeg (17e eeuw)

huilend (geluid)

uitleg >>

cloeg (17e eeuw)

verscheurend (geluid)

uitleg >>

cnoten (17e eeuw)

(wilge)teen afrukken

uitleg >>

cnoten (17e eeuw)

de hoogte verminderen

uitleg >>

cnoten (17e eeuw)

in een bosje

uitleg >>

conkel (17e eeuw)

in het kille verborgene

uitleg >>

conkel (17e eeuw)

waar beenderen liggen

uitleg >>

conkel (17e eeuw)

om te rusten, waar de beenderen verrijzen (verg: opstanding Jezus)

uitleg >>

conkel (17e eeuw).

geheel meegezogen

uitleg >>

conkel (17e eeuw).

als meegezogen worden

uitleg >>

conkel (17e eeuw).

megetrokken worden

uitleg >>

conkel (17e eeuw)..

in een kil meegevoerd worden (kil is een sluisje)

uitleg >>

conkel (17e eeuw)..

met de modder meegezogen worden

uitleg >>

conkel (17e eeuw)..

megetrokken worden

uitleg >>

connich (17e eeuw)

inzicht in het hoofd

uitleg >>

connich (17e eeuw)

bezonken, genoeg inzicht

uitleg >>

connich (17e eeuw)

bezonken, genoeg inzicht

uitleg >>

connich (17e eeuw)

bezonken, genoeg inzicht

uitleg >>

conreider (17e eeuw)

schoonmaken, reinigen van binnen en buiten

uitleg >>

conreider (17e eeuw)

door de zon laten uitdrogen

uitleg >>

conreider (17e eeuw)

zoals het ophangen en omkeren (maar dit ook van een lijk)

uitleg >>

conreider (17e eeuw)

klaarmaken zodat het begeerlijk voor het oog is

uitleg >>

conreider (17e eeuw)

aan een lijn ophangen en steeds omdraaien

uitleg >>

cordewagen (17e eeuw)

om te rijden met afval van planten

uitleg >>

cordewagen (17e eeuw)

waarin iets opgeborgen kan, dat men in de hoogte tilt

uitleg >>

cordewagen (17e eeuw)

om te rijden, met twee houten handvaten als krukken

uitleg >>

cordewagen (17e eeuw)

om te dragen, onder druk zetten: belasten

uitleg >>

cósta (iers)

zoek de haag, een hoge haag

uitleg >>

costa (spaans)

een hoge haag (de wal of oever)

uitleg >>

Costa rica (costa)

oprijzende kust

uitleg >>

Costa rica (costa)

ziet een kering in een hoge haag

uitleg >>

cromstaf-crom (17e eeuw)

een staf die een kronkeling maakt

uitleg >>

cromstaf-crom (17e eeuw)

een staf die hol is en een boog maakt

uitleg >>

cromstaf-crom (17e eeuw)

een staf die gebroken lijkt

uitleg >>

cromstaf-staf (17e eeuw)

kromme staak of haak

uitleg >>

cromstaf-staf (17e eeuw)

als een (kromme) haak

uitleg >>

cruden (17e eeuw)

kruiden

uitleg >>

cruden (17e eeuw)

de omhulling knikken (stukmalen)

uitleg >>

cruden (17e eeuw)

een gedroogde schil knikken vanwege de geur of schuren (fijnwrijven met een vijzel bijv.)

uitleg >>

cruden (17e eeuw).

rukken, heen en weer gaan

uitleg >>

cruden (17e eeuw).

zich afmatten, ergens een deuk in maken

uitleg >>

cruden (17e eeuw).

ergens door(heen) gaan

uitleg >>

crudenaer (17e eeuw)

steeds veel kruiden hebben

uitleg >>

crudenaer (17e eeuw)

iem. die aanhaakt (naar wie maar wil) met omhulsels

uitleg >>

crudenaer (17e eeuw)

een kring (mensen) blij maken met schors

uitleg >>

crudewagen (17e eeuw)

een wagen om te heen en weer te brengen (kruisen)

uitleg >>

crudewagen (17e eeuw)

een wagen om mee rond te dolen

uitleg >>

crudewagen (17e eeuw)

een wagen om aan te scheuren

uitleg >>

Cuba

te vinden bij de kust (haag) of baai

uitleg >>

Cuba

haven zoeken

uitleg >>

culle (17e eeuw)

gelijk aan een kuil

uitleg >>

culle (17e eeuw)

geheel dicht, de kluis van het geil

uitleg >>

culle (17e eeuw)

gekroesd haar

uitleg >>

culle (17e eeuw)

aan de andere kant van het kruis

uitleg >>

Dakar (Afrika)

aan de kust bij de zee

uitleg >>

damp (17e eeuw)

gaat heet de lucht in

uitleg >>

damp (17e eeuw)

trekt schommelend omhoog, men zou er van bedwelmd (schommelen) raken

uitleg >>

Danese (ital.)

waar de zee gescheiden wordt door een haag (de kust)

uitleg >>

Degas

zich laten schaken

uitleg >>

Den Haag

geheel bij de haag (= duinen)

uitleg >>

Den Haag (Frankrijk)

heeft haakse koeken

uitleg >>

Den Hoorn (Texel)

waar een inham is

uitleg >>

Den Hoorn (Texel)

om naar toe te koersen

uitleg >>

Den Hoorn (Texel)

bij de Hors

uitleg >>

Den Hoorn (Texel)

waar zand is, het zand begint

uitleg >>

Den Hoorn (Texel)

om om je heen te kijken, zoeken

uitleg >>

Den Hoorn (Texel)

waar een ronde verhoging te vinden is

uitleg >>

diamant (17e eeuw)

door een gang uit te hakken

uitleg >>

diamant (17e eeuw)

te krijgen door de grond weg te hakken

uitleg >>

Doofhoorn

waar men (ladingen) verschuift

uitleg >>

Doofhoorn

waar de schepen kwamen (type Schokkers) bij een hoek (hoorn betekent ook hoek)

uitleg >>

draaikolk (17e eeuw)

geheel meegezogen

uitleg >>

draaikolk (17e eeuw)

als meegezogen worden

uitleg >>

draaikolk (17e eeuw)

megetrokken worden

uitleg >>

drieangel (17e eeuw)

de kleinst- mogelijke kring of geheel

uitleg >>

drieangel (17e eeuw)

zingt terwijl het hangt

uitleg >>

drieangel (17e eeuw)

kun je geheel omdraaien

uitleg >>

drieangel (17e eeuw)

het gehele recht

uitleg >>

drieangel (17e eeuw)

gaat geheel scheef omhoog

uitleg >>

drinkschaal (17e eeuw)

om te zuipen

uitleg >>

drinkschaal (17e eeuw)

om in te schenken

uitleg >>

drogist (17e eeuw)

steeds veel kruiden hebben

uitleg >>

drogist (17e eeuw)

iem. die aanhaakt (naar wie maar wil) met omhulsels

uitleg >>

drogist (17e eeuw)

een kring (mensen) blij maken met schors

uitleg >>

ducker (17e eeuw)

raakt zoek, keer niet terug

uitleg >>

ducker (17e eeuw)

met schokken, wegmaken

uitleg >>

ducker (17e eeuw)

wordt groter naar het eind

uitleg >>

duwen (17e eeuw)

rukken, heen en weer gaan

uitleg >>

duwen (17e eeuw)

zich afmatten, ergens een deuk in maken

uitleg >>

duwen (17e eeuw)

ergens door(heen) gaan

uitleg >>

duwslee (17e eeuw)

maakt groeven tijdens reizen (kruisen)

uitleg >>

duwslee (17e eeuw)

te slee en schuurt, ligt (op de grond) en schuurt, sleept en schuurt (over de grond)

uitleg >>

duwslee (17e eeuw)

om te slepen, gaat schurend

uitleg >>

duwslee (17e eeuw)

slepen en schuren d.m.v. een g(hand)greep

uitleg >>

duwwagen (17e eeuw)

een wagen om te heen en weer te brengen (kruisen)

uitleg >>

duwwagen (17e eeuw)

een wagen om mee rond te dolen

uitleg >>

duwwagen (17e eeuw)

een wagen om aan te scheuren

uitleg >>

dwell (.eng.)

waar men verwijlt

uitleg >>

dwell (.eng.)

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

dwell (.eng.)

waar men gehecht is om te leven

uitleg >>

dwell (.eng.)

waar men zich graag aan vastklampt (grijpt)

uitleg >>

dwell (eng.).

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

dwell (eng.).

waar men zich hecht, even vastkleeft

uitleg >>

dwell (eng.).

waar men zich aan vastklampt (op teruggrijpt)

uitleg >>

dwell. (eng.)

