Nederlands 16e eeuw

Zoekwoord

Toepassing taalsleutel

aalmoes (16e eeuw)

een centje op zich, een schijntje

uitleg >>

aalmoes (16e eeuw)

zich iets te geven vragen

uitleg >>

aandacht (16e eeuw)

als men de ogen toeknijpt om het scherper te zien

uitleg >>

aandacht (16e eeuw)

het eigen oog vangt een glimp op

uitleg >>

aandacht (16e eeuw)

direct opvallen, vergelijken met eigen oog

uitleg >>

aandacht (16e eeuw)

bereikt het eigen oog

uitleg >>

aandacht schenken (16e eeuw)

wil dieper inzicht hebben

uitleg >>

aandacht schenken (16e eeuw)

waar men oog voor heeft

uitleg >>

aanklampen (16e eeuw)

zich vastklampen, overmeesteren

uitleg >>

aanklampen (16e eeuw)

haakt

uitleg >>

aanvechten (16e eeuw)

de scharen (het insluiten) willen keren

uitleg >>

aanvechten (16e eeuw)

het raken willen keren

uitleg >>

aanvechten (16e eeuw)

de slag terug willen geven

uitleg >>

aanwas (16e eeuw)

skokke-schokken

uitleg >>

aanwas (16e eeuw)

doen knikken (zodat er meerdere stukjes ijn)

uitleg >>

aanzeggen (16e eeuw)

heengezonden

uitleg >>

aanzeggen (16e eeuw)

te zeggen, tijding brengen

uitleg >>

aardbei (16e eeuw)

wordt een bol, zet uit (verg: rijzen van brood)

uitleg >>

aardbei (16e eeuw)

is gezond

uitleg >>

aardbei (16e eeuw)

omkeren dit begeerlijke vruchtje

uitleg >>

aarzelen (16e eeuw)

zou de gang terug willen draaien, zou om willen keren

uitleg >>

aarzelen (16e eeuw)

alsof men in een kring wil draaien

uitleg >>

aarzelen (16e eeuw)

graag willen verlengen

uitleg >>

abel (16e eeuw)

helemaal goed

uitleg >>

abel (16e eeuw)

net als prettig

uitleg >>

abel (16e eeuw)

kreeg goed gevoel

uitleg >>

aberratie (lat.)

als het gezochte beeld verdwijnt

uitleg >>

abot (16e eeuw)

behagen in het Hoge

uitleg >>

abot (16e eeuw)

buigt graag

uitleg >>

abot (16e eeuw)

blijft zoeken

uitleg >>

abt

vroeger droegen de monniken ruig geweven mantels

uitleg >>

abt (16e eeuw)

behagen in het Hoge

uitleg >>

abt (16e eeuw)

buigt graag

uitleg >>

abt (16e eeuw)

zoekt graag

uitleg >>

abteiker (16e eeuw)

doet de ziekte keren

uitleg >>

abteiker (16e eeuw)

doet de glans op het gezicht weerkeren

uitleg >>

abteiker (16e eeuw)

lijkt dat je je behaaglijk voelt

uitleg >>

abteiker (16e eeuw)

krijgt dat je je behaaglijk voelt

uitleg >>

abuis (16e eeuw)

ziet in verkeerd te zijn

uitleg >>

abuis (16e eeuw)

verkeerde beweging, schaakmat

uitleg >>

abuke (16 eeuw)

haag waarachter men verstopt zit

uitleg >>

abuke (16 eeuw)

buigt zich achter de haag

uitleg >>

abuke (16 eeuw)

houdt zich schuil, schuift achter de haag

uitleg >>

achter (duits)

omgekeerd

uitleg >>

achter (duits)

alsof er een bocht in zit

uitleg >>

adelaar

zakt helemaal om hangend te vergaren

uitleg >>

adelaar (eng.)

die verovert met zijn haak(snavel)

uitleg >>

adelaar (eng.)

lijkt ineens te zakken

uitleg >>

adelaar (eng.)

draait om zich heen (om zijn as)

uitleg >>

adelaar-arend

zakt geheel naar beneden

uitleg >>

adelaar-arend

te keer haak: slaat de klauwen uit

uitleg >>

adelaar-arend

begeert te schaken (waarnemen, buit te maken (ook schaken)

uitleg >>

Adriaan (16e eeuw)

in Adria of een Adria zijn

uitleg >>

Adriaan (16e eeuw)

de barriëre die de grens vormt voor de zee als afscheiding

uitleg >>

Adriaan (16e eeuw)

naar de ingang van schacht

uitleg >>

Adriaan (16e eeuw)

heen ging naar de gang om (terug) te keren

uitleg >>

aefsch (16e eeuw)

geheel scheef trekken

uitleg >>

aefsch (16e eeuw)

gaat haaks (vergelijk met haken, breien)

uitleg >>

aerselen (16e eeuw)

zou de gang terug willen draaien, zou om willen keren

uitleg >>

aerselen (16e eeuw)

alsof men in een kring wil draaien

uitleg >>

aerselen (16e eeuw)

graag willen verlengen

uitleg >>

afgodstempel (16e eeuw)

om samen een kring te vormen

uitleg >>

afgodstempel (16e eeuw)

om samen het heil te vinden

uitleg >>

afgodstempel (16e eeuw)

gaat op en neer met zijn lijf

uitleg >>

afsluiting (kerkelijk)(16e eeuw)

acht hoog om te scheiden

uitleg >>

afsluiting (kerkelijk)(16e eeuw)

geef acht op de Hoge

uitleg >>

afspraak (16e eeuw)

haken aan elkaar vast

uitleg >>

afspraak (16e eeuw)

willen haken of schaken

uitleg >>

afstellen of instellen (16e eeuw)

stel alles op elkaar af, maak er één geheel van

uitleg >>

afstellen of instellen (16e eeuw)

alles gelijkend maken, nauwe verbinding leggen

uitleg >>

afstellen of instellen (16e eeuw)

dat het zich kan herhalen, dat een bep. handeling gerekt wordt

uitleg >>

afvoergat (16e eeuw)

een zog (drab) wat afgescheiden wordt

uitleg >>

afvoergat (16e eeuw)

zich een weg zoekt

uitleg >>

afwateren (16e eeuw)

als het water wegloopt

uitleg >>

afwateren (16e eeuw)

wil de pis kwijtraken

uitleg >>

afwijking (lat.)

als het gezochte beeld verdwijnt

uitleg >>

akelig

wil krijsen

uitleg >>

alcazar (spaans)

een groep (schare) achter een ophaalbrug

uitleg >>

Alcmaer (16e eeuw)

waar veel waterlopen/stromen zijn

uitleg >>

Alcmaer (16e eeuw)

water waarvan de stroom wordt tegengehouden

uitleg >>

Alcmaer (16e eeuw)

waar het water samen komt

uitleg >>

Alcmaer (16e eeuw)

de grens waar de golven samen komen

uitleg >>

alf (16e eeuw)

klein rond(draaiend)

uitleg >>

alf (16e eeuw)

heeft een kleur, loert rond, wordt meegesleurd

uitleg >>

alf (16e eeuw)

steeds rollend (rollebollend), krols

uitleg >>

aliet (16e eeuw)

graag aan elkaar vastklinken, koppelen

uitleg >>

aliet (16e eeuw)

zich geheel willen behagen

uitleg >>

aliet (16e eeuw)

weer willen zien

uitleg >>

Alkmaar (16e eeuw)

waar veel waterlopen/stromen zijn

uitleg >>

Alkmaar (16e eeuw)

water waarvan de stroom wordt tegengehouden

uitleg >>

Alkmaar (16e eeuw)

waar het water samen komt

uitleg >>

Alkmaar (16e eeuw)

de grens waar de golven samen komen

uitleg >>

almanak (16e eeuw)

alles wat in gang (of loop) te zien is, voorkomt

uitleg >>

almanak (16e eeuw)

hetgeen dat samenvalt

uitleg >>

almanak (16e eeuw)

waar iets samenvalt

uitleg >>

Almanland (o.l.b.)

waar het kaal is en (de echo) schalt en water stroomt

uitleg >>

anekdote

behagen in schudden (van de lach)

uitleg >>

anekdote

zoekt ergens lol in te hebben

uitleg >>

anginck (16e eeuw)

adamsappel intrekken

uitleg >>

anginck (16e eeuw)

de knikker in de schacht (de adamsappel)

uitleg >>

antraes (16e eeuw)

uit een ronde (groeve) halen of uit een gang in de grond

uitleg >>

antraes (16e eeuw)

onder de waterspiegel/grond weghalen

uitleg >>

antraes (16e eeuw)

vergaren uit een schacht, waar men ergens zakt

uitleg >>

aontuerlike (16e eeuw)

gelijk verzinnen wat niet recht of gewoon is, te begeren

uitleg >>

aontuerlike (16e eeuw)

er behagen in hebben de grenzen op te zoeken

uitleg >>

aontuerlike (16e eeuw)

behagen scheppen in ver weg in de open ruimte gaan

uitleg >>

apotheker

wil graag zoeken de ziekte te keren

uitleg >>

apotheker

probeert te zoeken zodat je je behaaglijk voelt

uitleg >>

apotheker

bereikt dat je je behaaglijk voelt

uitleg >>

apotheker (16e eeuw)

doet de glans op het gezicht weerkeren

uitleg >>

apotheker (16e eeuw)

doet de ziekte keren

uitleg >>

apotheker (16e eeuw)

lijkt dat je je behaaglijk voelt

uitleg >>

apotheker (16e eeuw)

krijgt dat je je behaaglijk voelt

uitleg >>

arbeid (zwaar)(16e eeuw)

met gierende adem

uitleg >>

arbeid (zwaar)(16e eeuw)

wordt minder van veel verzamelen

uitleg >>

arbeid (zwaar)(16e eeuw)

de grens van het haalbare

uitleg >>

archeit (14e eeuw)

zijn als de scharen van een kreeft, schorpioen

uitleg >>

archeit (14e eeuw)

beklaagt zich of slaat

uitleg >>

archeit (14e eeuw)

ging zich te buiten aan geraas

uitleg >>

arend

zakt geheel naar beneden

uitleg >>

arend

te keer haak: slaat de klauwen uit

uitleg >>

arend

begeert te schaken (waarnemen, buit te maken (ook schaken)

uitleg >>

argueren (16e eeuw)

de scharen (het insluiten) willen keren

uitleg >>

argueren (16e eeuw)

het raken willen keren

uitleg >>

argueren (16e eeuw)

de slag terug willen geven

uitleg >>

arium (lat.)

zoekt te vergaren

uitleg >>

arsenaal (16e eeuw)

die schokken geven/staan schuin in de hoek

uitleg >>

arsenaal (16e eeuw)

staan schuin in de hoek/die iets schuiven als je trekt

uitleg >>

avontuurlijke (16e eeuw)

gelijk verzinnen wat niet recht of gewoon is, te begeren

uitleg >>

avontuurlijke (16e eeuw)

er behagen in hebben de grenzen op te zoeken

uitleg >>

avontuurlijke (16e eeuw)

behagen scheppen in ver weg in de open ruimte gaan

uitleg >>

azen (16e eeuw)

strak kijken en het voor zich willen hebben

uitleg >>

azen (16e eeuw)

alleen in eigen belang

uitleg >>

baard (16e eeuw)

helemaal scheren

uitleg >>

baard (16e eeuw)

kleiner schaven

uitleg >>

baard (16e eeuw)

geeft een ring, een ring te schaven (scheren met mes)

uitleg >>

bachuus (16e eeuw)

schuin dak om te bakken

uitleg >>

bachuus (16e eeuw)

er wordt iets verschaft onder het schuine dak

uitleg >>

baerbiens (16e eeuw)

bij het gaan over de aarde

uitleg >>

baerbiens (16e eeuw)

geheel tegen de regels in

uitleg >>

baerbiens (16e eeuw)

maakt open wonden: gaat glinsteren

uitleg >>

baerbiens (16e eeuw)

doet pijn, gaat schaven

uitleg >>

baerle (16e eeuw)

om steeds te kunnen neerleggen en keren (rond) en om steeds te legen

uitleg >>

baerle (16e eeuw)

een geheel van een gave ring (rond) en gave voor de keel

uitleg >>

baerle (16e eeuw)

geeft een hol geluid, waar men op kan klinken, wat men in de lengte kan keren (draaien)

uitleg >>

Baeswael (Texel)

een slenk met snel stromend water, dat snel kan zakken

uitleg >>

Baeswael (Texel)

heen en terug gaand water, dat slib meevoert in een geul

uitleg >>

bak, trog (16e eeuw)

om in de keel te schenken

uitleg >>

bak, trog (16e eeuw)

om te eten (van mond tot keel)

uitleg >>

bak, trog (16e eeuw)

gevuld met zog

uitleg >>

bak, trog (16e eeuw)

iets wat rond in een boog loopt

uitleg >>

bak, trog (16e eeuw)

met zog om te drenken/drinken

uitleg >>

bakeswijn (16e eeuw)

met de (kauwende) kaak

uitleg >>

bakeswijn (16e eeuw)

zakt (in de modder om voedsel) te verschalken, schaken

uitleg >>

bakeswijn (16e eeuw)

houdt van sappig en veel eten

uitleg >>

bakeswijn (16e eeuw)

blijft eten

uitleg >>

bakker (16e eeuw)

steeds gist gebruikend

uitleg >>

bakker (16e eeuw)

die schuin het gebolde wegtrekt

uitleg >>

bakker (16e eeuw)

rijst omhoog

uitleg >>

bakkerij (16e eeuw)

schuin dak om te bakken

uitleg >>

bakkerij (16e eeuw)

er wordt iets verschaft onder het schuine dak

uitleg >>

baktrog (16e eeuw)

door de mond te vinden

uitleg >>

baktrog (16e eeuw)

met schuine opstaande kanten

uitleg >>

baliu (16e eeuw)

zoekt als er iets of iemand verschalkt (dood) is

uitleg >>

baliu (16e eeuw)

verlengstuk van gezag

uitleg >>

baliu (16e eeuw)

beschikt bij (hamer)slag, geeft gunst bij klagen

uitleg >>

baliu (16e eeuw)

bekrachtigen van (ver)gunningen, gunsten

uitleg >>

baljuw

volgt alle bewegingen, vervolgt

uitleg >>

baljuw

wie men nodig heeft om te slagen en bij te klagen

uitleg >>

baljuw

moet krachtig zijn

uitleg >>

baljuw (16e eeuw)

verlengstuk van gezag

uitleg >>

baljuw (16e eeuw)

zoekt als er iets of iemand verschalkt (dood) is

uitleg >>

baljuw (16e eeuw)

beschikt bij (hamer)slag, geeft gunst bij klagen

uitleg >>

baljuw (16e eeuw)

bekrachtigen van (ver)gunningen, gunsten

uitleg >>

banier (16e eeuw)

overeind houden in de strijd

uitleg >>

banier (16e eeuw)

het heil willen afdwingen

uitleg >>

banier (16e eeuw)

betrekking op de heer

uitleg >>

banliewe (16e eeuw)

voorbeeld: in de banne van de Waddel: in het rechtsgebied van de Waddel

uitleg >>

banliewe (16e eeuw)

zie: banloke

uitleg >>

banloke (16e eeuw)

de gehele rondte, omgeving

uitleg >>

banloke (16e eeuw)

in haag verscholen

uitleg >>

banloke (16e eeuw)

behoort de zaak toe, behoort alles toe wat achter de haag is

uitleg >>

banloke (16e eeuw)

heeft eigen keur = recht in het gebied

uitleg >>

bardekijn (16e eeuw)

samenzijn, hij die inschenkt, bij wie je kunt slapen (inzinken)

uitleg >>

bardekijn (16e eeuw)

waard-ekijn

uitleg >>

bardekijn (16e eeuw)

inschenken van het gelagje (in de gelagkamer) waar met schik heeft

uitleg >>

bardekijn (16e eeuw)

inschenken van de graap (stenen kruik) met een grapje

uitleg >>

baret

waar het haar is

uitleg >>

baret

zit krap

uitleg >>

baret (16e eeuw)

een kring bij eigen haar

uitleg >>

baret (16e eeuw)

geheel gelijkmatig, doen neerzinken

uitleg >>

baret (16e eeuw)

hangt op het haar in het leger

uitleg >>

baret (eng.)

keert bij zichzelf terug

uitleg >>

baret (eng.)

waar men zich scheert, voor heren, als afweer

uitleg >>

baret (eng.)

gebruikt als (zonne)klep, met als het ware gekleeft zitten (strak)

uitleg >>

baret (eng.)

bereikt zichzelf (rond) en zit hoog

uitleg >>

baret (eng.)

past altijd, kan oprekken

uitleg >>

baret (eng.)

moet zichzelf vasthouden

uitleg >>

bark (noors)

soort vocht, water

uitleg >>

barmhartig (lat.)

een ander het heil gunnen

uitleg >>

barmhartig (lat.)

een ander de eer geven, of eren

uitleg >>

barrevoets (16e eeuw)

geheel tegen de regels in

uitleg >>

barrevoets (16e eeuw)

geheel tegen de regels in

uitleg >>

barrevoets (16e eeuw)

maakt open wonden: gaat glinsteren

uitleg >>

barrevoets (16e eeuw)

doet pijn, gaat schaven

uitleg >>

bassa (ital.)

als het water zakt

uitleg >>

bassa (ital.)

als het zak en de grond schuurt

uitleg >>

bast (16e eeuw)

met snelheid trekken

uitleg >>

bast (16e eeuw)

bij de schacht ophangen

uitleg >>

bast (16e eeuw)

maar ook: te schaap: lam Gods

uitleg >>

batement (16e eeuw)

houdt van het schemergebied, houdt van schimmen

uitleg >>

batement (16e eeuw)

ergens heen gaan om schik te hebben

uitleg >>

batement (16e eeuw)

zichzelf als in een schim zien

uitleg >>

baubijn (16e eeuw)

hangt, schuift en hupt heen

uitleg >>

baubijn (16e eeuw)

hangt schuin in de bomen

uitleg >>

baubijn (16e eeuw)

trekt scheve bekken

uitleg >>

baviaan (16e eeuw)

hangt, schuift en hupt heen

uitleg >>

baviaan (16e eeuw)

hangt schuin in de bomen

uitleg >>

baviaan (16e eeuw)

trekt scheve bekken

uitleg >>

baviaan (16e eeuw).

hangt en gaat in de bomen

uitleg >>

baviaan (16e eeuw).

ging zich in de hoogte verheffen

uitleg >>

bedekken (16e eeuw)

geheel overkappen

uitleg >>

bedekken (16e eeuw)

iets bij iem. leggen om te slapen, voor wie de wacht houdt, als een soort vacht

uitleg >>

bedekken (16e eeuw)

geneigd iem. een vacht aan te reiken, te verstrekken

uitleg >>

bedélen (16e eeuw)

schillen, afpellen

uitleg >>

bedélen (16e eeuw)

genegen te geven

uitleg >>

bedélen (16e eeuw)

(in stukjes) gescheiden krijgen

uitleg >>

bedelen (bedélen)(16e eeuw)

geen geheel meer

uitleg >>

bedelen (bedélen)(16e eeuw)

geen geheel meer

uitleg >>

bedelen (bedélen)(16e eeuw)

genegen te geven

uitleg >>

bedelen (bedélen)(16e eeuw)

genegen te geven

uitleg >>

bedelen (bedélen)(16e eeuw)

(in stukjes) gescheiden krijgen

uitleg >>

bedelen (bedélen)(16e eeuw)

(in stukjes) gescheiden krijgen

uitleg >>

bedelen-bidden (16e eeuw)

schijnt het heil bij zich te halen

uitleg >>

bedelen-bidden (16e eeuw)

hetzelfde als opheffen (verg: verheven)

uitleg >>

bedelen-bidden (16e eeuw)

krijgt iets door zich op te heffen

uitleg >>

bedriegerij (16e eeuw)

iets naar zich toehalen door ergens iets af te scheuren, afpikken

uitleg >>

bedriegerij (16e eeuw)

lokken en liegen

uitleg >>

bedriegerij (16e eeuw)

in nevelen brengen, door elkaar mengen

uitleg >>

bedrog (16e eeuw)

maakt drukte, zet onder druk, niet tastbaar want in rook, geruis

uitleg >>

bedrog (16e eeuw)

te maken met schuld, huilen, een (val)kuil zetten, doolt rond

uitleg >>

bedrog (16e eeuw)

te maken met verscheuren, geluiden en (van)koers (veranderen)

uitleg >>

beduusd (16e eeuw)

zinkt in elkaar, weet niet waar hij/zij het zoeken moet

uitleg >>

beduusd (16e eeuw)

trekt krom in de botten

uitleg >>

beemd (16e eeuw)

met zacht, in elkaar gezakt gras

uitleg >>

beemd (16e eeuw)

alles wat gezakt

uitleg >>

beemd (16e eeuw)

bij elkaar gehaald

uitleg >>

beemd (16e eeuw)

ligt platgeslagen

uitleg >>

beemd (16e eeuw)

ligt gezamenlijk plat

uitleg >>

Beemster

van de zee gescheiden

uitleg >>

begeren (16e eeuw)

gaat er van blozen, gans veranderd

uitleg >>

begeren (16e eeuw)

zin om genegenheid te geven

uitleg >>

begunstigen (16e eeuw)

men schijnt te krijgen

uitleg >>

begunstigen (16e eeuw)

heil brengen

uitleg >>

begunstigen (16e eeuw)

wat men begeert

uitleg >>

beijveren (16e eeuw)

heenreiken, iets willen bereiken

uitleg >>

beijveren (16e eeuw)

voor eigen heil bezig zijn

uitleg >>

beijveren (16e eeuw)

de andere kant opgaan, iets willen begeren

uitleg >>

bek, muil (6e eeuw)

in een kuil (komen)

uitleg >>

bek, muil (6e eeuw)

waar men het in de keel laat zakken

uitleg >>

bek, muil (6e eeuw)

de keel doet het eten zoekraken

uitleg >>

bek, muil (6e eeuw)

een kier waar iets in verdwijnt

uitleg >>

bek, muil (6e eeuw)

graag laten zakken

uitleg >>

belasting (16e eeuw)

het recht om begunstigd te zijn

uitleg >>

belasting (16e eeuw)

uitkering betalen voor het gehaal (land)

uitleg >>

belasting (16e eeuw)

uitkering betalen voor een gunst

uitleg >>

belemmeren (16e eeuw)

zoek te keren, tegenwerken

uitleg >>

belemmeren (16e eeuw)

zich geheel doen scheiden, verloren gaan

uitleg >>

belemmeren (16e eeuw)

zoekt te keren

uitleg >>

belre-keel (16e eeuw)

bij keel rees

uitleg >>

belre-keel (16e eeuw)

bereik de keel

uitleg >>

belre-keel (16e eeuw)

begeert te slikken

uitleg >>

belre-wijnvat (16e eeuw)

bij geheel rees: gisten

uitleg >>

belre-wijnvat (16e eeuw)

bereik de keel

uitleg >>

belre-wijnvat (16e eeuw)

begeert te slikken

uitleg >>

bepaald (lat.)

weet de aandacht te vestigen

uitleg >>

beret (eng.)

keert bij zichzelf terug

uitleg >>

beret (eng.)

waar men zich scheert, voor heren, als afweer

uitleg >>

beret (eng.)

gebruikt als (zonne)klep, met als het ware gekleeft zitten (strak)

uitleg >>

beret (eng.)

bereikt zichzelf (rond) en zit hoog

uitleg >>

beret (eng.)

past altijd, kan oprekken

uitleg >>

beret (eng.)

moet zichzelf vasthouden

uitleg >>

berichten (16e eeuw)

heengezonden

uitleg >>

berichten (16e eeuw)

te zeggen, tijding brengen

uitleg >>

beroerling (16e eeuw)

kreunt wat heen, begeert te janken

uitleg >>

beroerling (16e eeuw)

veel praten, janken

uitleg >>

beroerling (16e eeuw)

dreinen en zeuren

uitleg >>

beroerte (16e eeuw)

geheel ziek in het hoofd

uitleg >>

beroerte (16e eeuw)

lijkt dat het hoofd vanzelf slingert

uitleg >>

beroerte (16e eeuw)

trekt steeds met het hoofd

uitleg >>

beroerte (16e eeuw)

trekt en rekt met het hoofd

uitleg >>

beroerte (16e eeuw).

loopt alsof hij gaar is, niet goed snik

uitleg >>

beroerte (16e eeuw).

alsof hij geheel in het hoofd is getroffen

uitleg >>

beroerte (16e eeuw).

lijkt alsof hij gehinderd wordt bij het lopen

uitleg >>

beroofde (16e eeuw)

hierbij gaat men heftig tegen de grond, zeeg men tegen de grond

uitleg >>

beroofde (16e eeuw)

waarbij iem. van je gaat weghollen

uitleg >>

beroofde (16e eeuw)

zich iets laten wegscheuren

uitleg >>

beschuldiging (16e eeuw)

één persoon aankijken

uitleg >>

beschuldiging (16e eeuw)

één persoon aankijken

uitleg >>

beslaglegger (16e eeuw)

wie iets terugneemt

uitleg >>

beslaglegger (16e eeuw)

iem. die steeds iets voor zichzelf neemt

uitleg >>

beslaglegger (16e eeuw)

hetzelfde als iets voor zichzelf nemen

uitleg >>

beslaglegger (16e eeuw)

hetzelfde als tot zich nemen, afpakken

uitleg >>

beslaglegger (16e eeuw)

bereiken door te kapen

uitleg >>

beslaglegger (16e eeuw)

bereiken dat iets gegeven wordt, om te hebben

uitleg >>

besluit (16e eeuw)

laat het denken niet aan jezelf over

uitleg >>

besluit (16e eeuw)

beschikt en maakt keuzes (scheiding)

uitleg >>

bespieden (eng.)