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

dwell. (eng.)

waar men zich hecht, even vastkleeft

uitleg >>

dwell. (eng.)

waar men zich aan vastklampt (op teruggrijpt)

uitleg >>

eijssen (17e eeuw)

eigen zin de voorrang geven

uitleg >>

eijssen (17e eeuw)

iem. zin naar zich toetrekken

uitleg >>

eiland

heeft een slingerende haag (duin/kust) om zich heen

uitleg >>

eisen (17e eeuw)

eigen zin de voorrang geven

uitleg >>

eisen (17e eeuw)

iem. zin naar zich toetrekken

uitleg >>

emmer (spaans)

is een graap (stenen pot 17e eeuw)

uitleg >>

erf (eigen)(16e eeuw)

geheel van iemand: iemands bezit

uitleg >>

erf (eigen)(16e eeuw)

zelf aangeschaft

uitleg >>

erf (eigen)(17e eeuw)

geheel van iemand: iemands bezit

uitleg >>

erf (eigen)(17e eeuw)

zelf aangeschaft

uitleg >>

errenen (17e eeuw)

ergernis in hebben

uitleg >>

errenen (17e eeuw)

neiging zich te verslikken

uitleg >>

errenen (17e eeuw)

neiging tot opspringen

uitleg >>

errer (17e eeuw)

ga op terugreis

uitleg >>

errer (17e eeuw)

gelijk aan de hel

uitleg >>

errer (17e eeuw)

ga op terugreis

uitleg >>

errich (17e eeuw)

houdt van of herhaald gekrijs of krijg (ruzie)

uitleg >>

errich (17e eeuw)

met de keel slikken, hels tekeer gaan

uitleg >>

errich (17e eeuw)

houdt van of herhaald gekrijs of krijg (ruzie)

uitleg >>

Euskotarrak (Basken)

ten gunste van zichzelf zoeken bij de golven

uitleg >>

Freya

de grens ligt verzonken aan de kust

uitleg >>

Fryas

waar het vrije zeegat is

uitleg >>

Gaasp

een verdiepte (water)gang

uitleg >>

Gaasp

een lange schacht

uitleg >>

Gaasterland

van herkomst een lange haag (langs de vaargeul)

uitleg >>

Gaasterland

betrekking op een watergang

uitleg >>

Gaasterland

als een watergang

uitleg >>

gaerne (17e eeuw)

graag in bezit willen hebben

uitleg >>

gaerne (17e eeuw)

klinkt behaaglijk

uitleg >>

gaerne (17e eeuw)

waar het behaaglijk is

uitleg >>

Gantel

kreek bij duinen (de haag)

uitleg >>

Gaza (hebr.)

de haag (kust) wordt overmeesterd of aangeraakt (door de zee)

uitleg >>

Gaza (hebr.)

de haag (kust) wordt overmeesterd of aangeraakt (door de zee)

uitleg >>

geduirigh (17e eeuw)

keer op keer

uitleg >>

geduirigh (17e eeuw)

zoekt zichzelf vast te klinken

uitleg >>

geduirigh (17e eeuw)

in een kring gaan zoeken

uitleg >>

geleerd (17e eeuw)

steeds onderzoeken

uitleg >>

geleerd (17e eeuw)

hetzelfde als (uit)vinden

uitleg >>

geleerd (17e eeuw)

bereiken iets te vinden, uitvinden

uitleg >>

gemeente-secretaris (17e eeuw)

ondersteund de verzamelde beslissingen

uitleg >>

gemeente-secretaris (17e eeuw)

onderzoekt de gang (van zaken)

uitleg >>

gemeente-secretaris (17e eeuw)

kijkt terug hoe de gang van zaken was (archief)

uitleg >>

gemeente-secretaris (17e eeuw)

kijkt terug hoe de gang van zaken was (archief)

uitleg >>

gemelick (17e eeuw)

alleen zeggen dat men gelijk heeft

uitleg >>

gemelick (17e eeuw)

alleen met zichzelf ingenomen

uitleg >>

gemelick (17e eeuw)

zichzelf gelijk geven

uitleg >>

gesteente (bleek goudgroen)(17e eeuw)

het rode aan de zijkant van de rijzende zon

uitleg >>

gesteente (bleek goudgroen)(17e eeuw)

alsof de zon half opgaat

uitleg >>

gesteente (bleek goudgroen)(17e eeuw)

alsof de zon ziek is, bleek is

uitleg >>

gesteente (goudgroen)(17e eeuw)

de kleur van oprijzende zon

uitleg >>

gesteente (goudgroen)(17e eeuw)

het rijzen van de gele zon

uitleg >>

gesteente (goudgroen)(17e eeuw)

het schuin omhoog gaan van van de zon in de ijle (lucht)

uitleg >>

gesteente (melkblauw)(17e eeuw)

kalkachtig in het blauw van de wolken

uitleg >>

gesteente (melkblauw)(17e eeuw)

een oog (ronde steen) als in de zee

uitleg >>

gesteente (melkblauw)(17e eeuw)

een oog (ronde steen) als in de zee

uitleg >>

gesteente (roodgeaderd)(17e eeuw)

het oog (ronde steen) heeft rood in zich

uitleg >>

gesteente (roodgeaderd)(17e eeuw)

als een beschadigd oog

uitleg >>

gesteente (roodgeaderd)(17e eeuw)

als een beschadigd oog

uitleg >>

gesteente (vuurgeel)(17e eeuw)

als vonken van de zon

uitleg >>

gesteente (vuurgeel)(17e eeuw)

alsof er stukken van de zon worden afgehakt

uitleg >>

gesteven (17e eeuw)

van zijde dat bijeen trekt

uitleg >>

gesteven (17e eeuw)

iets plat maken (met de strijkbout)

uitleg >>

gevaar (17e eeuw)

maak dat je wegkomt

uitleg >>

gevaar (17e eeuw)

glimt op het gezicht: zweten

uitleg >>

gevaar (17e eeuw)

geklonken om te schaken

uitleg >>

gevaar (17e eeuw)

mogelijk te beschadigen

uitleg >>

gewag (17e eeuw)

iets gaan zeggen

uitleg >>

gewag (17e eeuw)

iets zeggen, iets duidelijk maken ter onderscheid

uitleg >>

geweer (16e eeuw)

geeft een schok, gaat de hoogte in

uitleg >>

gewelf (mal)

keert geheel terug, keert het geheel (ondersteund)

uitleg >>

gewelf (mal)

rijst op vanuit het slik (gelijkmatig)

uitleg >>

gewelf (mal)

omhoog gekleefd

uitleg >>

gewelf (mal)(17e eeuw)

keert geheel terug, keert het geheel (ondersteund)

uitleg >>

gewelf (mal)(17e eeuw)

rijst op vanuit het slik (gelijkmatig)

uitleg >>

gewelf (mal)(17e eeuw)

omhoog gekleefd

uitleg >>

gheerre (14e eeuw)

glinsteren (bij het idee het te kunnen halen) binnen eigen (arm)lengte

uitleg >>

goudgroen gesteente (17e eeuw)

de kleur van oprijzende zon

uitleg >>

goudgroen gesteente (17e eeuw)

het rijzen van de gele zon

uitleg >>

goudgroen gesteente (17e eeuw)

het schuin omhoog gaan van van de zon in de ijle (lucht)

uitleg >>

graag (14e eeuw)

glinsteren (bij het idee het te kunnen halen) binnen eigen (arm)lengte

uitleg >>

graag (17e eeuw)

graag in bezit willen hebben

uitleg >>

graag (17e eeuw)

klinkt behaaglijk

uitleg >>

graag (17e eeuw)

waar het behaaglijk is

uitleg >>

gramstorig (17e eeuw)

houdt van of herhaald gekrijs of krijg (ruzie)

uitleg >>

gramstorig (17e eeuw)

met de keel slikken, hels tekeer gaan

uitleg >>

gramstorig (17e eeuw)

houdt van of herhaald gekrijs of krijg (ruzie)

uitleg >>

gunnen (15e eeuw)

van plan om te iets te geven

uitleg >>

haas

verblijft in de duinen: gaas-kust-duinen

uitleg >>

Halifax

vaargeul (scheer) van haven aan de kust

uitleg >>

Halikidi (Griekenland)

de zee opzij wordt gescheiden door een haag (duin of rotsen)

uitleg >>

harder (17e eeuw)

is de heer van de schare

uitleg >>

harder (17e eeuw)

die de wol van de dieren afscheert

uitleg >>

harder (17e eeuw)

is degene die de dieren tot de orde roept, voert ze op paden (slagen)

uitleg >>

harder (17e eeuw)

regeert krachtig, raakt de afdwalende dieren met steentje

uitleg >>

Harderwijk

de wijk waar de (schaap)herders wonen

uitleg >>

haring (17e eeuw)

te vangen in een kring

uitleg >>

haring (17e eeuw)

leeft in scholen in de golven

uitleg >>

haring (17e eeuw)

afbuigen laag bij de grond

uitleg >>

haring (17e eeuw)

afbuigen tot men elkaar raakt, houdt van geulen

uitleg >>

hav (noors)

bij de kust, kan je overmeesteren (schaken)

uitleg >>

haven

zee (water) bij een wal

uitleg >>

helaas (14e eeuw)

zich geheel beklagen

uitleg >>

helaas (14e eeuw)

het huilt in zich/de persoon zinkt in

uitleg >>

helaas (14e eeuw)

krimpt ineen/de persoon zinkt in

uitleg >>

herder (17e eeuw)

is de heer van de schare

uitleg >>

herder (17e eeuw)

is degene die de dieren tot de orde roept, voert ze op paden (slagen)

uitleg >>

herder (17e eeuw)

regeert krachtig, raakt de afdwalende dieren met steentje

uitleg >>

herdersfluit (17e eeuw)

waarmee vrolijke klanken gemaakt worden

uitleg >>

herdersfluit (17e eeuw)

zingen van klaagliederen of op de maat slaan

uitleg >>

herdersfluit (17e eeuw)

zingen met lawaai en om kracht uit te putten

uitleg >>

horloy (17e eeuw)

hoort de klok

uitleg >>

horloy (17e eeuw)

slaat de uren, onderscheidt de de uren

uitleg >>

horloy (17e eeuw)

hoor luiden

uitleg >>

horloy (17e eeuw)

het geruis gaat verscholen, (het uurwerk zit in een holte)