buigt graag om iets naar zich toe te trekken

uitleg >>

besturen (16e eeuw)

rondgaat, zich beweegt

uitleg >>

besturen (16e eeuw)

waar men zich schuil houdt

uitleg >>

besturen (16e eeuw)

de kring die toebehoort

uitleg >>

bestuurder (16e eeuw)

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

bestuurder (16e eeuw)

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

bestuurder (16e eeuw)

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

beugelen (16e eeuw)

staat geheel in een bocht

uitleg >>

beugelen (16e eeuw)

neigt tot het maken van een scheve knik

uitleg >>

beugelen (16e eeuw)

neigt krom te staan om dan omhoog te komen

uitleg >>

beuken (16e eeuw)

staat geheel in een bocht

uitleg >>

beuken (16e eeuw)

neigt tot het maken van een scheve knik

uitleg >>

beuken (16e eeuw)

neigt krom te staan om dan omhoog te komen

uitleg >>

beukenoot (16e eeuw)

zinkt naar beneden

uitleg >>

beukenoot (16e eeuw)

botst op de grond

uitleg >>

beukenoot (16e eeuw).

is in de hoogte

uitleg >>

beukenoot (16e eeuw).

valt met een schok

uitleg >>

bevelhebber (16e eeuw)

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

bevelhebber (16e eeuw)

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

bevelhebber (16e eeuw)

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

beweegreden (16e eeuw)

zoeken voor zichzelf te onderscheiden

uitleg >>

beweegreden (16e eeuw)

om het feit te zoeken

uitleg >>

bidden (16e eeuw)

schijnt het heil bij zich te halen

uitleg >>

bidden (16e eeuw)

hetzelfde als opheffen (verg: verheven)

uitleg >>

bidden (16e eeuw)

krijgt iets door zich op te heffen

uitleg >>

biechtvader (16e eeuw)

altijd bezig het hogere te zoeken

uitleg >>

biechtvader (16e eeuw)

zoekt het hogere en verhevene en laat dat in lengte (van jaren) horen

uitleg >>

biechtvader (16e eeuw)

zoekt tot het uiterste het hoge en verhevene

uitleg >>

bigje (16e eeuw)

zoog zoog zich in of heen

uitleg >>

bigje (16e eeuw)

ging zogen

uitleg >>

bijslaap (16e eeuw)

gedachte aan vrijen

uitleg >>

bijslaap (16e eeuw)

tegen zich aan drukken, rukken

uitleg >>

bijslaap (16e eeuw)

gedachte aan vrijen

uitleg >>

bijslaap (16e eeuw)

gedachte aan vrijen

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

ging zelf samen oog in oog (en verder) zitten (liggen)

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

om samen te vrijen

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

geeft gunsten stelt zich beschikbaar

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

laat zich geheel schaken

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

laat zich geheel overmeesteren

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

begeert zich te laten schaken

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

begeert zich te laten schaken

uitleg >>

bijzit (16e eeuw)

schenkt haar hoekje (nu praat men weer van doos)

uitleg >>

birreet (16e eeuw)

een kring bij eigen haar

uitleg >>

birreet (16e eeuw)

geheel gelijkmatig, doen neerzinken

uitleg >>

birreet (16e eeuw)

hangt op het haar in het leger

uitleg >>

bleek, vaal (16e eeuw)

de kleur verschuift

uitleg >>

bleek, vaal (16e eeuw)

de kleur verhult/verschuilt zich

uitleg >>

bleek, vaal (16e eeuw)

alsof het geschuurd wordt

uitleg >>

bloedbad (16e eeuw)

als een dier verscheuren

uitleg >>

bloedbad (16e eeuw)

met gegil de keel sluiten

uitleg >>

bloedbad (16e eeuw)

weerkeren in een droom, gieren gaat over in gegrom

uitleg >>

bloedverwant (16e eeuw)

hoort bij zich, is bij zich geschapen

uitleg >>

bloedverwant (16e eeuw)

bij zich ingetrokken of betrokken

uitleg >>

bobijn (16e eeuw)

hangt en gaat in de bomen

uitleg >>

bobijn (16e eeuw)

ging zich in de hoogte verheffen

uitleg >>

boec (16e eeuw)

zinkt naar beneden

uitleg >>

boec (16e eeuw)

is in de hoogte

uitleg >>

boef (16e eeuw)

wat de mensen in eigen kring deert, wat over de grens gaat en deert

uitleg >>

boef (16e eeuw)

het zinken van het heil binnen de kring

uitleg >>

boef (16e eeuw)

klinkt als omdraaien van eer

uitleg >>

bogaert (16e eeuw)

waar (de vruchten) naar beneden hangen en zich geven (terugkeren)

uitleg >>

bogaert (16e eeuw)

waar de vruchten hoog hangen te glimmen

uitleg >>

bogaert (16e eeuw)

waar de ronde (vruchten) zijn om te schaken (veroveren, verorberen)

uitleg >>

boic (16e eeuw)

botst op de grond

uitleg >>

boic (16e eeuw)

valt met een schok

uitleg >>

bol (16e eeuw)

op elkaar leggen

uitleg >>

bol (16e eeuw)

opstapeling van hetzelfde (in de grond (het slik)

uitleg >>

bol (16e eeuw)

wordt bereikt door schillen

uitleg >>

bondgenoot-aliet (16e eeuw)

graag aan elkaar vastklinken, koppelen

uitleg >>

bondgenoot-aliet (16e eeuw)

zich geheel willen behagen

uitleg >>

bondgenoot-aliet (16e eeuw)

weer willen zien

uitleg >>

booij (16e eeuw)

biedt zich aan, stelt zich beschikbaar

uitleg >>

booij (16e eeuw)

gaat kruipen

uitleg >>

boomgaard (16e eeuw)

waar (de vruchten) naar beneden hangen en zich geven (terugkeren)

uitleg >>

boomgaard (16e eeuw)

waar de vruchten hoog hangen te glimmen

uitleg >>

boomgaard (16e eeuw)

waar de ronde (vruchten) zijn om te schaken (veroveren, verorberen)

uitleg >>

boomstam (16e eeuw)

maakt veel hangende (takken)

uitleg >>

boomstam (16e eeuw)

kan zichzelf optrekken, strekken

uitleg >>

boomstam (16e eeuw)

rijst op en heeft hangende takken

uitleg >>

boosheid (14e eeuw)

zijn als de scharen van een kreeft, schorpioen

uitleg >>

boosheid (14e eeuw)

beklaagt zich of slaat

uitleg >>

boosheid (14e eeuw)

ging zich te buiten aan geraas

uitleg >>

bragaert (16e eeuw)

heeft drang om geeerd te worden, drang om te heersen

uitleg >>

bragaert (16e eeuw)

klinkt als geschal

uitleg >>

bragaert (16e eeuw)

gaat over de grens, het praten wordt razen

uitleg >>

brakelen (16e eeuw)

als iets geheel gekraakt wordt

uitleg >>

brakelen (16e eeuw)

geknikt zodat het tot moes is

uitleg >>

brakelen (16e eeuw)

geknikt zodat twee helften ontstaan

uitleg >>

braken (16e eeuw)

als gekraakt

uitleg >>

braken (16e eeuw)

geknikt zodat twee helften ontstaan

uitleg >>

braken (16e eeuw)

geknikt zodat het tot moes is, gaar

uitleg >>

brandnetel (lat.)

wat schuurt

uitleg >>

brandnetel (lat.)

haakt zich (ineens) vast

uitleg >>

braspenning (16e eeuw)

lol hebben om het uit te geven (Duits: geven-schicken)

uitleg >>

braspenning (16e eeuw)

geld kwijtraken met plezier

uitleg >>

braspenning (16e eeuw)

geld uitgeven in de menigte

uitleg >>

Brederode

gaat gebukt, in een roes, over de grond

uitleg >>

Brederode (16e eeuw)

gebroken kruik/kroes

uitleg >>

Brederode (16e eeuw)

helemaal in een kuil, hol of geul

uitleg >>

Brederode (16e eeuw)

een afgebroken scherf

uitleg >>

Brederode (16e eeuw).

krijgt eigen grond, heeft een eigen rijk

uitleg >>

Brederode (16e eeuw).

tolt in het rond, zoekt de buitenranden (schil)

uitleg >>

Brederode (16e eeuw).

gaat scherpe koers, hoort scherp

uitleg >>

breken (16e eeuw)

als iets geheel gekraakt wordt

uitleg >>

breken (16e eeuw)

geknikt zodat het tot moes is

uitleg >>

breken (16e eeuw)

knikt zodat twee helften ontstaan

uitleg >>

breken (16e eeuw.)

als gekraakt

uitleg >>

breken (16e eeuw.)

geknikt zodat twee helften ontstaan

uitleg >>

breken (16e eeuw.)

geknikt zodat het tot moes is, gaar

uitleg >>

Brero (16e eeuw)

bij een groezelige kreek

uitleg >>

Brero (16e eeuw)

gebroken kruik/kroes

uitleg >>

Brero (16e eeuw)

helemaal in een kuil, hol of geul

uitleg >>

Brero (16e eeuw)

een kerf door een scheur, een afgebroken scherf

uitleg >>

Breroe (16e eeuw)

woont bij rondom kreken, grond bij een kreek (rivier)

uitleg >>

Breroe (16e eeuw)

krijgt eigen grond, heeft een eigen rijk

uitleg >>

Breroe (16e eeuw)

tolt in het rond, zoekt de buitenranden (schil)

uitleg >>

Breroe (16e eeuw)

gaat scherpe koers, hoort scherp

uitleg >>

broche, gesp (16e eeuw)

trekt ieders aandacht

uitleg >>

broche, gesp (16e eeuw)

gunst, schenking

uitleg >>

brokje (16e eeuw)

is (af)gescheurd

uitleg >>

brokje (16e eeuw)

gekreukt, gruis

uitleg >>

brokje (16e eeuw)

loog (=grond) en (af)geslagen

uitleg >>

brompot (16e eeuw)

kreunt wat heen, begeert te janken

uitleg >>

brompot (16e eeuw)

veel praten, janken

uitleg >>

brompot (16e eeuw)

dreinen en zeuren

uitleg >>

broodmand (16e eeuw)

met de hand of geheel geweven van teen (buigzaam hout)

uitleg >>

broodmand (16e eeuw)

alsof je een zak gebruikt

uitleg >>

broodmand (16e eeuw)

te maken door in elkaar te haken

uitleg >>

bukken (16e eeuw)

onder een bep. hoek staan

uitleg >>

bukken (16e eeuw)

gekromt staan

uitleg >>

buks

als een buis (de loop)

uitleg >>

buks

om iets te laten verschuiven

uitleg >>

buks (16e eeuw)

geeft een schok, gaat de hoogte in

uitleg >>

buks (16e eeuw)

als een buis

uitleg >>

buks (16e eeuw)

afscheiden, verschuiven

uitleg >>

bun

schubben die spartelen (in bewaarvak)

uitleg >>

bun

om in te zoeken

uitleg >>

burcht (16e eeuw en lat.)

zinkt in, heen en weer

uitleg >>

burcht (16e eeuw en lat.)

als een schicht er in of heen gaan

uitleg >>

burcht (spaans/arabisch)

een groep (schare) achter een ophaalbrug

uitleg >>

busse (16e eeuw)

geeft een schok, gaat de hoogte in

uitleg >>

busse (16e eeuw)

een plak koek

uitleg >>

busse (16e eeuw)

als een buis

uitleg >>

busse (16e eeuw)

afscheiden, verschuiven

uitleg >>

busse (16e eeuw)

a).voor de eigen trek b).op een schop schuiven (houten schop waarmee koek en brood in de oven geschoven werden)

uitleg >>

bussegat (16e eeuw)

schacht die schok geeft en kokend warm wordt

uitleg >>

bussegat (16e eeuw)

schacht om mee te richten

uitleg >>

bussegat (16e eeuw)

gat waarbij je trekt zodat iets gaat schuiven

uitleg >>

bussenhuus (16e eeuw)

die schokken geven/staan schuin in de hoek

uitleg >>

bussenhuus (16e eeuw)

staan schuin in de hoek/die iets schuiven als je trekt

uitleg >>

byvanc (16e eeuw)

geheel van iemand: iemands bezit

uitleg >>

byvanc (16e eeuw)

zelf aangeschaft

uitleg >>

caetsen (16e eeuw)

de gang doen scheiden

uitleg >>

caetsen (16e eeuw)

er op uit trekken om de veroveren

uitleg >>

cahorsijn (16e eeuw)

die koers schaakt, wie de koers bepaalt

uitleg >>

cahorsijn (16e eeuw)

heen ging om aan de haak te slaan

uitleg >>

cahorsijn (16e eeuw)

op pad om alles er uit te halen

uitleg >>

Calvisius (16e eeuw)

zing schallend en verzuchtend

uitleg >>

Calvisius (16e eeuw)

baant zich weg in een hals (nauwe doorgang)

uitleg >>

Calvisius (16e eeuw)

geeft gunst kans van slagen

uitleg >>

Calvisius (16e eeuw)

trekt gunst en geeft kracht

uitleg >>

Calvisius (16e eeuw)

maakt schuine slag, maakt een bocht, klaagt omhoog

uitleg >>

Calvisius (16e eeuw)

geeft kracht

uitleg >>

camino (ital.)