uitleg >>

horloy (17e eeuw)

de klok laat zich horen

uitleg >>

huiden (17e eeuw)

om te koken (het leer te bereiden)

uitleg >>

huiden (17e eeuw)

om te schoeien (leer voor schoenen of zelfs schepen)

uitleg >>

huren (17e eeuw)

omgaan met wat geen eigendom is

uitleg >>

huren (17e eeuw)

gezamenlijk eigendom

uitleg >>

huren (17e eeuw)

tot iem. beschikking zijn

uitleg >>

ingewikkeld (17e eeuw)

bijelkaar brengen zonder kreuken

uitleg >>

ingewikkeld (17e eeuw)

ergens omheen trekken zodat het van binnen hol/verscholen is

uitleg >>

ingewikkeld (17e eeuw)

ergens omheen trekken zoals men wil

uitleg >>

Istanbul

een nauwe doorgang scheidt de kust van de zee

uitleg >>

joik (lapland)

inwendige stem, de eigen onderaardse gang

uitleg >>

joik (lapland)

heeft er plezier in

uitleg >>

joik (lapland)

een zoeken in het zingen, beogen te zingen

uitleg >>

jonne (15e eeuw)

van plan om te iets te geven

uitleg >>

jugten (17e eeuw)

om te koken (het leer te bereiden)

uitleg >>

jugten (17e eeuw)

om te schoeien (leer voor schoenen of zelfs schepen)

uitleg >>

kaap

verg: Eng: coast

uitleg >>

kaart

de rand van de kusten

uitleg >>

kans (17e eeuw)

mogelijkheid tot veroveren

uitleg >>

kans (17e eeuw)

hoopt op aas in spel

uitleg >>

kappe (17e eeuw)

een kap die men om zich houdt

uitleg >>

kappe (17e eeuw)

in het pak gaande

uitleg >>

kaveling (17e eeuw)

geheel verplaatsen, (over)schakelen

uitleg >>

kaveling (17e eeuw)

gelijk als schakelen

uitleg >>

kaveling (17e eeuw)

wordt een andere zaak

uitleg >>

keus (17e eeuw)

keuze (hier: voorkeur)

uitleg >>

keus (17e eeuw)

krijgt geschonken wat men zoekt

uitleg >>

keus (17e eeuw)

zoekt een gunstige blik

uitleg >>

kevese (17e eeuw)

zich met seks bezighouden

uitleg >>

kevese (17e eeuw)

scheef gaan (van het rechte pad gaan)

uitleg >>

klaagde (17e eeuw)

eigen geluid, klank

uitleg >>

klaagde (17e eeuw)

huilend (geluid)

uitleg >>

klaagde (17e eeuw)

verscheurend (geluid)

uitleg >>

klaar (17e eeuw)

de lengte doen terugkeren: rondmaken

uitleg >>

klaar (17e eeuw)

de einden aan elkaar brengen: de cirkel is rond

uitleg >>

klaar (17e eeuw)

waar de kring aangehaald wordt: rondkomen

uitleg >>

Klaas

mooie klank of glans

uitleg >>

klerk (17e eeuw)

moet nog bijleren, in de leer

uitleg >>

klerk (17e eeuw)

schrijft op: regels

uitleg >>

klerk (17e eeuw)

moet nog bijleren, in de leer

uitleg >>

kloeg (19/20 eeuw)

eigen geluid, klank

uitleg >>

kloeg (19/20 eeuw)

huilend (geluid)

uitleg >>

kloeg (19/20 eeuw)

verscheurend (geluid)

uitleg >>

klok (17e eeuw)

hoort de klok

uitleg >>

klok (17e eeuw)

slaat de uren, onderscheidt de de uren

uitleg >>

klok (17e eeuw)

hoor luiden

uitleg >>

klok (17e eeuw)

het geruis gaat verscholen, (het uurwerk zit in een holte)

uitleg >>

klok (17e eeuw)

de klok laat zich horen

uitleg >>

kniezen (17e eeuw)

zondert zich af, afgewend, zegt het op een afstandelijke manier

uitleg >>

kniezen (17e eeuw)

zondert zich af, afgewend, zegt het op een afstandelijke manier

uitleg >>

knoop (14e eeuw)

van beenderen gemaakt

uitleg >>

knop

gemaakt van botten (=schonken)

uitleg >>

knop

van beenderen (knoken)

uitleg >>

knop

is een gong (of bij gons)

uitleg >>

knotten (17e eeuw)

(wilge)teen afrukken

uitleg >>

knotten (17e eeuw)

de hoogte verminderen

uitleg >>

knotten (17e eeuw)

in een bosje

uitleg >>

kompas

schommelt tijdens schaak trekken

uitleg >>

kompas (17e eeuw)

de grens van oogbereik aftasten

uitleg >>

kompas (17e eeuw)

glinstert bij keur

uitleg >>

kompas (17e eeuw)

willen lonken

uitleg >>

konijntje (17e eeuw)

geeft een slag (trappeltje) bij het wegrennen

uitleg >>

konijntje (17e eeuw)

bevindt zich aan de kant van (hooi)klampen e.d.

uitleg >>

konijntje (17e eeuw)

trekken samen in een dal, of dalen af (in hun hol)

uitleg >>

konijntje (17e eeuw)

komen bijeen en zoeken eten (vergaren) door (alles) kaal te vreten

uitleg >>

kreits (17e eeuw)

bakent een eigen grens af

uitleg >>

kreits (17e eeuw)

maakt de cirkel compleet

uitleg >>

kreits (17e eeuw)

gaat naar het begin/eindpunt

uitleg >>

kribbe (17e eeuw)

zich in (op)bergen, of gemaakt van berkenhout

uitleg >>

kribbe (17e eeuw)

brengt het heil

uitleg >>

kribbe (17e eeuw)

geheven elzenhout

uitleg >>

kribbe (17e eeuw)

voer voor de varkens: schillen

uitleg >>

kribbe (17e eeuw)

vers voer op verhoging

uitleg >>

kribbe (17e eeuw)

vers voer

uitleg >>

kring (17e eeuw)

bakent een eigen grens af

uitleg >>

kring (17e eeuw)

maakt de cirkel compleet

uitleg >>

kring (17e eeuw)

gaat naar het begin/eindpunt

uitleg >>

kromstaf (17e eeuw)

een staf die een kronkeling maakt

uitleg >>

kromstaf (17e eeuw)

kromme staak of haak

uitleg >>

kromstaf (17e eeuw)

als een (kromme) haak

uitleg >>

kromstaf (17e eeuw)

een staf die hol is en een boog maakt

uitleg >>

kromstaf (17e eeuw)

een staf die gebroken lijkt

uitleg >>

kruiden, het (17e eeuw)

kruiden

uitleg >>

kruiden, het (17e eeuw)

de omhulling knikken (stukmalen)

uitleg >>

kruiden, het (17e eeuw)

een gedroogde schil knikken vanwege de geur of schuren (fijnwrijven met een vijzel bijv.)

uitleg >>

kruidenier (17e eeuw)

steeds veel kruiden hebben

uitleg >>

kruidenier (17e eeuw)

iem. die aanhaakt (naar wie maar wil) met omhulsels

uitleg >>

kruidenier (17e eeuw)

een kring (mensen) blij maken met schors

uitleg >>

kruik (17e eeuw)

om te zuipen

uitleg >>

kruik (17e eeuw)

om in te schenken

uitleg >>

kruiwagen (17e eeuw)

om te rijden met afval van planten

uitleg >>

kruiwagen (17e eeuw)

waarin iets opgeborgen kan, dat men in de hoogte tilt

uitleg >>

kruiwagen (17e eeuw)

dragen, belasten

uitleg >>

kruiwagen (17e eeuw)

om te rijden, met twee houten handvaten als krukken

uitleg >>

kruiwagen (tessels)

om te lopen, verplaatsen

uitleg >>

krupel (17e eeuw)

maakt groeven tijdens reizen (kruisen)

uitleg >>

krupel (17e eeuw)

te slee en schuurt

uitleg >>

krupel (17e eeuw)

om te slepen, gaat schurend

uitleg >>

krupel (17e eeuw)

slepen en schuren d.m.v. een g(hand)greep

uitleg >>

krut (tessels)

om te lopen, verplaatsen

uitleg >>

kuil (17e eeuw,eng.)

waar het zicht van je gaat scheiden

uitleg >>

kuil (17e eeuw,eng.)

waar je onderuit gaat en opgeheven moet worden

uitleg >>

kuit

wordt een kuiken, komt na schokken, zoekt z'n eigen weg

uitleg >>

kundig (17e eeuw)

inzicht in het hoofd

uitleg >>

kundig (17e eeuw)

inzicht geschonken

uitleg >>

kundig (17e eeuw)

bezonken, genoeg inzicht

uitleg >>

kundig (17e eeuw)

bezonken, genoeg inzicht

uitleg >>

kust (16e eeuw)

lijkt te zuigen, trekken

uitleg >>

kust (16e eeuw)

om te zoeken (vanuit zee)

uitleg >>

kust (16e eeuw)

naar de hoogte

uitleg >>

kust (iers)

zoek de haag, een hoge haag

uitleg >>

kut

te suizen

uitleg >>

kut

te schokken, in een hoek(je)

uitleg >>

kuyt (17e eeuw)

gezonken na afscheiden

uitleg >>

kuyt (17e eeuw)

gezonken in de zee

uitleg >>

kuyt (17e eeuw)

zoekt te verschijnen, doorschijnend na schokken

uitleg >>

kwellen (17e eeuw)

behagen scheppen in iemand dreunen te geven, tot kreunen te bewegen

uitleg >>

kwellen (17e eeuw)

het leuk vinden iem. te doen huilen

uitleg >>

kwellen (17e eeuw)

behagen hebben in iemand krenken

uitleg >>

laat (17e eeuw)

als het zicht verdwijnt

uitleg >>

laat (17e eeuw)

trekt zich gans terug

uitleg >>

laat (17e eeuw)

zin om te gapen

uitleg >>

lading (17e eeuw)

in een ruimte (schacht/zak) om over zee vervoert te worden

uitleg >>

lading (17e eeuw)

geheel in een schip gaand

uitleg >>

lampraes (17e eeuw)

geeft een slag (trappeltje) bij het wegrennen

uitleg >>

lampraes (17e eeuw)

bevindt zich aan de kant van (hooi)klampen e.d.