schacht die omhoog voert

uitleg >>

camino (ital.)

omhoog in een donkere schacht

uitleg >>

canis (16e eeuw)

houdt van eten of bijten

uitleg >>

canis (16e eeuw)

werkt alles naar binnen

uitleg >>

cantike (16e eeuw)

eigen zang gekozen

uitleg >>

cantike (16e eeuw)

hikt of heeft schik in de mond of schacht (luchtpijp)

uitleg >>

capen (16e eeuw)

op één punt richten

uitleg >>

capen (16e eeuw)

in zich opnemen, huisvesten, vasthaken

uitleg >>

cassine (16e eeuw)

iets plaatsen, iets om door te zien, in zichzelf schikken

uitleg >>

cassine (16e eeuw)

zich in de muur (haag) schikken

uitleg >>

Cattwijck (16e eeuw)

haaks op de duinen

uitleg >>

Cattwijck (16e eeuw)

op zij van de haag (duinen) bij de zee

uitleg >>

Cattwijck (16e eeuw)

verheft zich bij de duinen

uitleg >>

cause (16e eeuw)

zoals de gang der dingen laat zien

uitleg >>

cause (16e eeuw)

met betrekking tot de zaak

uitleg >>

cause (16e eeuw).

zoals de gang der dingen laat zien

uitleg >>

cause (16e eeuw).

met betrekking tot de zaak

uitleg >>

chalcedon (16e eeuw)

kalkachtig in het blauw van de wolken

uitleg >>

chalcedon (16e eeuw)

een oog (ronde steen) als in de zee

uitleg >>

chalcedon (16e eeuw)

een oog (ronde steen) als in de zee

uitleg >>

chestnut (eng.)

scheef trekken en er in zoeken

uitleg >>

chestnut (eng.)

trek het in de schuinte, het geeft zich als je het in de schuinte trekt

uitleg >>

Cincis (iers)

lijkt in hen te trekken en te weer te verdelen (door te geven)

uitleg >>

Cinxen (16e eeuw)

beschijnt, bezint, krijgt zin(geving)

uitleg >>

Cinxen (16e eeuw)

trekt in de geest (met genezende invloed)

uitleg >>

cirkel (16e eeuw)

doortrekken om de hoek heen

uitleg >>

cirkel (16e eeuw)

maak een boog bij de hoek

uitleg >>

citeit (16e eeuw)

waar men zich (gaat) hechten

uitleg >>

citeit (16e eeuw)

waar men neerzinkt, waar men zich schikt

uitleg >>

clementia (lat.)

een ander het heil gunnen

uitleg >>

clementia (lat.)

een ander de eer geven, of eren

uitleg >>

clergye (16e eeuw)

schijnt een geleerde te zijn

uitleg >>

clergye (16e eeuw)

is een klerk, heeft geleerd

uitleg >>

clergye (16e eeuw)

zet regels op (papier)

uitleg >>

cley (16e eeuw)

ingeklonken of wordt tot klei

uitleg >>

cley (16e eeuw)

bezinkt geheel of tot geel

uitleg >>

cley (16e eeuw)

zinkt in en moet steeds gekeerd word en wordt begeerd

uitleg >>

clijsteren (16e eeuw)

licht (hier: hoog, helder), geluid

uitleg >>

clijsteren (16e eeuw)

als tekeer gaan

uitleg >>

clijsteren (16e eeuw)

bereikt een gil (over het geheel: ver weg)

uitleg >>

clinge (16e eeuw)

trekt de aandacht, geeft uitzicht

uitleg >>

clinge (16e eeuw)

lijkt zich te knielen

uitleg >>

clinge (16e eeuw)

waar vanaf men neer daalt

uitleg >>

clippinc (16e eeuw)

kleeft bijelkaar, vormt een sleep met elkaar

uitleg >>

clippinc (16e eeuw)

wordt geknikt/afgescheurd bij het vel

uitleg >>

clippinc (16e eeuw)

wordt geknikt/afgescheurd bij het vel

uitleg >>

clippinc (16e eeuw)

knipt het haar, maar dan erger, dieper

uitleg >>

clister (16e eeuw)

op elkaar leggen

uitleg >>

clister (16e eeuw)

opstapeling van hetzelfde (in de grond (het slik)

uitleg >>

clister (16e eeuw)

wordt bereikt door schillen

uitleg >>

cnovelen (16e eeuw)

als de keel wordt afgesloten (zie: tessels)

uitleg >>

cnovelen (16e eeuw)

ergens geheel inschuiven

uitleg >>

cnovelen (16e eeuw)

als het ergens in het hoofd kleeft, plakt

uitleg >>

cnovelen (16e eeuw)

neiging tot benauwdheid

uitleg >>

cnuu (16e eeuw)

ging omhoog , om in te zuigen

uitleg >>

cnuu (16e eeuw)

schuin te zoek of in de hoek

uitleg >>

cnuu (16e eeuw)

gunst bewijzen

uitleg >>

cnuu (16e eeuw)

gunst schenken

uitleg >>

cnuu (16e eeuw)

zoenoffer

uitleg >>

cnuut (16e eeuw)

bekend om zijn snavel en geluid

uitleg >>

cnuut (16e eeuw)

trekt schuin met het oog om te zoeken, trekt schuin in een hoek

uitleg >>

cnuut (16e eeuw)

kijkt schuin naar beneden

uitleg >>

cnuut (16e eeuw)

kijkt schuin, loert

uitleg >>

cobout (16e eeuw)

waar het suist of zucht te vinden

uitleg >>

cobout (16e eeuw)

schuift ergens rond op de grond

uitleg >>

Coeghe (Texel)

scheidt zich af, scheidt de zee af

uitleg >>

Coeghe (Texel)

scheidt zich of de zee in de hoogte af

uitleg >>

coever (16 eeuw).

wordt veel geschonken

uitleg >>

coever (16 eeuw).

hetzelfde als veel geschonken krijgen, als een hogere

uitleg >>

coever (16 eeuw).

krijgt veel geschonken

uitleg >>

coever (16e eeuw)

zich mee willen omhangen, profijt hebben van scheerwol

uitleg >>

coever (16e eeuw)

tegen zich aanleggen

uitleg >>

coever (16e eeuw)

zoeken aan te trekken

uitleg >>

coïtus

lijkt zich te zuigen

uitleg >>

coïtus

zuigebeweging met schokken

uitleg >>

comberen (16e eeuw)

zoek te keren, tegenwerken

uitleg >>

comberen (16e eeuw)

zich geheel doen scheiden, verloren gaan

uitleg >>

comberen (16e eeuw)

zoekt te keren

uitleg >>

comberen (16e eeuw).

zoek te keren, tegenwerken

uitleg >>

comberen (16e eeuw).

zich geheel doen scheiden, verloren gaan

uitleg >>

comberen (16e eeuw).

zoekt te keren

uitleg >>

Comestor (1473)

iets scheiden, van koers veranderen

uitleg >>

Comestor (1473)

beoogt met slaan iets te vinden, door lood te scheiden

uitleg >>

Comestor (1473)

gaan kruisen (varen op zee), in een kroes scheiden

uitleg >>

compact (16e eeuw)

haken aan elkaar vast

uitleg >>

compact (16e eeuw)

willen haken of schaken

uitleg >>

compas (16e eeuw)

doortrekken om de hoek heen

uitleg >>

compas (16e eeuw)

maak een boog bij de hoek

uitleg >>

confijt (16e eeuw)

bijt erg

uitleg >>

confijt (16e eeuw)

zoekt te scheiden

uitleg >>

coppier (16e eeuw)

gaat zingend tekeer met het hoofd

uitleg >>

coppier (16e eeuw)

luidkeels tekeer gaan

uitleg >>

coppier (16e eeuw)

laat horen dat hij de baas van de kippen is

uitleg >>

coppier (16e eeuw)

hoofd van de kring kippen

uitleg >>

corc (16e eeuw)

schors, korst

uitleg >>

corc (16e eeuw)

los

uitleg >>

corc (16e eeuw)

rok, overkleed, geplooid

uitleg >>

core (16e eeuw)

om de koers te bekijken

uitleg >>

core (16e eeuw)

een luik om te kijken wat lokt en waarvoor men loos gaat (ver weg)

uitleg >>

core (16e eeuw)

kijken waar het doel is (de roos), en verder roezen (schatten) en op pad gaan: kruisen

uitleg >>

Cork (Ierland)

om op af te koersen, waar een zandige kust is

uitleg >>

crade (16e eeuw)

zegt kras, krakend geluid

uitleg >>

crade (16e eeuw)

verschalkt van alles, ook te vinden op het kerkhof

uitleg >>

crade (16e eeuw)

verschalkt van alles, is erg luid (schallen)

uitleg >>

crade (16e eeuw)

verzamelt zich in groepen, is uit op van alles te vergaren

uitleg >>

crappelen (16e eeuw)

graaft geheel, of graaft bij de hiel

uitleg >>

crappelen (16e eeuw)

slip bij geraas, bij gras

uitleg >>

crappelen (16e eeuw)

om grip te krijgen

uitleg >>

Crebas (16e eeuw)

geheel uit de put trekken

uitleg >>

cri (16e eeuw)

graaie-krijsen, huilen

uitleg >>

cri (16e eeuw)

keel opzetten

uitleg >>

cri (16e eeuw)

gegiêr-gegier

uitleg >>

cri (16e eeuw).

opschrikken, doen krijsen

uitleg >>

cri (16e eeuw).

iem. kelen, gillen

uitleg >>

cri (16e eeuw).

heersen, begeren

uitleg >>

cri.(16e eeuw)

overeind houden in de strijd

uitleg >>

cri.(16e eeuw)

het heil willen afdwingen

uitleg >>

cri.(16e eeuw)

betrekking op de heer

uitleg >>

cridich (16e eeuw)

krijt van zichzelf

uitleg >>

cridich (16e eeuw)

om iets te helen (metselen)

uitleg >>

cridich (16e eeuw)

lijkt op een kaars

uitleg >>

crieke (16e eeuw)

is klein en blijft in een kleine kring

uitleg >>

crieke (16e eeuw)

geeft een hoog geluid (als gegil) of is geel van kleur

uitleg >>

crieke (16e eeuw)

gaat te keer met zingen

uitleg >>

crieke-crike (16e eeuw)

vormt een ring on zich heen

uitleg >>

crieke-crike (16e eeuw)

heeft een (door)schijnende schil

uitleg >>

crieke-crike (16e eeuw)

is een kers

uitleg >>

crote (16e eeuw)

leeft in een grot

uitleg >>

crote (16e eeuw)

houdt zich verscholen in een hol

uitleg >>

crote (16e eeuw)

houdt zich op in ondergrondse scheuren

uitleg >>

daal

een gangetje kunnen halen

uitleg >>

dabbelen (16e eeuw)

geheel overkappen

uitleg >>

dabbelen (16e eeuw)

iets bij iem. leggen om te slapen, voor wie de wacht houdt, als een soort vacht

uitleg >>

dabbelen (16e eeuw)

geneigd iem. een vacht aan te reiken, te verstrekken

uitleg >>

dakhoek (16e eeuw)

betrekking op een (hoge) hoek

uitleg >>

dakhoek (16e eeuw)

een scheiding omhoog

uitleg >>

damp (16e eeuw)

alles beweegt/beweegt en overmeesterd (verschalkt)

uitleg >>

damp (16e eeuw)

enigszins warm, niet goed zichtbaar

uitleg >>

damp (16e eeuw)

waar het grauw van wordt

uitleg >>

dansen (16e eeuw)

lijkt op hinken

uitleg >>

dansen (16e eeuw)

trekt met de knieën

uitleg >>

dartel, plezier (16e eeuw)

luchtig, lokkend

uitleg >>

dartel, plezier (16e eeuw)

er van door gaan, wegscheuren

uitleg >>

dartel, plezier (16e eeuw)

dollen, hardlopen

uitleg >>

dauwelen (16e eeuw)

waarvan de schil (blad) gaat schijnen

uitleg >>

dauwelen (16e eeuw)

als het levengevende vocht op de haag/heg kleeft

uitleg >>

dauwelen (16e eeuw)