uitleg >>

lampraes (17e eeuw)

trekken samen in een dal, of dalen af (in hun hol)

uitleg >>

lampraes (17e eeuw)

komen bijeen en zoeken eten (vergaren) door (alles) kaal te vreten

uitleg >>

Las Vegas (U.S.A.)

waar (de kust) zich verheft

uitleg >>

lastig vallen (17e eeuw)

behagen scheppen in iemand dreunen te geven, tot kreunen te bewegen

uitleg >>

lastig vallen (17e eeuw)

het leuk vinden iem. te doen huilen

uitleg >>

lastig vallen (17e eeuw)

behagen hebben in iemand krenken

uitleg >>

leerlooier (17e eeuw)

schoonmaken, reinigen van binnen en buiten

uitleg >>

leerlooier (17e eeuw)

door de zon laten uitdrogen

uitleg >>

leerlooier (17e eeuw)

zoals het ophangen en omkeren (maar dit ook van een lijk)

uitleg >>

leerlooier (17e eeuw)

klaarmaken zodat het begeerlijk voor het oog is

uitleg >>

leerlooier (17e eeuw)

aan een lijn ophangen en steeds omdraaien

uitleg >>

lekkernij (17e eeuw)

is schuiven in de keel

uitleg >>

lekkernij (17e eeuw)

iets kleverigs naar binnen werken

uitleg >>

lekkernij (17e eeuw)

proberen naar binnen te trekken

uitleg >>

librije (17e eeuw)

werkt in een kring

uitleg >>

librije (17e eeuw)

stedds weer een geheel maken

uitleg >>

librije (17e eeuw)

houdt het bijeen en deelt steeds uit

uitleg >>

loer (17e eeuw)

willen lonken

uitleg >>

loer (17e eeuw)

glinstert bij keur

uitleg >>

loer (17e eeuw)

de grens van oogbereik aftasten

uitleg >>

loodsboot (17e eeuw)

op de grens van de monding (keel) en de zee (baren)

uitleg >>

loodsboot (17e eeuw)

waar de zee zich afscheidt van de monding (de keel)

uitleg >>

loodsboot (17e eeuw)

keert terug vanaf de rand van het zoute water

uitleg >>

loodswezen (17e eeuw)

zich (bevinden bij) de monding bij de kust

uitleg >>

loodswezen (17e eeuw)

wie de ondiepten ziet

uitleg >>

loodswezen (17e eeuw)

wie de klippen ziet (kan omzeilen)

uitleg >>

loodswezen (17e eeuw)

wie de klippen ziet (kan omzeilen)

uitleg >>

loodswezen (17e eeuw)

wie de kreken weet

uitleg >>

looier (17e eeuw)

schoonmaken, reinigen van binnen en buiten

uitleg >>

looier (17e eeuw)

door de zon laten uitdrogen

uitleg >>

looier (17e eeuw)

zoals het ophangen en omkeren (maar dit ook van een lijk)

uitleg >>

looier (17e eeuw)

klaarmaken zodat het begeerlijk voor het oog is

uitleg >>

looier (17e eeuw)

aan een lijn ophangen en steeds omdraaien

uitleg >>

look (17e eeuw)

lonk zich (geur) om te zoeken

uitleg >>

look (17e eeuw)

zoek in de grond

uitleg >>

look (17e eeuw)

geeft geur af

uitleg >>

louw(maand)

afschuiven, afstropen

uitleg >>

Lupard

slaat het gezamenlijke haar eraf

uitleg >>

Lupard

sluipt om te vangen

uitleg >>

Lupard

het omhulsel afschrapen

uitleg >>

Lupard

scheurt het vam het slappe, dode lijf

uitleg >>

maalstroom (17e eeuw)

in een kil meegevoerd worden (kil is een sluisje)

uitleg >>

maalstroom (17e eeuw)

met de modder meegezogen worden

uitleg >>

maalstroom (17e eeuw)

megetrokken worden

uitleg >>

Maas (17e eeuw)

indien naam: geheel willen onderscheiden, indien rivier: trek geheel naar de zee

uitleg >>

Maas (17e eeuw)

indien naam: samen gaan optrekken, indien rivier: voegt het water samen

uitleg >>

mantel (17e eeuw)

een kap die men om zich houdt

uitleg >>

mantel (17e eeuw)

in het pak gaande

uitleg >>

marellen (17e eeuw)

men roept als het geschaard (op ‚‚n rij) komt

uitleg >>

marellen (17e eeuw)

er moet iets geraakt worden

uitleg >>

marellen (17e eeuw)

om een slag te bereiken

uitleg >>

marine

wordt omringd door een haag (= dijk, duinen)

uitleg >>

marine

knielt voor de haag (de zee voor de kust of duinen)

uitleg >>

mast

voorgaats gaan of om het zeil aan te haken

uitleg >>

mateman

is geru‹neerd, vraagt om gaven

uitleg >>

mateman

om zich te schamen

uitleg >>

Mateman.

is geru‹neerd, vraagt om gaven

uitleg >>

Mateman.

om zich te schamen

uitleg >>

mediator

meegaan om door te schakelen

uitleg >>

melding (17e eeuw)

iets gaan zeggen

uitleg >>

melding (17e eeuw)

iets zeggen, iets duidelijk maken ter onderscheid

uitleg >>

mentie (17e eeuw)

iets gaan zeggen

uitleg >>

mentie (17e eeuw)

iets zeggen, iets duidelijk maken ter onderscheid

uitleg >>

merrie (17e eeuw)

zij deelt zich (schenkt een nakomeling)

uitleg >>

merrie (17e eeuw)

een kind te zogen hebben

uitleg >>

mieden (17e eeuw)

omgaan met wat geen eigendom is

uitleg >>

mieden (17e eeuw)

gezamenlijk eigendom

uitleg >>

mieden (17e eeuw)

tot iem. beschikking zijn

uitleg >>

mof (17e eeuw)

met verschuiven (de aarde: vervener

uitleg >>

mof (17e eeuw)

gebogen zoeken

uitleg >>

mof (17e eeuw).

wie naar de aarde/grond gaat en dan gaat hevelen

uitleg >>

mof (17e eeuw).

waar men zoekt

uitleg >>

mogen (17e eeuw)

begunstigen

uitleg >>

mogen (17e eeuw)

zoekt iets te geven

uitleg >>

mooi (17e eeuw)

trekt het oog

uitleg >>

mooi (17e eeuw)

aandacht geven

uitleg >>

mooi (17e eeuw)

koos mee, zocht mee

uitleg >>

morren (17e eeuw)

zondert zich af, afgewend, zegt het op een afstandelijke manier

uitleg >>

morren (17e eeuw)

zondert zich af, afgewend, zegt het op een afstandelijke manier

uitleg >>

moslim/moslem (17e eeuw)

een man die het heil zoekt, een man die omhoog zoekt, die kijkt naar het geheel (of heelal en speciaal de maan)

uitleg >>

moslim/moslem (17e eeuw)

zoekt het heil in de Hoge

uitleg >>

moslim/moslem (17e eeuw)

keert tot de heer in de hoge, eert de hoge

uitleg >>

moslim/moslem (17e eeuw)

die steeds schommelt (buigt)

uitleg >>

moy (17e eeuw)

heeft men schik in, schik in het schoons

uitleg >>

moy (17e eeuw)

aandacht geven

uitleg >>

moy (17e eeuw)

koos mee, zocht mee

uitleg >>

muegen (17e eeuw)

begunstigen

uitleg >>

muegen (17e eeuw)

zoekt iets te geven

uitleg >>

Muffat

lucht verplaatsen door een schacht

uitleg >>

Muffat

geheel vormen, samenvoegen

uitleg >>

muziek (17e eeuw)

met zuchten en zuigen

uitleg >>

muziek (17e eeuw)

lijkt op zoek naar gehum

uitleg >>

natuer (17e eeuw)

het veld rondom, het schone van het veld

uitleg >>

natuer (17e eeuw)

alles wat glinstert in de verte

uitleg >>

natuer (17e eeuw)

alles wat men kan bekijken

uitleg >>

natuur (17e eeuw)

het veld rondom, het schone van het veld

uitleg >>

natuur (17e eeuw)

alles wat glinstert in de verte

uitleg >>

natuur (17e eeuw)

alles wat men kan bekijken

uitleg >>

naveide (17e eeuw)

in een ruimte (schacht/zak) om over zee vervoert te worden

uitleg >>

naveide (17e eeuw)

geheel in een schip gaand

uitleg >>

naveide (17e eeuw).

veroverd na splitsen, uit elkaar doen gaan

uitleg >>

naveide (17e eeuw).

gaat scheiden wat gaaf is

uitleg >>

naveide (17e eeuw).

gaat per schip met haken (geweren, kanonnen)

uitleg >>

nek (17e eeuw)

kan draaien, neigen toe

uitleg >>

nek (17e eeuw)

knik(ken)

uitleg >>

nek (17e eeuw)

kan bewegen

uitleg >>

Neve Dakalim

dichtbij zich

uitleg >>

oceaan (noors)

bij de kust, kan je overmeesteren (schaken)

uitleg >>

oncen (17e eeuw)

zakt naar beneden, geschonken

uitleg >>

oncen (17e eeuw)

genoeg

uitleg >>

oncen (17e eeuw)

bep. hoogte om te zoeken

uitleg >>

onderaardse gang (17e eeuw)

in het kille verborgene

uitleg >>

onderaardse gang (17e eeuw)

waar beenderen liggen

uitleg >>

onderaardse gang (17e eeuw)

om te rusten, waar de beenderen verrijzen (verg: opstanding Jezus)

uitleg >>

ondersetten (17e eeuw)

dekt iets af

uitleg >>

ondersetten (17e eeuw)

kiest voor dekking: hoofdelijk (aansprakelijk)

uitleg >>

ondersetten (17e eeuw)

kiest voor dekking: hoofdelijk (aansprakelijk)

uitleg >>

ons (100 gr.)

zakt naar beneden, geschonken

uitleg >>

ons (100 gr.)

genoeg

uitleg >>

ons (100 gr.)

bep. hoogte om te zoeken

uitleg >>

oorlogsschip (17e eeuw)

veroverd na splitsen, uit elkaar doen gaan

uitleg >>

oorlogsschip (17e eeuw)

gaat scheiden wat gaaf is

uitleg >>

oorlogsschip (17e eeuw)

gaat per schip met haken (geweren, kanonnen)

uitleg >>

opstandig (17e eeuw)

geheel opstaan (opstand), krijg maken (oorlog)

uitleg >>

opstandig (17e eeuw)

steeds verheffen

uitleg >>

opstandig (17e eeuw)

klinkt als zich verweren

uitleg >>

opstandig (17e eeuw)

steeds doen krenken

uitleg >>

ordonnaris (17e eeuw)

ondersteund de verzamelde beslissingen

uitleg >>

ordonnaris (17e eeuw)

onderzoekt de gang (van zaken)

uitleg >>

ordonnaris (17e eeuw)

kijkt terug hoe de gang van zaken was (archief)

uitleg >>

orloy (17e eeuw)

hoort de klok

uitleg >>

orloy (17e eeuw)

slaat de uren, onderscheidt de de uren

uitleg >>

orloy (17e eeuw)

hoor luiden

uitleg >>

orloy (17e eeuw)

het geruis gaat verscholen, (het uurwerk zit in een holte)

uitleg >>

orloy (17e eeuw)

de klok laat zich horen

uitleg >>

os (17e eeuw)

dat wat omhoog trekt is gescheiden

uitleg >>

os (17e eeuw)

dat wat het dier onderscheidt is zoek

uitleg >>

osse (17e eeuw)

dat wat omhoog trekt is gescheiden

uitleg >>

osse (17e eeuw)

dat wat het dier onderscheidt is zoek

uitleg >>

Oudeschild-'t Schil (17e eeuw)

als een kil(diepte), monding dat zich geheel beweegt (= stroomt)

uitleg >>

Oudeschild-'t Schil (17e eeuw)

waar slikgrond wordt gevormd (verg: slib)

uitleg >>

Oudeschild-'t Schil (17e eeuw)

waar het water stijgt over de grijze bodem dat bij eb riekt (ruikt)

uitleg >>

overdracht (17e eeuw)

geheel verplaatsen, (over)schakelen

uitleg >>

overdracht (17e eeuw)

gelijk als schakelen

uitleg >>

overdracht (17e eeuw)

bereikt een verplaatsing

uitleg >>

overpeinzen (eng.)

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

overpeinzen (eng.)

waar men zich hecht, even vastkleeft

uitleg >>

overpeinzen (eng.)

waar men zich aan vastklampt (op teruggrijpt)

uitleg >>

overspel (17e eeuw)

zich met seks bezighouden

uitleg >>

overspel (17e eeuw)

scheef gaan (van het rechte pad gaan)

uitleg >>

overvloedig (17e eeuw)

alles wat je oog ziet is te krijgen

uitleg >>

overvloedig (17e eeuw)

te krijgen wat je oog graag ziet

uitleg >>

overvloedig (tessels)

heeft een glanzend gezicht

uitleg >>

overvloedig (tessels)

heeft veel bijeen gehaald

uitleg >>

overvloedig (tessels)

heeft veel vergaard

uitleg >>

paard (renpaard)

krachtig dier

uitleg >>

paard (renpaard)

geeft behagen in slagen

uitleg >>

paard (renpaard)

voorover gaf kracht

uitleg >>

parlement

gezamenlijk de mening vergelijken

uitleg >>

parlement

om een ieder geheel te raken (overtuigen)

uitleg >>

parlement

om een krachtig geheel te vormen

uitleg >>

parlement

te bezien hoe men kan slagen

uitleg >>

Pasni (Pakistan)

bij de kust afbuigen

uitleg >>

penchen (17e eeuw)

om mee te betalen

uitleg >>

penchen (17e eeuw)

om uit te geven

uitleg >>

penech (17e eeuw)

genegen te geven

uitleg >>

penech (17e eeuw)

cijn (belasting) geven

uitleg >>

penningen (17e eeuw)

genegen te geven

uitleg >>

penningen (17e eeuw)

cijn (belasting) geven

uitleg >>

penningen (17e eeuw).

om mee te betalen

uitleg >>

penningen (17e eeuw).

om uit te geven

uitleg >>

persen (17e eeuw)

rukken, heen en weer gaan

uitleg >>

persen (17e eeuw)

zich afmatten, ergens een deuk in maken

uitleg >>

persen (17e eeuw)

ergens door(heen) gaan

uitleg >>

pilotage (17e eeuw)

zich (bevinden bij) de monding bij de kust

uitleg >>

pilotage (17e eeuw)

wie de ondiepten ziet

uitleg >>

pilotage (17e eeuw)

wie de klippen ziet (kan omzeilen)

uitleg >>

pilotage (17e eeuw)

wie de kreken weet

uitleg >>

pippe (17e eeuw)

bibberen

uitleg >>

pippe (17e eeuw)

hangt scheef en geeft (over)

uitleg >>

pippe (17e eeuw)

hangt scheef en geeft (over)

uitleg >>

pitt (17e eeuw, eng.)

waar het zicht van je gaat scheiden

uitleg >>

pitt (17e eeuw, eng.)

waar je onderuit gaat en opgeheven moet worden

uitleg >>

playa (spaans)

waar het laag is, lijkt op glas (doorzichtig), golfslag is en de kust (haag)

uitleg >>

plonteit (tessels)

heeft een glanzend gezicht

uitleg >>

plonteit (tessels)

heeft veel bijeen gehaald

uitleg >>

plonteit (tessels)

heeft veel vergaard

uitleg >>

pol

poel

uitleg >>

pol

een nauwe doorgang

uitleg >>

pol

een (afvoer) goot

uitleg >>

pot (17e eeuw)

trekt afscheiding

uitleg >>

pot (17e eeuw)

verborgen geldpotje

uitleg >>

pot bier (17e eeuw)

om te zuipen

uitleg >>

pot bier (17e eeuw)

om in te schenken

uitleg >>

prijs (indonesi‰)

samen brengen, schakel/verbinding tot handel

uitleg >>

principael (17e eeuw)

eigen grens t.o.v. het geheel

uitleg >>

reveel (17e eeuw)

geheel opstaan (opstand), krijg maken (oorlog)

uitleg >>

reveel (17e eeuw)

steeds verheffen

uitleg >>

reveel (17e eeuw)

klinkt als zich verweren

uitleg >>

reveel (17e eeuw)

steeds doen krenken

uitleg >>

riada (spaans)

men wil graag dat het keert, teruggaat

uitleg >>

riada (spaans)

grens waar het water zakt aan de kust

uitleg >>

riada (spaans)

keert weer, kringloop: wassen en zakken

uitleg >>

riada (spaans)

gaat tegen de haag (haag is dijk of duin)

uitleg >>

rietfluit (17e eeuw)

waarmee vrolijke klanken gemaakt worden

uitleg >>

rietfluit (17e eeuw)

zingen van klaagliederen of op de maat slaan

uitleg >>

rietfluit (17e eeuw)

zingen met lawaai en om kracht uit te putten

uitleg >>

rietstengel (17e eeuw)

groeit geheel in het water

uitleg >>

rietstengel (17e eeuw)

laag op laag (groeiend) in de modder (slik)

uitleg >>

rietstengel (17e eeuw)

groeit omhoog met kraagjes

uitleg >>

rive (17e eeuw)

moet men krijgen, opbouwen

uitleg >>

rive (17e eeuw)

geheel geven

uitleg >>

rive (17e eeuw)

doet men terug

uitleg >>

roerselen (17e eeuw)

een knik in wat keurig is, neiging tot scheuren

uitleg >>

roerselen (17e eeuw)

zin om van het gewone, rechte af te wijken

uitleg >>

roerselen (17e eeuw)

zin om van het gewone, rechte af te wijken

uitleg >>

rondas (17e eeuw)

rond iemands hachje trekken

uitleg >>

rondas (17e eeuw)