als de rijp in de heg/haag zakt

uitleg >>

dauwen (16e eeuw)

waarvan de schil (blad) gaat schijnen

uitleg >>

dauwen (16e eeuw)

als het levengevende vocht op de haag/heg kleeft

uitleg >>

dauwen (16e eeuw)

als de rijp in de heg/haag zakt

uitleg >>

deken (tessels)

onder de haren (paardendeken) liggen

uitleg >>

deksel (16e eeuw)

bij het legen en slikken (uit een drinkbeker met een (tinnen) lit er op

uitleg >>

deksel (16e eeuw)

het (bovenste) deel

uitleg >>

deksel (16e eeuw)

via een kier vocht naar binnen laten lopen, het deksel zit als een schiereiland aan de kruik

uitleg >>

del (16e eeuw)

naar de diepte

uitleg >>

del (16e eeuw)

liggend, dus laag en zie Tessels

uitleg >>

del (16e eeuw)

moet rijzen, moet stijgen

uitleg >>

del (tessels)

naar de diepte

uitleg >>

del (tessels)

moet rijzen, moet stijgen

uitleg >>

delfijn (16e eeuw)

geeft zingend geluid en kan geheel verschijnen (boven het water uit)

uitleg >>

delfijn (16e eeuw)

leeft in zee, geeft slikgeluid

uitleg >>

delfijn (16e eeuw)

kan rechtop in zee staan

uitleg >>

delivrance (16e eeuw)

uit de eigen kring geven

uitleg >>

delivrance (16e eeuw)

scheiden waar men het begeert

uitleg >>

delivrance (16e eeuw)

uit eigen verzameling afscheiden

uitleg >>

deluw (16e eeuw)

de kleur verschuift

uitleg >>

deluw (16e eeuw)

de kleur verhult/verschuilt zich

uitleg >>

deluw (16e eeuw)

alsof het geschuurd wordt

uitleg >>

delve (16e eeuw)

vormt een geheel rond een kasteel of stad

uitleg >>

delve (16e eeuw)

zee te gelijk

uitleg >>

delve (16e eeuw)

gescheiden als door een kreek

uitleg >>

denier (16e eeuw)

schijnt aan twee kanten, begeerlijk

uitleg >>

denier (16e eeuw)

het is geklonken en het glim

uitleg >>

denier (16e eeuw)

het is rond en om te schenken

uitleg >>

Denouwe (16e eeuw)

beweegt zich voort

uitleg >>

Denouwe (16e eeuw)

zee die schoonheid in zich heeft

uitleg >>

dertien (16e eeuw)(ongeluksgetal)

tesamen doodgaan, heengaan

uitleg >>

dertien (16e eeuw)(ongeluksgetal)

dar = tesamen en tien = te één (eenheid)

uitleg >>

dertien (16e eeuw)(ongeluksgetal)

eenheid: 10 en slag of slaag: 3

uitleg >>

dertien (16e eeuw)(ongeluksgetal)

ineen zinken om te klagen

uitleg >>

dertien (16e eeuw)(ongeluksgetal)

wordt te grazen genomen

uitleg >>

desert (16e eeuw)

men kan beter omdraaien

uitleg >>

desert (16e eeuw)

geheel vlak

uitleg >>

desert (16e eeuw)

grijs en grauw: vertrek, ga weer op reis

uitleg >>

deugniet (16e eeuw)

bereikt niets dan loze dingen

uitleg >>

deugniet (16e eeuw)

sloerie

uitleg >>

deugniet (16e eeuw)

lult maar wat

uitleg >>

deugniet (16e eeuw)

zich draait (niet eerlijk)

uitleg >>

deugniet (16e eeuw).

klinkt guur van zichzelf

uitleg >>

deugniet (16e eeuw).

spiedt voortdurend

uitleg >>

deugniet (16e eeuw).

kronkelt alle kanten op

uitleg >>

deugniet .(16e eeuw)

lonkt keer op keer

uitleg >>

deugniet .(16e eeuw)

het zegt van iem. dat hij guur is

uitleg >>

deugniet .(16e eeuw)

houdt zich verdekt/verdacht op

uitleg >>

deus (16e eeuw)

men zoekt de ander

uitleg >>

deus (16e eeuw)

trekt elkaar aan

uitleg >>

deuvik (16e eeuw)

schenkt vocht vanuit een hoek

uitleg >>

deuvik (16e eeuw)

schenkt scheef uit een oog (rond gat)

uitleg >>

deux (frans)

men zoekt de ander

uitleg >>

deux (frans)

trekt elkaar aan

uitleg >>

Deyk

schikt iets, scheidt iets

uitleg >>

dief: fur (16e eeuw)

guur type

uitleg >>

dief: fur (16e eeuw)

groef een ingang of begroef de spullen

uitleg >>

dief: fur (16e eeuw)

groef een ingang of begroef de spullen

uitleg >>

dier (meisje 16e eeuw)

ging te begeren

uitleg >>

dier (meisje 16e eeuw)

aan zich binden

uitleg >>

dier (meisje 16e eeuw)

gereten

uitleg >>

dier (meisje 16e eeuw)

binnen gezichtskring

uitleg >>

diggel

geheel uitéén

uitleg >>

diggel

gemaakt van klei (slik), als uitéén vallen

uitleg >>

dincman (16e eeuw)

man met inzicht, man die toekeek

uitleg >>

dincman (16e eeuw)

had het inzicht, keek toe

uitleg >>

dincstal (16e eeuw)

alles overdenkende

uitleg >>

dincstal (16e eeuw)

te inkttaal (daar waar de taal wordt opgeschreven)

uitleg >>

dincstal (16e eeuw)

als men gelijk krijgt is het lachen en genegenheid voelen

uitleg >>

dincstal (16e eeuw)

als men een slag toegedient krijgt is het klagen en snikken

uitleg >>

dincstal (16e eeuw)

degeen met de macht beslist en beschikt

uitleg >>

dinden (16e eeuw)

uitdijen, scheiden, opsplitsen

uitleg >>

dinden (16e eeuw)

ging zich scheiden

uitleg >>

doctoor (16e eeuw)

houdt een betoog, in toga voor zijn gehoor

uitleg >>

doctoor (16e eeuw)

koers uitzetten, iets keuren, het oog schenken te keuren oftewel aandacht geven

uitleg >>

doctoor (16e eeuw)

klinkt als hoger (op) zoeken, (dieper graven)

uitleg >>

doctoor (16e eeuw)

grondig onderzoeken

uitleg >>

dodo

geluid als kip, hoenders: tok tok

uitleg >>

dodo

loopt te zoeken (naar voedsel)

uitleg >>

dokter

vergelijkend onderzoek

uitleg >>

dolch (fries 16e eeuw)

een kuil, hol of geul

uitleg >>

dolch (fries 16e eeuw)

een gat

uitleg >>

dolch (fries 16e eeuw)

een krocht (krochten zijn spelonken, grotten)

uitleg >>

dolfijn (16e eeuw)

geeft zingend geluid en kan geheel verschijnen (boven het water uit)

uitleg >>

dolfijn (16e eeuw)

leeft in zee, geeft slikgeluid

uitleg >>

dolfijn (16e eeuw)

kan rechtop in zee staan

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

gek doen, staan te tollen

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

weghollen, gek doen

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

gaat door de knieën

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

neerdrukken, zwaar te dragen

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

alsof hij/zij een klap van de molen heeft gehad

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

alsof hij/zij een klap van de molen heeft gehad, alsof hij/zij gelukkig is

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

heen en weer gedrukt worden

uitleg >>

dollen (16e eeuw)

heengaan met een kruk

uitleg >>

domoor (16e eeuw)

oogt of hij verkeerd loopt, of hij geheel tegen de bocht is

uitleg >>

domoor (16e eeuw)

wiens ogen omhoog gaan

uitleg >>

domoor (16e eeuw)

wiens ogen in het hoofd draaien

uitleg >>

Donau (16e eeuw)

beweegt zich voort

uitleg >>

Donau (16e eeuw)

zee die schoonheid in zich heeft

uitleg >>

dood (chr.)(16e eeuw)

het schoons zoeken

uitleg >>

doorgang (16e eeuw)

gat om door te gaan

uitleg >>

doorgang (16e eeuw)

gat om op af te koersen

uitleg >>

doorgang (16e eeuw)

een schacht die lonkt

uitleg >>

doorgang (16e eeuw)

een nauwe schacht

uitleg >>

dors (16e eeuw)

tors

uitleg >>

dors (16e eeuw)

alsof men een heuvel op moet

uitleg >>

dors (16e eeuw)

gaat gebukt

uitleg >>

dost (16e eeuw)

waar men zorgt te vertrekken, verkiest te vertrekken

uitleg >>

dost (16e eeuw)

waar men zorgt te vertrekken, verkiest te vertrekken

uitleg >>

dote (16e eeuw)

kijkt in het rond, verdwaasd

uitleg >>

dote (16e eeuw)

maakt schokbeweging

uitleg >>

douk (16e eeuw)

te hoek

uitleg >>

douk (16e eeuw)

hangt waar het anders wegloopt

uitleg >>

douk (16e eeuw)

een rond oog aan de schuine (zij)kant

uitleg >>

douk (16e eeuw)

scheef houden om een teug te nemen

uitleg >>

douk (16e eeuw)

scheef houden om te zuigen

uitleg >>

draad (16e eeuw)

bevind zich aan de rand

uitleg >>

draad (16e eeuw)

ging halen maken

uitleg >>

draad (16e eeuw)

om aan elkaar te doen

uitleg >>

draaiïng (16e eeuw)

maakt lenige bewegingen

uitleg >>

draaiïng (16e eeuw)

op en neer in scheve beweging

uitleg >>

draaiïng (16e eeuw)

op en neer in scheve beweging

uitleg >>

draak (16e eeuw)

raast en kraakt

uitleg >>

draak (16e eeuw)

onder geschal overmeesteren

uitleg >>

draak (16e eeuw)

zich toeeigenen, grijpen

uitleg >>

draet (16e eeuw)

bevind zich aan de rand

uitleg >>

draet (16e eeuw)

ging halen maken

uitleg >>

draet (16e eeuw)

om aan elkaar te doen

uitleg >>

drain (eng.)

alles heen gaand

uitleg >>

dreinen

te schreien, krijsen

uitleg >>

dreinen

herhaalt gegier

uitleg >>

Drenthe

binnen eigen kring, is begrensd, ligt aan de grens

uitleg >>

Drenthe

scheiden van de aarde voor de (open) haard

uitleg >>

drijven (16e eeuw)

de gang doen scheiden

uitleg >>

drijven (16e eeuw)

er op uit trekken om de veroveren

uitleg >>

drocht (16e eeuw)

maakt drukte, zet onder druk, niet tastbaar want in rook, geruis

uitleg >>

drocht (16e eeuw)

te maken met schuld, huilen, een (val)kuil zetten, doolt rond

uitleg >>

drocht (16e eeuw)

te maken met verscheuren, geluiden en (van)koers (veranderen)

uitleg >>

drolle (16e eeuw)

klein rond(draaiend)

uitleg >>

drolle (16e eeuw)

heeft een kleur, loert rond, wordt meegesleurd

uitleg >>

drolle (16e eeuw)

steeds rollend (rollebollend), krols

uitleg >>

drom (16e eeuw)

omgedraaid

uitleg >>

drom (16e eeuw)

omhuld

uitleg >>

drom (16e eeuw)

met een koord

uitleg >>

droog (16e eeuw)

schijnt dies (zie tessels)

uitleg >>

droog (16e eeuw)

(het zonlicht) schijnt terug

uitleg >>

drossaet (16e eeuw)

onkreukbaar

uitleg >>

drossaet (16e eeuw)

behartigt de zaak van de kerk

uitleg >>

drossaet (16e eeuw)

met gezag gehuld

uitleg >>

drossaet (16e eeuw)

keuren met gezag

uitleg >>

drost (16e eeuw)a

onkreukbaar

uitleg >>

drost (16e eeuw)a

behartigt de zaak van de kerk

uitleg >>

drost (16e eeuw)a

met gezag gehuld

uitleg >>

drost (16e eeuw)a

keuren met gezag

uitleg >>

drost (16e eeuw)b

oefent zelf druk uit

uitleg >>

drost (16e eeuw)b

onkreukbaar

uitleg >>

drost (16e eeuw)b

oefent een keur (belasting) uit

uitleg >>

drotich (16e eeuw)

niet plooibaar, wil niet uit de plooi vallen

uitleg >>

drotich (16e eeuw)

houdt zich schuil (verscholen)

uitleg >>

drotich (16e eeuw)

is keurig

uitleg >>

drudinge (16e eeuw)

gedachte aan vrijen

uitleg >>

drudinge (16e eeuw)

op de rug gaan liggen

uitleg >>

drudinge (16e eeuw)

gedachte aan vrijen

uitleg >>

drudinge (16e eeuw)

gedachte aan vrijen

uitleg >>

druetich (16e eeuw)

dreutele-drentelen

uitleg >>

druetich (16e eeuw)

trekt een huilerig gezicht

uitleg >>

druetich (16e eeuw)

is keurig en zeurderig

uitleg >>

druiloor (16e euw)

oogt of hij verkeerd loopt, of hij geheel tegen de bocht is

uitleg >>

druiloor (16e euw)

wiens ogen omhoog gaan

uitleg >>

druiloor (16e euw)

wiens ogen in het hoofd draaien

uitleg >>

drussate (16e eeuw)

onderzoekt de zaak

uitleg >>

drussate (16e eeuw)

behartigt de zaak van de kerk

uitleg >>

drussate (16e eeuw)

onkreukbaar

uitleg >>

drussate (16e eeuw)

int de schulden

uitleg >>

drussate (16e eeuw)

oefent een keur (belasting) uit

uitleg >>

duivel

wat euvel is

uitleg >>

duivelswoning (16e eeuw)

het honk van de duivel

uitleg >>

duivelswoning (16e eeuw)

het honk van degeen die de hel zoekt

uitleg >>

duivelswoning (16e eeuw)

waar de knoken kleven, slepen of leven

uitleg >>

duivelswoning (16e eeuw)

waar de botten (knoken) hun greep zoeken

uitleg >>

duizelig zijn (16e eeuw)

gek doen, staan te tollen

uitleg >>

duizelig zijn (16e eeuw)

weghollen, gek doen

uitleg >>

duizelig zijn (16e eeuw)

gaat door de knieën

uitleg >>

duizelig zijn (16e eeuw)

alsof hij/zij een klap van de molen heeft gehad

uitleg >>

duizelig zijn (16e eeuw)

alsof hij/zij een klap van de molen heeft gehad, alsof hij/zij gelukkig is

uitleg >>

duizelig zijn (16e eeuw)

heen en weer gedrukt worden

uitleg >>

duizelig zijn (16e eeuw)

heengaan met een kruk

uitleg >>

dukdalf

duik te half (verschuilt zich voor de helft ergens onder)

uitleg >>

dukdalf

dichtbij de grond te vinden, te schuiven

uitleg >>

dukdalf

onder gekraak en met kracht te verschuiven

uitleg >>

duken (16e eeuw)

onder een bep. hoek staan

uitleg >>

duken (16e eeuw)

gekromt staan

uitleg >>

dusdanig (16e eeuw)

zo gaat het, zo passeert het

uitleg >>

dusdanig (16e eeuw)

zo gaat het, zo passeert het

uitleg >>

dusteen (16e eeuw)

zo gaat het, zo passeert het

uitleg >>

dusteen (16e eeuw)

zo gaat het, zo passeert het

uitleg >>

dutscolve (16e eeuw)

onder de golven gedoken

uitleg >>

dutscolve (16e eeuw)

te vinden verscholen in zee

uitleg >>

dutscolve (16e eeuw)

look dat verscholen in zee zit

uitleg >>

dutscolve (16e eeuw)

kroos dat verscholen zit in zee

uitleg >>

dutten (16e eeuw)

ging schokken

uitleg >>

dutten (16e eeuw)

ging schokken

uitleg >>

dutten (16e eeuw)

schokt in zichzelf

uitleg >>

dutten (16e eeuw)

schokt in zichzelf

uitleg >>

duypen (16e eeuw)

loopt scheef, gebogen

uitleg >>

duypen (16e eeuw)

neiging tot verloren gaan

uitleg >>

duyse (16e eeuw)

geeft gunsten stelt zich beschikbaar

uitleg >>

duyse (16e eeuw)

schenkt haar hoekje (nu praat men weer van doos)

uitleg >>

dwaas, zot, nar (16e eeuw)

loopt, oogt en doet alles verkeerd

uitleg >>

dwaas, zot, nar (16e eeuw)

klinkt alsof zijn hoofd is beschadigd

uitleg >>

dwaas, zot, nar (16e eeuw)

heeft zijn hoofd beschadigd

uitleg >>

dwaasheid (16e eeuw)

kijkt in het rond, verdwaasd

uitleg >>

dwaasheid (16e eeuw)

maakt schokbeweging

uitleg >>

dwerg (16e eeuw)

leeft in een grot

uitleg >>

dwerg (16e eeuw)

houdt zich verscholen in een hol

uitleg >>

dwerg (16e eeuw)

houdt zich op in ondergrondse scheuren

uitleg >>

eagle (eng.)

die verovert met zijn haak(snavel)

uitleg >>

eagle (eng.)

lijkt ineens te zakken

uitleg >>

eagle (eng.)

volgt de gangen van de prooi

uitleg >>

eagle (eng.)

draait om zich heen (om zijn as)

uitleg >>

eculie (16e eeuw)

zoekt zich vast te klinken

uitleg >>

eculie (16e eeuw)

waarin men opgesloten zit of waar met een lus gewerkt wordt

uitleg >>

eculie (16e eeuw)

hiermee wordt men gekruisigd, gekreukt

uitleg >>

egge (16e eeuw)

zich afscheiden

uitleg >>

egge (16e eeuw)

zoekt eigen plek (in zee)

uitleg >>

egge (16e eeuw).

zich afscheiden

uitleg >>

egge (16e eeuw).

zoekt eigen plek (in zee)

uitleg >>

ellendeling (16e eeuw)

kreunt wat heen, begeert te janken

uitleg >>

ellendeling (16e eeuw)

veel praten, janken

uitleg >>

ellendeling (16e eeuw)

dreinen en zeuren

uitleg >>

elp (16e eeuw)

geeft hoog gillend geluid

uitleg >>

elp (16e eeuw)

leven bij elkaar en liggen (soms) in de modder

uitleg >>

elp (16e eeuw)

kunnen (met slurf) ver rekken, reiken en houden van baden in de kreek

uitleg >>

Emmen (16e eeuw)

In een knik bij de Ee (rivier)

uitleg >>

Emmen (16e eeuw)

schenkt van zelf

uitleg >>

Empne (16e eeuw)

In een knik bij de Ee (rivier)

uitleg >>

Empne (16e eeuw)

schenkt van zelf

uitleg >>

erf (eigen)(16e eeuw)

geheel van iemand: iemands bezit

uitleg >>

erf (eigen)(16e eeuw)

zelf aangeschaft

uitleg >>

faddel (16e eeuw)

lijkt in elkaar te zakken

uitleg >>

faddel (16e eeuw)

laat zich zakken

uitleg >>

faddel (16e eeuw)

geheel ingezakt, het zat zijn

uitleg >>

familielid (16e eeuw)

hoort bij zich, is bij zich geschapen

uitleg >>

familielid (16e eeuw)

bij zich ingetrokken of betrokken

uitleg >>

familielid (16e eeuw).

geteeld, nateelt, nakroost

uitleg >>

familielid (16e eeuw).

vormen een geheel

uitleg >>

familielid (16e eeuw).

in de herhaling, vermeerdering van familieleden

uitleg >>

fazel (16e eeuw)

baksel

uitleg >>

fazel (16e eeuw)

is al een wezen

uitleg >>

fazel (16e eeuw)

als in een zak

uitleg >>

fazel (16e eeuw)

groeit in een schacht

uitleg >>

fileet (16e eeuw)

teken nalaten en drukken

uitleg >>

fileet (16e eeuw)

drukt zich af, kleeft

uitleg >>

fileet (16e eeuw)

in spiegelschrift afscheiden

uitleg >>

fiselmie (16e eeuw)

alle gezichtstrekken op zichzelf

uitleg >>

fiselmie (16e eeuw)

vergelijkt als door een zeef

uitleg >>

fiselmie (16e eeuw)

het gezicht proberen te onderscheiden

uitleg >>

fluisteren (16e eeuw)

gekreun

uitleg >>

fluisteren (16e eeuw)

neiging tot verschuilen

uitleg >>

fluisteren (16e eeuw)

schurend geluid

uitleg >>

fluvie (16e eeuw)

slaat zichzelf

uitleg >>

fluvie (16e eeuw)

ging scheef golven (scheef is ook zee, zie aldaar)

uitleg >>

fluvie (16e eeuw)

houdt koers in schuine positie

uitleg >>

fnuken 16e eeuw

om in te schuiven, in te korten

uitleg >>

fnuken 16e eeuw

aan de zijkanten, ingezonken

uitleg >>

fobaert-zot (16e eeuw)

loopt, oogt en doet alles verkeerd

uitleg >>

fobaert-zot (16e eeuw)

klinkt alsof zijn hoofd is beschadigd

uitleg >>

fobaert-zot (16e eeuw)

heeft zijn hoofd beschadigd

uitleg >>

focarie (16e eeuw)

om samen te vrijen

uitleg >>

focarie (16e eeuw)

laat zich geheel overmeesteren

uitleg >>

focarie (16e eeuw)

begeert zich te laten schaken

uitleg >>

foertse (16e eeuw)

zoals men tekeer kan gaan

uitleg >>

foertse (16e eeuw)

trekt iets glimmends te schuiven

uitleg >>

foertse (16e eeuw)

wil bewegen tot krenken, beweegt zich als een schoft

uitleg >>

foetus (16e eeuw)

is al een wezen

uitleg >>

foetus (16e eeuw)

als in een zak

uitleg >>

foetus (16e eeuw)

groeit in een schacht

uitleg >>

foret (16e eeuw)

rent door holen

uitleg >>

foret (16e eeuw)

hij verscheurt

uitleg >>

foret (16e eeuw)

kluift in gleuven

uitleg >>

foret (16e eeuw)

rover in groeven

uitleg >>

fosse (16e eeuw)

van hoogte scheiden, in het vierkant

uitleg >>

fosse (16e eeuw)

wegschuiven, afstand doen

uitleg >>

framboos (16e eeuw)

begeerlijk om er af te trekken

uitleg >>

framboos (16e eeuw)

kleverig om het los te maken

uitleg >>

framboos (16e eeuw)

laat zich grijpen na scheiden

uitleg >>

franje (16e eeuw)

gekruld, kringerig

uitleg >>

franje (16e eeuw)

geschilferd

uitleg >>

franje (16e eeuw)

draait om zijn as

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

gekruld, kringerig

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

iets gerings dat kringelt

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

de grens ter afscheiding

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

geschilferd

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

draait om eigen as heen

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

waar het geheel gescheiden is

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

draait om zijn as

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

draait om zich heen

uitleg >>

frenge/fringe (16e eeuw)

keert om zich heen, afgestikt

uitleg >>

frengen (16e eeuw)

in kringen

uitleg >>

frengen (16e eeuw)

geheel geknikt

uitleg >>

frengen (16e eeuw)

een doorgaande knik (gekruld, franje)

uitleg >>

frese (16e eeuw)

wordt een bol, zet uit (verg: rijzen van brood)

uitleg >>

frese (16e eeuw)

is gezond

uitleg >>

frese (16e eeuw)

omkeren dit begeerlijke vruchtje

uitleg >>

fret (16e eeuw)

rent door holen

uitleg >>

fret (16e eeuw)

hij verscheurt

uitleg >>

fret (16e eeuw)

kluift in gleuven

uitleg >>

fret (16e eeuw)

rover in groeven

uitleg >>

fret(boor)

om gaten te maken

uitleg >>

fret(boor)

in de schil indringen

uitleg >>

fret(boor)

kerft gaten

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

gekruld, kringerig

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

iets gerings dat kringelt

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

de grens ter afscheiding

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

geschilferd

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

draait om eigen as heen

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

waar het geheel gescheiden is

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

draait om zijn as

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

draait om zich heen

uitleg >>

fringe/frenge (16e eeuw)

keert om zich heen, afgestikt

uitleg >>

fringen (16e eeuw)

in kringen

uitleg >>

fringen (16e eeuw)

geheel geknikt

uitleg >>

fringen (16e eeuw)

een doorgaande knik (gekruld, franje)

uitleg >>

Froben

is graveur

uitleg >>

Froben

maakt uitsnijdingen

uitleg >>

Froben

maakt uitsnijdingen

uitleg >>

fur (16e eeuw)

guur type, die verscheurd

uitleg >>

fur (16e eeuw)

groef een sleuf of begroef de spullen

uitleg >>

fur (16e eeuw)

groef een ingang of begroef de spullen

uitleg >>

Fust.

hoeken maken, iets zoeken

uitleg >>

Fust.