om rondom tegen schaken beschermd te zijn

uitleg >>

rondas (17e eeuw)

om te schuilen tegen schaken

uitleg >>

rondas (17e eeuw)

een laag om het schaken tegen te gaan

uitleg >>

roodgeaderd (gesteente) 17e eeuw

het oog (ronde steen) heeft rood in zich

uitleg >>

roodgeaderd (gesteente) 17e eeuw

als een beschadigd oog

uitleg >>

roodgeaderd (gesteente) 17e eeuw

als een beschadigd oog

uitleg >>

sadel (14e eeuw)

maakt het zacht of over geheel heen gezakt

uitleg >>

sadel (14e eeuw)

behaaglijk of lijkt op een zak

uitleg >>

sadel (14e eeuw)

overtrek van het lijf (hach)

uitleg >>

sardonix (17e eeuw)

het oog (ronde steen) heeft rood in zich

uitleg >>

sardonix (17e eeuw)

als een beschadigd oog

uitleg >>

sardonix (17e eeuw)

als een beschadigd oog

uitleg >>

schalmey (17e eeuw)

waarmee vrolijke klanken gemaakt worden

uitleg >>

schalmey (17e eeuw)

zingen van klaagliederen of op de maat slaan

uitleg >>

schalmey (17e eeuw)

zingen met lawaai en om kracht uit te putten

uitleg >>

Scheba

waar de zee aan grenst, waar een scheiding is, wat opzij ligt

uitleg >>

scheepstouw (17e eeuw)

het geheel begrenzen

uitleg >>

scheepstouw (17e eeuw)

begeren vast te zetten

uitleg >>

scheepstouw (17e eeuw)

het geheel begrenzen

uitleg >>

scheepsvracht (17e eeuw)

in een ruimte (schacht/zak) om over zee vervoert te worden

uitleg >>

scheepsvracht (17e eeuw)

geheel in een schip gaand

uitleg >>

schild (17e eeuw)

rond iemands hachje trekken

uitleg >>

schild (17e eeuw)

om rondom tegen schaken beschermd te zijn

uitleg >>

schild (17e eeuw)

om te schuilen tegen schaken

uitleg >>

schild (17e eeuw)

een laag om het schaken tegen te gaan

uitleg >>

schot (17e eeuw)

zoeken en oog op houden

uitleg >>

schuier (17e eeuw)

ergens op, heen en weer gaan

uitleg >>

schuier (17e eeuw)

het weer laten glimmen aan alle kanten

uitleg >>

schuier (17e eeuw)

in het rond wrijven

uitleg >>

schuifwagen (17e eeuw)

een wagen om te heen en weer te brengen (kruisen)

uitleg >>

schuifwagen (17e eeuw)

een wagen om mee rond te dolen

uitleg >>

schuifwagen (17e eeuw)

een wagen om aan te scheuren

uitleg >>

schuldbrief (17e eeuw)

geeft heil, maakt iets weer goed (helen)

uitleg >>

schuldbrief (17e eeuw)

is lang, houdt een schikking in

uitleg >>

schuldbrief (17e eeuw)

soort schikking, lijfrente

uitleg >>

schuyer (17e eeuw)

ergens op, heen en weer gaan

uitleg >>

schuyer (17e eeuw)

het weer laten glimmen aan alle kanten

uitleg >>

schuyer (17e eeuw)

in het rond wrijven

uitleg >>

secretaris (17e eeuw)

ondersteund de verzamelde beslissingen

uitleg >>

secretaris (17e eeuw)

onderzoekt de gang (van zaken)

uitleg >>

secretaris (17e eeuw)

kijkt terug hoe de gang van zaken was (archief)

uitleg >>

Sheerness (17e eeuw)

plaats waar men verzameld

uitleg >>

Sheerness (17e eeuw)

een knik in het vaarwater

uitleg >>

Sheerness (17e eeuw)

bevindt zich in een inham bij de zee

uitleg >>

Sheerness (17e eeuw)

ligt op de grens aan de zee

uitleg >>

Sheerness (Eng.)

op de grens van de zee

uitleg >>

sierketting (frans)

hing te haal de tas (beurs) naar zich toe

uitleg >>

sijpelen

lekt en druipt omlaag

uitleg >>

sijpelen 17e eeuw

scheidt zich af

uitleg >>

sijpelen 17e eeuw

gaat geheel schuin omlaag

uitleg >>

sipen (17e eeuw)

scheidt zich af

uitleg >>

sipen (17e eeuw)

gaat geheel schuin omlaag

uitleg >>

sitka-spar

verg: Haaksgronden

uitleg >>

Six

degeen die beschikt

uitleg >>

Six

degeen die onderscheidt maakt, is onderscheiden

uitleg >>

slibben-slib

te vinden bij schelpen

uitleg >>

slijm (17e eeuw)

bibberen

uitleg >>

slijm (17e eeuw)

hangt scheef en geeft (over)

uitleg >>

slijm (17e eeuw)

hangt scheef en geeft (over)

uitleg >>

smak (schip)

om mee langs de kust (haag) te trekken

uitleg >>

Smeltzing

maakte dingen (bijv. van geel koper, goud etc.) om om te hangen

uitleg >>

Smeltzing

buigen van glimmend materiaal, om de mensen te laten glimlachen

uitleg >>

Smeltzing

om genegenheid aan te duiden of te ontvangen

uitleg >>

Smeltzing

ombuigen tot grimassen (afbeelding)

uitleg >>

smoock (17e eeuw)

gaat heet de lucht in

uitleg >>

smoock (17e eeuw)

trekt schommelend omhoog, men zou er van bedwelmd (schommelen) raken

uitleg >>

snaphaen (17e/18e eeuw)

trekt de haan over, gaat met gang heen

uitleg >>

snaphaen (17e/18e eeuw)

geheel vertrekken om te schaken (doden)

uitleg >>

snobbel (17e eeuw)

is schuiven in de keel

uitleg >>

snobbel (17e eeuw)

iets kleverigs naar binnen werken

uitleg >>

snobbel (17e eeuw)

proberen naar binnen te trekken

uitleg >>

snoep

het hoofd in trekken, brengen

uitleg >>

snoep

van boven in naar onder laten zakken

uitleg >>

snof (17e eeuw)

als in schuiven, intrekken

uitleg >>

snof (17e eeuw)

iets met schuiven

uitleg >>

snof (17e eeuw)

schoons en von(d)s(t)

uitleg >>

snot (17e eeuw)

bibberen

uitleg >>

snot (17e eeuw)

hangt scheef en geeft (over)

uitleg >>

snot (17e eeuw)

hangt scheef en geeft (over)

uitleg >>

spa

trekt gapen

uitleg >>

spa

zich behaaglijk maken

uitleg >>

spa

trek vacht aan of trekt vaak

uitleg >>

spa

graag vertrekken

uitleg >>

spaed (17e eeuw)

als het zicht verdwijnt

uitleg >>

spaed (17e eeuw)

trekt zich gans terug

uitleg >>

spaed (17e eeuw)

zin om te gapen

uitleg >>

spiaggia (ital.)

waar men wegzinkt en waar de kust is (zie haag)

uitleg >>

spinrokkens (17e eeuw)

bijelkaar brengen zonder kreuken

uitleg >>

spinrokkens (17e eeuw)

ergens omheen trekken zodat het van binnen hol/verscholen is

uitleg >>

spinrokkens (17e eeuw)

ergens omheen trekken zoals men wil

uitleg >>

stalijn (17e eeuw)

men ziet een glinstering van binnenuit

uitleg >>

stalijn (17e eeuw)

slakken zijn het bezinksel

uitleg >>

stalijn (17e eeuw)

van zichzelf krachtig

uitleg >>

steurnis (17e eeuw)

ergens een breuk maken

uitleg >>

steurnis (17e eeuw)

als men belaagd wordt of geslagen, als men erover klaagt

uitleg >>

steurnis (17e eeuw)

proberen iets te verminderen, doen afnemen

uitleg >>

steurnis (17e eeuw)

geeft ruis en geroezemoes

uitleg >>

steurnis (17e eeuw)

iets opdringen, doen kreunen

uitleg >>

steurnis (17e eeuw).

een knik in wat keurig is, neiging tot scheuren

uitleg >>

steurnis (17e eeuw).

zin om van het gewone, rechte af te wijken

uitleg >>

steurnis (17e eeuw).

zin om van het gewone, rechte af te wijken

uitleg >>

stick (17e eeuw)

verborgen geldpotje

uitleg >>

stick (17e eeuw)

trekt afscheiding

uitleg >>

stick (17e eeuw)

verborgen geldpotje

uitleg >>

stilstaan bij (eng.)