het idee dat de boekdrukkers bewust de onwetende mensen in de maling namen

uitleg >>

galjaart (16e eeuw)

houdt van luid geschal

uitleg >>

galjaart (16e eeuw)

ligt op de grond van het lachen

uitleg >>

galjaart (16e eeuw)

tranen van het lachen

uitleg >>

gebied (16e eeuw)

hele stuk, helemaal

uitleg >>

gebied (16e eeuw)

om je heen kijken

uitleg >>

geboefte (16e eeuw)

wat de mensen in eigen kring deert, wat over de grens gaat en deert

uitleg >>

geboefte (16e eeuw)

het zinken van het heil binnen de kring

uitleg >>

geboefte (16e eeuw)

klinkt als omdraaien van eer

uitleg >>

gebruik (fries)

betrekking op iem. eigen gang

uitleg >>

gebruikt (16e eeuw)

willen doen

uitleg >>

gebruikt (16e eeuw)

aan eigen inzicht vastgeklonken

uitleg >>

gebruikt (16e eeuw)

binnen eigen kring gewoon

uitleg >>

gedraaid (16e eeuw)

steeds een kant op keren, indraaien

uitleg >>

gedraaid (16e eeuw)

klauwt of kleeft in elkaar

uitleg >>

gedraaid (16e eeuw)

grijpt in elkaar

uitleg >>

gehoorzamen (16e eeuw)

draait het hoofd af

uitleg >>

gehoorzamen (16e eeuw)

op de grens van buigen

uitleg >>

gehoorzamen (16e eeuw)

buigt als het gezegd wordt

uitleg >>

gelaat (16e eeuw)

begeerlijke verschijning

uitleg >>

gelaat (16e eeuw)

de omvang van een glinsterend gezicht

uitleg >>

gelaat (16e eeuw)

de begrenzing van het gezicht

uitleg >>

gelaat (16e eeuw)

verrijst, reist, is grijs

uitleg >>

gelaatkunde (16e eeuw)

alle gezichtstrekken op zichzelf

uitleg >>

gelaatkunde (16e eeuw)

vergelijkt als door een zeef

uitleg >>

gelaatkunde (16e eeuw)

het gezicht proberen te onderscheiden

uitleg >>

gelaye (16e eeuw)

glimmen van de lans

uitleg >>

gelaye (16e eeuw)

gaat geheel glimmen

uitleg >>

gelaye (16e eeuw)

glimt tesamen

uitleg >>

geldschieter (16e eeuw)

die koers schaakt, wie de koers bepaalt

uitleg >>

geldschieter (16e eeuw)

heen ging om aan de haak te slaan

uitleg >>

geldschieter (16e eeuw)

op pad om alles er uit te halen

uitleg >>

geleerde (16e eeuw)

houdt een betoog, in toga voor zijn gehoor

uitleg >>

geleerde (16e eeuw)

koers uitzetten, iets keuren, het oog schenken te keuren oftewel aandacht geven

uitleg >>

geleerde (16e eeuw)

klinkt als hoger (op) zoeken, (dieper graven)

uitleg >>

geleerde (16e eeuw)

grondig onderzoeken

uitleg >>

geleye (16e eeuw)

eigen klank om te zingen

uitleg >>

geleye (16e eeuw)

zanggeluid uit de keel

uitleg >>

geleye (16e eeuw)

zoals het zingen zich herhaald

uitleg >>

gelijkenis (16e eeuw)

lijkt zo gevormd (geschikt)

uitleg >>

gelijkenis (16e eeuw)

gaat scheef, geeft een schaduwafdruk

uitleg >>

geluiden (16e eeuw)

als er zang of gegons te horen is

uitleg >>

geluiden (16e eeuw)

als er zang of gegons te horen is

uitleg >>

geluiden (16e eeuw)

schuivend gezang

uitleg >>

geluiden (16e eeuw).

als er zang of gegons te horen is

uitleg >>

geluiden (16e eeuw).

als er zang in het hoofd opgevangen wordt, als er verdwaalde klanken opgevangen worden

uitleg >>

gemacht (16e eeuw)

bevindt zich onder, kan men iemand mee schaken

uitleg >>

gemacht (16e eeuw)

eigen schaamte, om te paren

uitleg >>

gemancschap (16e eeuw)

in de schacht ingaan, om zich te behagen

uitleg >>

gemancschap (16e eeuw)

als een haan gedragen

uitleg >>

gemancschap (16e eeuw)

met behagen samen gaan, met behagen in de schaamdelen gaan

uitleg >>

gemeenschap hebben(16e eeuw)

in de schacht ingaan, om zich te behagen

uitleg >>

gemeenschap hebben(16e eeuw)

als een haan gedragen

uitleg >>

gemeenschap hebben(16e eeuw)

met behagen samen gaan, met behagen in de schaamdelen gaan

uitleg >>

gemineren (16e eeuw)

scheiden en vertrekken

uitleg >>

gemineren (16e eeuw)

het geheel knikken om te scheiden

uitleg >>

gemineren (16e eeuw)

lijkt vermeerderen, maar is delen

uitleg >>

gemp (16e eeuw)

wit hemd lijkt op een schim die je bij je draagt

uitleg >>

gemp (16e eeuw)

draag je bij je

uitleg >>

geschiedenis (16e eeuw)

onderscheidelijk, opmerkelijk

uitleg >>

geschiedenis (16e eeuw)

kijken, bekeken

uitleg >>

geschikt (16e eeuw)

helemaal goed

uitleg >>

geschikt (16e eeuw)

net als prettig

uitleg >>

geschikt (16e eeuw)

kreeg goed gevoel

uitleg >>

geschot (16e eeuw)

vertrekt de lucht in en verdwijnt

uitleg >>

geschot (16e eeuw)

vertekt in de lucht

uitleg >>

geschreeuw (16e eeuw)

gekrijs

uitleg >>

geschreeuw (16e eeuw)

keel opzetten

uitleg >>

geschreeuw (16e eeuw)

gegier

uitleg >>

Gesius (16e eeuw)

zingt naar de hoge

uitleg >>

Gesius (16e eeuw)

gaat zingend op pad

uitleg >>

Gesius (16e eeuw)

zingen heeft betrekking op hemzelf

uitleg >>

Gesius (16e eeuw)

laat zich naar beneden zinken (knielen)

uitleg >>

geslagen (16e eeuw)

komt er slecht mee heen, trekt er een les uit (een lesje leren)

uitleg >>

geslagen (16e eeuw)

komt er niet heelhuids af, schreeuwt luidkeels

uitleg >>

geslagen (16e eeuw)

iemands eer aangetast

uitleg >>

gesp

om aan te trekken

uitleg >>

gesp

trekt zich bijeen

uitleg >>

gesp, broche (16e eeuw)

trekt ieders aandacht

uitleg >>

gesp, broche (16e eeuw)

schuin te trekken

uitleg >>

getuige (16e eeuw)

man met inzicht, man die toekeek

uitleg >>

getuige (16e eeuw)

wat men heeft gezien, gehoord, geroken en van welke kant het kwam

uitleg >>

getuige (16e eeuw)

had het inzicht, keek toe

uitleg >>

getuige (16e eeuw)

zoalswat de ogen trekt, opneemt, vasthoudt

uitleg >>

getuige (16e eeuw)

wat de ogen bereikte, wat men opsnoof

uitleg >>

getuigenverklaring (16e eeuw)

op het oog gekeurd

uitleg >>

getuigenverklaring (16e eeuw)

wat de ogen trekt, opneemt, vasthoudt

uitleg >>

getuigenverklaring (16e eeuw)

wat de ogen gepasseerd heeft

uitleg >>

getwernt (16e eeuw)

steeds een kant op keren, indraaien

uitleg >>

getwernt (16e eeuw)

klauwt of kleeft in elkaar

uitleg >>

getwernt (16e eeuw)

grijpt in elkaar

uitleg >>

geus

ging schuivend, schokkend (varend) er op uit

uitleg >>

geuzen (16e eeuw)

lijken schooiers

uitleg >>

geuzen (16e eeuw)

zinkt neer om een geschenk te krijgen

uitleg >>

geuzen (16e eeuw)

buigt en beoogt een gunst (van een hogere, hoogheid etc)

uitleg >>

gevangenis (16e eeuw)

zelf in een eigen hok

uitleg >>

gevangenis (16e eeuw)

om zoek te raken, verdwalen

uitleg >>

gevangenis-prisoen (16e eeuw)

met gekrijs gezonken of heen gezonden

uitleg >>

gevangenis-prisoen (16e eeuw)

bij ruzie in één gezonken of heen gezonden

uitleg >>

gevangenis-prisoen (16e eeuw)

ging te keer in de hoek

uitleg >>

gevangenis-prisoen (16e eeuw)

trekt terug in een hoek

uitleg >>

gevangenis-prisoen (16e eeuw)

geheel in een hoek zitten

uitleg >>

gevangenis-prisoen (16e eeuw)

zat te gillen in een hoek

uitleg >>

gevangenis-prisuyn (15e eeuw)

bij strijd heen gezonden

uitleg >>

gevangenis-prisuyn (15e eeuw)

zonk onder gekrijs ineen

uitleg >>

gevangenis-prisuyn (15e eeuw)

geheel tot inkeer komen

uitleg >>

gevangenis-prisuyn (15e eeuw)

zet een keel op vanuit een hoekje

uitleg >>

gevangenis-prisuyn (15e eeuw)

gaat tekeer ingezonken in een hoek

uitleg >>

gevangenis-prisuyn (15e eeuw)

tot inkeer willen komen

uitleg >>

gevecht (16e eeuw)

opschrikken, doen krijsen

uitleg >>

gevecht (16e eeuw)

iem. kelen, gillen

uitleg >>

gevecht (16e eeuw)

heersen, begeren

uitleg >>

geweer (16e eeuw)

geeft een schok, gaat de hoogte in

uitleg >>

geweer (16e eeuw)

als een buis

uitleg >>

geweer (16e eeuw)

afscheiden, verschuiven

uitleg >>

geweer (16e eeuw)

afscheiden, verschuiven

uitleg >>

geweldadigheden (16e eeuw)

zoals men tekeer kan gaan

uitleg >>

geweldadigheden (16e eeuw)

trekt iets glimmends te schuiven

uitleg >>

geweldadigheden (16e eeuw)

wil bewegen tot krenken, beweegt zich als een schoft

uitleg >>

gewelf (16e eeuw)

geeft een echo, schallend geluid

uitleg >>

gewelf (16e eeuw)

lijkt geheel op een schacht

uitleg >>

gewelf (16e eeuw)

lijkt op een gezonken (onderaardse) schacht

uitleg >>

gewend (16e eeuw)

willen doen

uitleg >>

gewend (16e eeuw)

aan eigen inzicht vastgeklonken

uitleg >>

gewend (16e eeuw)

binnen eigen kring gewoon

uitleg >>

gewoonte (fries)

betrekking op iem. eigen gang

uitleg >>

gewricht (16e eeuw)

om te glijden, (in de lies)

uitleg >>

gewricht (16e eeuw)

vormen een geheel, is zelf een deel

uitleg >>

gewricht (16e eeuw)

om te keren, draaien, buigen

uitleg >>

gezang (16e eeuw)

eigen zang gekozen

uitleg >>

gezang (16e eeuw)

hikt in de mond of schacht (luchtpijp

uitleg >>

ghesleghen (16e eeuw)

komt er slecht mee heen, trekt er een les uit (een lesje leren)

uitleg >>

ghesleghen (16e eeuw)

komt er niet heelhuids af, schreeuwt luidkeels

uitleg >>

ghesleghen (16e eeuw)

iemands eer aangetast

uitleg >>

ghetto (ital.)(16e eeuw)

waar gekookt wordt (damp omhoog gaat)

uitleg >>

ghetto (ital.)(16e eeuw)

scheiden door koken

uitleg >>

gieterij (ital.16e eeuw)

waar gekookt wordt (damp omhoog gaat)

uitleg >>

gieterij (ital.16e eeuw)

scheiden door koken

uitleg >>

glanzend (16e eeuw)

herhaald schijnen

uitleg >>

glanzend (16e eeuw)

glinsterend

uitleg >>

glanzend (16e eeuw)

begrensd gezicht

uitleg >>

glavie (16e eeuw)

hangt bij de (veld)slag in de hoop te slagen

uitleg >>

glavie (16e eeuw)

hangt opgeheven bij geschal

uitleg >>

glavie (16e eeuw)

hangt samen en geheven

uitleg >>

gleyer (16e eeuw)

iemand die met klei werkt

uitleg >>

gleyer (16e eeuw)

eerst klinken, aaneen kleven, dan herhaaldelijk doen schijnen

uitleg >>

gleyer (16e eeuw)

eerst klinken, aaneen kleven, dan herhaaldelijk doen schijnen

uitleg >>

gleyer (16e eeuw)

vanaf de bodem in het rond (kring) doen schijnen (hier: geel van kleur)

uitleg >>

goedmaken (16e eeuw)

terugbrengen naar de periode voordat het verstoord werd

uitleg >>

goedmaken (16e eeuw)

krijgen zoals het hoort, rechttrekken van de koers

uitleg >>

goedmaken (16e eeuw)

de klok goed zetten

uitleg >>

goedmaken (16e eeuw)

de kreuken eruit halen

uitleg >>

gomen (16e eeuw)

beogen, vragen

uitleg >>

gomen (16e eeuw)