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

stilstaan bij (eng.)

waar men zich hecht, even vastkleeft

uitleg >>

stilstaan bij (eng.)

waar men zich aan vastklampt (op teruggrijpt)

uitleg >>

Stolping

lijkt op ingezonken hol of geul

uitleg >>

Stolping

komt in de buurt van knik bij sloot

uitleg >>

Stolping

lijkt iets groots of een grot te worden

uitleg >>

stomp (17e eeuw)

opzij schuiven

uitleg >>

stomp (17e eeuw)

geeft dat iets verschuift

uitleg >>

stoop (17e eeuw)

om te zuipen

uitleg >>

stoop (17e eeuw)

om in te schenken

uitleg >>

stoore (17e eeuw)

wordt verscheurd

uitleg >>

stoore (17e eeuw)

klinkt als wegrraken, zoekraken

uitleg >>

stoore (17e eeuw)

wordt verdrongen naar de achtergrond/ondergrond/hel

uitleg >>

stope (16e eeuw)

om te zuipen

uitleg >>

stope (16e eeuw)

heeft omtrekken van een pot

uitleg >>

straf (14e eeuw)

uithalen

uitleg >>

strand (ital.)

waar men wegzinkt en waar de kust is (zie haag)

uitleg >>

strand (spaans)

waar het laag is, lijkt op glas (doorzichtig), golfslag is en de kust (haag)

uitleg >>

streken (17e eeuw)

iemand krenken

uitleg >>

streken (17e eeuw)

het peil zakt, fout geluid

uitleg >>

streken (17e eeuw)

tekeer gaan, iemand zeer doen, de boel omdraaien

uitleg >>

stuiter (17e eeuw)

van bonken, stuiteren

uitleg >>

stuiter (17e eeuw)

als een knoop, als een knop

uitleg >>

stuyt (17e eeuw)

zij deelt zich (schenkt een nakomeling)

uitleg >>

stuyt (17e eeuw)

een kind te zogen hebben

uitleg >>

suyg (17e eeuw)

geeft schuin, stelt beschikbaar

uitleg >>

suyg (17e eeuw)

zichzelf geven, schenken

uitleg >>

suyg (17e eeuw)

ging/schenk te zuig trek

uitleg >>

Tabuda (17e eeuw)

een rechte bocht, afbuiging

uitleg >>

Tabuda (17e eeuw)

een gat in de kust

uitleg >>

taferelen (heftig) 17e eeuw

een knik in wat keurig is, neiging tot scheuren

uitleg >>

taferelen (heftig)(17e eeuw)

zin om van het gewone, rechte af te wijken

uitleg >>

taferelen (heftig)(17e eeuw)

zin om van het gewone, rechte af te wijken

uitleg >>

Tai-Pe (China)

de zee bij de kust, hoogte (haag)

uitleg >>

Tasman

iemand die op aas uit is

uitleg >>

Tasman

iemand die veroveren (schaken) wil

uitleg >>

teelbal (17e eeuw)

gelijk aan een kuil

uitleg >>

teelbal (17e eeuw)

geheel dicht, de kluis van het geil

uitleg >>

teelbal (17e eeuw)

gekroesd haar

uitleg >>

teelbal (17e eeuw)

aan de andere kant van het kruis

uitleg >>

Texel-Baeswael (17e eeuw)

bij de zee, stroming naar- of uit de monding

uitleg >>

Texel-Baeswael (17e eeuw)

een slenk met snel stromend water, dat snel kan zakken

uitleg >>

Texel-Baeswael (17e eeuw)

heen en terug gaand water, dat slib meevoert in een geul

uitleg >>

Texel-Den Hoorn

waar een inham is

uitleg >>

Texel-Den Hoorn

om naar toe te koersen

uitleg >>

Texel-Den Hoorn

bij de Hors

uitleg >>

Texel-Den Hoorn

waar zand is, het zand begint

uitleg >>

Texel-Den Hoorn

om om je heen te kijken, zoeken

uitleg >>

Texel-Den Hoorn

waar een ronde verhoging te vinden is

uitleg >>

Texel-Doofhoorn

waar men (ladingen) verschuift

uitleg >>

Texel-Doofhoorn

waar de schepen kwamen (type Schokkers) bij een hoek (hoorn betekent ook hoek)

uitleg >>

topaes (17e eeuw)

als vonken van de zon

uitleg >>

topaes (17e eeuw)

alsof er stukken van de zon worden afgehakt

uitleg >>

tout (17e eeuw)

zonk neer onder zuchten

uitleg >>

tout (17e eeuw)

sonke-gezonken

uitleg >>

treeck (17e eeuw)

iemand krenken

uitleg >>

treeck (17e eeuw)

het peil zakt, fout geluid

uitleg >>

treeck (17e eeuw)

tekeer gaan, iemand zeer doen, de boel omdraaien

uitleg >>

treil-scheepslijn (17e eeuw)

het geheel begrenzen

uitleg >>

treil-scheepslijn (17e eeuw)

begeren vast te zetten

uitleg >>

treil-scheepslijn (17e eeuw)

het geheel begrenzen

uitleg >>

trekken (17e eeuw)

naar zich toe halen

uitleg >>

trekken (17e eeuw)

ergens naartoe brengen

uitleg >>

trekken (17e eeuw)

iets scheiden

uitleg >>

trekken (17e eeuw)

iemand krenken

uitleg >>

trekken (17e eeuw)

het peil zakt, fout geluid

uitleg >>

trekken (17e eeuw)

tekeer gaan, iemand zeer doen, de boel omdraaien

uitleg >>

Tulp.

hulpvaardig

uitleg >>

Tulp.

brengt geluk

uitleg >>

Tulp.

bij de grond, is gekruist

uitleg >>

unster

aantal onsen (gewicht) aangeven

uitleg >>

unster

uitrekken zodat het oog kan zoeken

uitleg >>

uurwerk (17e eeuw)

hoort de klok

uitleg >>

uurwerk (17e eeuw)

slaat de uren, onderscheidt de de uren

uitleg >>

uurwerk (17e eeuw)

hoor luiden

uitleg >>

uurwerk (17e eeuw)

het geruis gaat verscholen, (het uurwerk zit in een holte)

uitleg >>

uurwerk (17e eeuw)

de klok laat zich horen

uitleg >>

vaart (14e eeuw)

waarin men zich graag bevindt, binnen hagen (de wal, het duin etc)

uitleg >>

vaart (water)

heeft een kade

uitleg >>

vadem

willen grijpen

uitleg >>

vadem (17e eeuw)

geheel in het schemer (van de zee), naar zich toe halen in het schemer

uitleg >>

vadem (17e eeuw)

geeft iets te meten

uitleg >>

vader

ziet men graag, eert zijn gezag

uitleg >>

vader

kan men bereiken, doormiddel van iemand te schaken

uitleg >>

vader (17e eeuw)

begeerlijk, is onontbeerlijk

uitleg >>

vader (17e eeuw)

moet wangen scheren

uitleg >>

vader (17e eeuw)

glinstert van verlangen

uitleg >>

vader (17e eeuw)

hoort in de kring

uitleg >>

vaer (gevaar)(17e eeuw)

helemaal omkeren, teruggaan

uitleg >>

vaer (gevaar)(17e eeuw)

klinkt naar geschaafd, gehavend

uitleg >>

vaer (gevaar)(17e eeuw)

op de grens van verwonding

uitleg >>

valk

bekend om de klauwen

uitleg >>

varken (17e eeuw)

geeft gieren

uitleg >>

varken (17e eeuw)

keert (de grond) om

uitleg >>

varken (17e eeuw)

weerschijn (omdat hij geen haren heeft, komt de huid in beeld)

uitleg >>

varken (17e eeuw)

neiging tot kleverig, slibberig (modder) te gaan

uitleg >>

varken (17e eeuw)

neiging tot greppels maken, in de grippel zoeken

uitleg >>

varken (17e eeuw)

neigt tot schreeuwen, gieren

uitleg >>

Vegas (Las)

waar (de kust) zich verheft

uitleg >>

verblijven (eng.)

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

verblijven (eng.)

waar men gehecht is om te leven

uitleg >>

verblijven (eng.)

waar men zich graag aan vastklampt (grijpt)

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

geeft gieren

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

keert (de grond) om

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

weerschijn (omdat hij geen haren heeft, komt de huid in beeld)

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

neiging tot kleverig, slibberig (modder) te gaan

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

neiging tot greppels maken, in de grippel zoeken

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

neigt tot schreeuwen, gieren

uitleg >>

verderve (17e eeuw)

wordt verscheurd

uitleg >>

verderve (17e eeuw)

klinkt als wegrraken, zoekraken

uitleg >>

verderve (17e eeuw)

wordt verdrongen naar de achtergrond/ondergrond/hel

uitleg >>

verdoolde (17e eeuw)

ga op terugreis

uitleg >>

verdoolde (17e eeuw)

gelijk aan de hel

uitleg >>

verdoolde (17e eeuw)

ga op terugreis

uitleg >>

vermeel (17e eeuw)

keert geheel terug, keert het geheel (ondersteund)

uitleg >>

vermeel (17e eeuw)

rijst op vanuit het slik (gelijkmatig)

uitleg >>

vermeel (17e eeuw)

omhoog gekleefd

uitleg >>

vernuft (17e eeuw)

steeds onderzoeken

uitleg >>

vernuft (17e eeuw)

hetzelfde als (uit)vinden

uitleg >>

vernuft (17e eeuw)

bereiken iets te vinden, uitvinden

uitleg >>

verpanden (17e eeuw)

dekt iets af

uitleg >>

verpanden (17e eeuw)

kiest voor dekking: hoofdelijk (aansprakelijk)

uitleg >>

verpanden (17e eeuw)

kiest voor dekking: hoofdelijk (aansprakelijk)

uitleg >>

verstoring (17e eeuw)

ergens een breuk maken

uitleg >>

verstoring (17e eeuw)

als men belaagd wordt of geslagen, als men erover klaagt

uitleg >>

verstoring (17e eeuw)

proberen iets te verminderen, doen afnemen

uitleg >>

verstoring (17e eeuw)

geeft ruis en geroezemoes

uitleg >>

verstoring (17e eeuw)

iets opdringen, doen kreunen

uitleg >>

vertrouwen (17e eeuw)

moet men krijgen, opbouwen

uitleg >>

vertrouwen (17e eeuw)

geheel geven

uitleg >>

vertrouwen (17e eeuw)

doet men terug

uitleg >>

verven (17e eeuw)

steeds heen en weer schuiven

uitleg >>

verven (17e eeuw)

schuin (opbrengen van) een bep. drab (slijk)

uitleg >>

verven (17e eeuw)

bij schuin omhoog

uitleg >>

verwen-verven (17e eeuw)

steeds heen en weer schuiven

uitleg >>

verwen-verven (17e eeuw)

schuin (opbrengen van) een bep. drab (slijk)

uitleg >>

verwen-verven (17e eeuw)

bij schuin omhoog

uitleg >>

vier (17e eeuw)

zowel gewild, begeerd als tegen te wapenen, te keren

uitleg >>

vier (17e eeuw)

slinkt schuin weg

uitleg >>

vier (17e eeuw)

geeft beschadiging

uitleg >>

vier (17e eeuw)

maakt een kring, men gaat in een kring er omheen zitten

uitleg >>

vijnen (17e eeuw)

valt het oog op

uitleg >>

vijnen (17e eeuw)

valt op en ligt op de grond (scheef)

uitleg >>

vinden 17e eeuw)

valt het oog op

uitleg >>

vinden 17e eeuw)

valt op en ligt op de grond (scheef)

uitleg >>

vitten, plagen (lat.)

schade door gillen, klagen, krijsen

uitleg >>

vitten, plagen (lat.)

houdt van gillen, sarren, krijsen en ruzie

uitleg >>

vitten, plagen (lat.)

houdt van gieren, schallen en klikken

uitleg >>

Vlieland-Flija

klinkt bij de kust (haag), vastgeklonken bij de kust

uitleg >>

vloed (spaans)

men wil graag dat het keert, teruggaat

uitleg >>

vloed (spaans)

grens waar het water zakt aan de kust

uitleg >>

vloed (spaans)

keert weer, kringloop: wassen en zakken

uitleg >>

vloed (spaans)

gaat tegen de haag (haag is dijk of duin)

uitleg >>

voert (17e eeuw)

om her te gaan

uitleg >>

voert (17e eeuw)

direct in beweging

uitleg >>

voert (17e eeuw)

te grens verschuiven

uitleg >>

voller (beroep)

het maken van holle kleding (vollen, vullen)

uitleg >>

voller (beroep)

om kleren te maken om in de hullen, schuilen

uitleg >>

voller (beroep)

kleren schroeven

uitleg >>

voller (beroep)

leer wringen

uitleg >>

voller (beroep)

kloven door rillen (zie ondertaal met r-l wissel)

uitleg >>

volmaakt (17e eeuw)

licht in de duisternis

uitleg >>

volmaakt (17e eeuw)

dicht de kloof

uitleg >>

volmaakt (17e eeuw)

de groef/kloof wordt gedicht

uitleg >>

voortdurend (17e eeuw)

keer op keer

uitleg >>

voortdurend (17e eeuw)

zoekt zichzelf vast te klinken

uitleg >>

voortdurend (17e eeuw)

in een kring gaan zoeken

uitleg >>

vork (17e eeuw)

(gereed)schap uit ‚‚n stuk

uitleg >>

vork (17e eeuw)

sleep na geschaakt te hebben (met punten doorstoken hooi)

uitleg >>

vork (17e eeuw)

grijpen van het gewas (haag) of schaken

uitleg >>

vorm(en) (17e eeuw)

de trekken namaken van wat het oog te zien krijgt

uitleg >>

vorm(en) (17e eeuw)

onderscheiden en vastleggen door te schuiven

uitleg >>

vorm(en) (17e eeuw)

begrenzen van wat het oog ziet

uitleg >>

vroedvrouw (17e eeuw)

bij het scheiden onder gekreun/om van te houden

uitleg >>

vroedvrouw (17e eeuw)

zij die om je geeft/is bij de schoot

uitleg >>

vroedvrouw (17e eeuw)

iemand uit de kring/helpt bij de geboorte

uitleg >>

vroedvrouw (17e eeuw)

heeft de mogelijkheid om als een korf (waarin gedragen wordt) te fungeren

uitleg >>

vroemoer (17e eeuw)

bij het scheiden onder gekreun/om van te houden

uitleg >>

vroemoer (17e eeuw)

zij die om je geeft/is bij de schoot

uitleg >>

vroemoer (17e eeuw)

iemand uit de kring/helpt bij de geboorte

uitleg >>

vroemoer (17e eeuw)

heeft de mogelijkheid om als een korf (waarin gedragen wordt) te fungeren

uitleg >>

vuur (17e eeuw)

zowel gewild, begeerd als tegen te wapenen, te keren

uitleg >>

vuur (17e eeuw)

slinkt schuin weg

uitleg >>

vuur (17e eeuw)

geeft beschadiging

uitleg >>

vuur (17e eeuw)

maakt een kring, men gaat in een kring er omheen zitten

uitleg >>

vuurgeel gesteente (17e eeuw)

als vonken van de zon

uitleg >>

vuurgeel gesteente (17e eeuw)

alsof er stukken van de zon worden afgehakt

uitleg >>

wad

de kust beweegt (haag), geeft hoogtes (haaksgronden), schaaft (zand weg en brengt aan)

uitleg >>

walviskaak (17e eeuw)

met kaak tot zich neemt

uitleg >>

walviskaak (17e eeuw)

verschalkt en zinkt in een hoek

uitleg >>

wambeys

als een zak of hoes aanschuiven

uitleg >>

wambeys

heeft scheve mouw

uitleg >>

wijlen

wordt over de grens getild, buigt zodat de kring weer rond is

uitleg >>

wolbewerker (17e eeuw)

om kleren te maken om in de hullen, schuilen

uitleg >>

wolbewerker (17e eeuw)

een sliert als touw

uitleg >>

wolbewerker (17e eeuw)

trillend kloppen: doen vervilten

uitleg >>

wonen (eng.)

waar men zich ophoudt, beweegt

uitleg >>

wonen (eng.)

waar men gehecht is om te leven

uitleg >>

wonen (eng.)

waar men zich graag aan vastklampt (grijpt)

uitleg >>

woordenwisselingen (17e eeuw)

gegil, geklaag en slaat er op los

uitleg >>

woordenwisselingen (17e eeuw)

houdt van luidruchtig en kleverig gedrag

uitleg >>

woordenwisselingen (17e eeuw)

houdt van aanhalen en grijpen

uitleg >>

worstelen (17e eeuw)

een strijdende beweging

uitleg >>

worstelen (17e eeuw)

neiging tot bij de keel grijpen (Eng: kill)

uitleg >>

worstelen (17e eeuw)

neiging tot beschadigen, kerven

uitleg >>

wrijten (17e eeuw)

een strijdende beweging

uitleg >>

wrijten (17e eeuw)

neiging tot bij de keel grijpen (Eng: kill)

uitleg >>

wrijten (17e eeuw)

neiging tot beschadigen, kerven

uitleg >>

wulk (17e eeuw)

beweegt als huls

uitleg >>

wulk (17e eeuw)

beweegt als geul, vormt spoor

uitleg >>

wulk (17e eeuw)

kluwen en kluis

uitleg >>

wulk (17e eeuw)

schroefvormig, kluwen

uitleg >>

wulp (17e eeuw)

gaat draaiend de lucht in

uitleg >>

wulp (17e eeuw)

maakt kuilen met de gebogen snavel en voor het nest (4 eieren met de punt naar elkaar) en het woord schuil slaat op de regen die naar men zegt komt als de wulp roept (zie tessels in l-r: druupfeugel)

uitleg >>

wulp (17e eeuw)

geeft scheurend geluid, gaat schroefvormig omhoog

uitleg >>

zaak (17e eeuw)

voor zichzelf schaken

uitleg >>

zaak (17e eeuw)

voor zichzelf schaken

uitleg >>

zadel (17e eeuw)

maakt het zacht of over geheel heen gezakt

uitleg >>

zadel (17e eeuw)

behaaglijk of lijkt op een zak

uitleg >>

zadel (17e eeuw)

overtrek van het lijf (hach)

uitleg >>

zand

maakt een haag, een barri‰re

uitleg >>

zandplaat (16e eeuw)

schijnt zich vast te leggen

uitleg >>

zee (eng.)

loopt tot de haag (= duinen, bergen,dijk)

uitleg >>

zeearm (17e eeuw)

een meer gevormd bij de zee

uitleg >>

zeearm (17e eeuw)

niet alles zee, wel kale oppervlakte

uitleg >>

zeearm (17e eeuw)

trekt golven bijelkaar

uitleg >>

zon (swahili)

zonk zachtjes

uitleg >>

zouc (17e eeuw)

krijgt geschonken wat men zoekt

uitleg >>

zouc (17e eeuw)

zoekt een gunstige blik

uitleg >>

zouc (17e eeuw)

keuze (hier: voorkeur)

uitleg >>

zuid (17e eeuw)

te trek schuins/guns te zich

uitleg >>

zuid (17e eeuw)

zakt af op zoek naar

uitleg >>

zuig (17e eeuw)

geeft schuin, stelt beschikbaar

uitleg >>

zuig (17e eeuw)

zichzelf geven, schenken

uitleg >>

zuig (17e eeuw)

ging/schenk te zuig trek

uitleg >>

Zwijndrecht (17e eeuw)

een water dat een zwenking, bocht maakt

uitleg >>

Zwijndrecht (17e eeuw)

is nieuw, loopt over of ondergronds

uitleg >>

© 2005-2013 TexelSites