ingenomen met

uitleg >>

gomen (16e eeuw)

mogen

uitleg >>

gomen (16e eeuw)

gaat van binnen om

uitleg >>

gomen (16e eeuw)

beogen, vragen

uitleg >>

gracht (16e eeuw)

vormt een geheel rond een kasteel of stad

uitleg >>

gracht (16e eeuw)

zee te gelijk

uitleg >>

gracht (16e eeuw)

gescheiden als door een kreek

uitleg >>

greit (16e eeuw)

grienen, kringen in het gezicht

uitleg >>

greit (16e eeuw)

in elkaar zakken

uitleg >>

greit (16e eeuw)

gierend zingen, uit de kieren (tranen doen) zinken

uitleg >>

greyen (16e eeuw)

de kring en begrenzing die men rond"zingen" kan

uitleg >>

greyen (16e eeuw)

neigt naar gegil

uitleg >>

greyen (16e eeuw)

neigt naar gegier

uitleg >>

Grieks (16e eeuw)

vormt een kring

uitleg >>

Grieks (16e eeuw)

komt vast aan land, vormt geulen, stromen

uitleg >>

Grieks (16e eeuw)

wordt aarde, keert terug, wordt vaargeul

uitleg >>

Griex (16e eeuw)

vormt een kring

uitleg >>

Griex (16e eeuw)

komt vast aan land, vormt geulen, stromen

uitleg >>

Griex (16e eeuw)

wordt aarde, keert terug, wordt vaargeul

uitleg >>

Griffo

uitgraven, uitschuiven

uitleg >>

Griffo

herhaald heen en weer schuiven

uitleg >>

grijs

keert tot zinkwit

uitleg >>

grijs (16e eeuw)

herhaald schijnen

uitleg >>

grijs (16e eeuw)

glinsterend

uitleg >>

grijs (16e eeuw)

begrensd gezicht

uitleg >>

grijsaard (16e eeuw)

helemaal zinkkleurige schijn van haar

uitleg >>

grijsaard (16e eeuw)

kan zich niet handhaven

uitleg >>

grijsaard (16e eeuw)

te gering om zich nog helemaal glans te geven

uitleg >>

groente (16e eeuw)

wat opzij hangt, wat gescheiden is (loof en knol of wortel)

uitleg >>

groente (16e eeuw)

wat groeit en wat met zoekt of zuigt

uitleg >>

gueux (16e eeuw)

lijken schooiers

uitleg >>

gueux (16e eeuw)

zinkt neer om een geschenk te krijgen

uitleg >>

gueux (16e eeuw)

buigt en beoogt een gunst (van een hogere, hoogheid etc)

uitleg >>

haai (16e eeuw)

gaat geheel onder water

uitleg >>

haai (16e eeuw)

zin om te schaken door te zinken

uitleg >>

haak

alvorens te hakken of snijden hangt het aan de haak

uitleg >>

haal (16e eeuw)

handel/handle

uitleg >>

haal (16e eeuw)

geheel te verschuiven, te verdelen

uitleg >>

haal (16e eeuw)

vastklinken/vastzetten in de lengte te verstellen, laten zakken

uitleg >>

haal (16e eeuw)

boven de behaaglijke kring (het vuur)

uitleg >>

haan (16e eeuw)

gaat zingend tekeer met het hoofd

uitleg >>

haan (16e eeuw)

luidkeels tekeer gaan

uitleg >>

haan (16e eeuw)

laat horen dat hij de baas van de kippen is

uitleg >>

haan (16e eeuw)

hoofd van de kring kippen

uitleg >>

Haarlem (16e eeuw)

zicht op samenkomst (van water)

uitleg >>

Haarlem (16e eeuw)

een helling waar men zich schikt

uitleg >>

Haarlem (16e eeuw)

komt samen aan het (water) rak

uitleg >>

Haarlem (16e eeuw)

waar de golven samen komen en zich verheffen

uitleg >>

haecke (16e eeuw)

geheel zichtbaar

uitleg >>

haecke (16e eeuw)

geheel zich in zee bevindend

uitleg >>

haecke (16e eeuw)

schijnt zich vast te leggen

uitleg >>

hael (16e eeuw)

handel/handle

uitleg >>

hael (16e eeuw)

geheel te verschuiven, te verdelen

uitleg >>

hael (16e eeuw)

vastklinken/vastzetten in de lengte te verstellen, laten zakken

uitleg >>

hael (16e eeuw)

boven de behaaglijke kring (het vuur)

uitleg >>

haeye (16e eeuw)

gaat geheel onder water

uitleg >>

haeye (16e eeuw)

zin om te schaken door te zinken

uitleg >>

Haie

behagen, verlangen

uitleg >>

ham (16e eeuw)

zit bij iem. aan de zij

uitleg >>

ham (16e eeuw)

wat gescheiden wordt

uitleg >>

ham (16e eeuw)

een zij, wat gescheiden zit of wordt

uitleg >>

he(geding)(duits)

een eigen geding

uitleg >>

heester (16e eeuw)

maakt veel hangende (takken)

uitleg >>

heester (16e eeuw)

lijkt op een heg

uitleg >>

heester (16e eeuw)

krijgt hangende (takken)

uitleg >>

hegeding (duits)

een eigen geding

uitleg >>

hei (16e eeuw)

schijnt dies (zie tessels)

uitleg >>

hei (16e eeuw)

(het zonlicht) schijnt terug

uitleg >>

hei (16e eeuw).

men krijgt het afgescheidene

uitleg >>

hei (16e eeuw).

wat is afgescheiden

uitleg >>

heisel (16e eeuw)

hangt en (geeft onder)scheid

uitleg >>

heisel (16e eeuw)

maakt het onderscheid gelijk

uitleg >>

heisel (16e eeuw)

bereikt het onderscheid

uitleg >>

heister (16e eeuw)

maakt veel hangende (takken)

uitleg >>

heister (16e eeuw)

lijkt op een heg

uitleg >>

heister (16e eeuw)

krijgt hangende (takken)

uitleg >>

heister (16e eeuw.)

wordt dikker en kan gebruikt worden voor tikken uit te delen

uitleg >>

heister (16e eeuw.)

wat dik is en warmee tikken gegeven kunnen worden

uitleg >>

heister (16e eeuw.)

kan dikte bereiken om tikken uit te delen

uitleg >>

heister.(16e eeuw)

maakt veel hangende (takken)

uitleg >>

heister.(16e eeuw)

kan zichzelf optrekken, strekken

uitleg >>

heister.(16e eeuw)

rijst op en heeft hangende takken

uitleg >>

hek (16e eeuw)

een hek

uitleg >>

hek (16e eeuw)

kan een knik maken

uitleg >>

hek (16e eeuw)

schuin knikken of heffen

uitleg >>

helder (16e eeuw)

herhaald schijnen

uitleg >>

helder (16e eeuw)

glinsterend over een grote lengte

uitleg >>

helder (16e eeuw)

kunnen kijken in de verte (over de (gewone) grens

uitleg >>

heloot (16e eeuw)

heeft zich helemaal vastgeketend aan iemand

uitleg >>

heloot (16e eeuw)

buigt zijn hoofd

uitleg >>

heloot (16e eeuw)

laat zich keuren

uitleg >>

hemd

wit hemd lijkt op een schim die je bij je draagt

uitleg >>

hemd

met zich mee, bij zich hebben

uitleg >>

hemd

om zich mee te schikken

uitleg >>

hesp(e) (16e eeuw)

zit bij iem. aan de zij

uitleg >>

hesp(e) (16e eeuw)

wat gescheiden wordt

uitleg >>

hesp(e) (16e eeuw)

een zij, wat gescheiden zit of wordt

uitleg >>

heupbeen 16e eeuw

eigen zijde

uitleg >>

heupbeen 16e eeuw

eigen manier van bewegen

uitleg >>

hevel (16e eeuw)

onder een hoek verschuiven

uitleg >>

hevel (16e eeuw)

in een scheve hoek

uitleg >>

Hindelopen

in de geul (scheur) ten zee

uitleg >>

Hindelopen

naar de zeegeul

uitleg >>

hinder (16e eeuw)

ging te keer, teruggaan

uitleg >>

hinder (16e eeuw)

gelijk ten zich, terug op de plaats

uitleg >>

hinder (16e eeuw)

bereik ten zich, niet verder komen

uitleg >>

hinderlaag (16e eeuw)

haag waarachter men verstopt zit

uitleg >>

hinderlaag (16e eeuw)

buigt zich achter de haag

uitleg >>

hinderlaag (16e eeuw)

houdt zich schuil, schuift achter de haag

uitleg >>

hinsbere (16e eeuw)

begeerlijk om er af te trekken

uitleg >>

hinsbere (16e eeuw)

kleverig om het los te maken

uitleg >>

hinsbere (16e eeuw)

laat zich grijpen na scheiden

uitleg >>

hint

ergens toe neigen

uitleg >>

hinter (duits)

omgekeerd

uitleg >>

hinter (duits)

alsof er een bocht in zit

uitleg >>

hipen (16e eeuw)

hijgend, lijkt ziek te zijn

uitleg >>

hipen (16e eeuw)

benepen, beknepen

uitleg >>

hippercoorn (16e eeuw)

steeds huppend, hangend in het koorn

uitleg >>

hippercoorn (16e eeuw)

houdt zich vast in de hoogte, door zich vast te kleven

uitleg >>

hippercoorn (16e eeuw)

in het omhoog gaande groen: zich reppend

uitleg >>

hitte (16e eeuw)

schijnt dies (zie tessels)

uitleg >>

hitte (16e eeuw)

(het zonlicht) schijnt terug

uitleg >>

hoefsmid (16e eeuw)

trekt met een haal de hoornrand van de hoef

uitleg >>

hoefsmid (16e eeuw)

slaat een kring op de hak

uitleg >>

hoefsmid (16e eeuw)

klinkt (het ijzer) op de hak

uitleg >>

hoek (16e eeuw)

scheidt zich af

uitleg >>

hoek (16e eeuw)

eigen geschikte plaats

uitleg >>

hoek (16e eeuw).

vanaf hier gaat de richting anders, ga er heen om er omheen te kijken

uitleg >>

hoek (16e eeuw).

waar men heen gaat om te zoeken, beogen

uitleg >>

hoer-lichtekooi (16e eeuw)

zoekt een hoekje

uitleg >>

hoer-lichtekooi (16e eeuw)

vraagt gunsten

uitleg >>

hoer-lichtekooi (16e eeuw)

houdt van schokbeweging

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw)

is geschonden

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw)

gezonken persoon

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw)

zoekt te wippen

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw)

staat op de hoek, raakt verloren

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw).

zoekt een hoekje om te schokken

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw).

zoekt een hoekje om te schokken

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw).

zoekt een hoekje

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw).

zoekt een hoekje

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw).

vraagt gunsten

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw.).

zonk te geef zich

uitleg >>

hoer-prostituee (16e eeuw.).

probeert de aandacht te trekken, zich aanbieden om te schokken

uitleg >>

hoeyck (16e eeuw)

vanaf hier gaat de richting anders, ga er heen om er omheen te kijken

uitleg >>

hoeyck (16e eeuw)

waar men heen gaat om te zoeken, beogen

uitleg >>

hond (16e eeuw)

houdt van eten of bijten

uitleg >>

hond (16e eeuw)

werkt alles naar binnen

uitleg >>

hond (16e eeuw).

verorberd met zijn kaken waar hij kan

uitleg >>

hond (16e eeuw).

kan zich oprollen

uitleg >>

hond (16e eeuw).

neemt tot zich met de kaken

uitleg >>

honour (eng.)

hoog in koers, hoog gekeurd

uitleg >>

hoofdband (16e eeuw)

om de kanten van het hoofd

uitleg >>

hoofdband (16e eeuw)

om de kanten van het hoofd

uitleg >>

hoofdband (16e eeuw)

om het hoofd gehaakt

uitleg >>

hoofdstuk (16e eeuw)

schoksgewijs te bezien

uitleg >>

hoofdstuk (16e eeuw)

trekt het oog bij het zoeken

uitleg >>

hui (16e eeuw)

krijgt men na bezinking

uitleg >>

hui (16e eeuw)

raakt zoek, verloren

uitleg >>

huik (huic)

te chich = dicht (dus: schuin dicht)

uitleg >>

huilt (16e eeuw)

grienen, kringen in het gezicht

uitleg >>

huilt (16e eeuw)

in elkaar zakken

uitleg >>

huilt (16e eeuw)

gierend zingen, uit de kieren (tranen doen) zinken

uitleg >>

hynder (fries)

houdt van hinken (zie tessels)

uitleg >>

hynder (fries)

slikt op een hikkende manier

uitleg >>

hynder (fries)

gerei dat goed schikt, past

uitleg >>

ick (16e eeuw)

eigen

uitleg >>

ick (16e eeuw)

zich

uitleg >>

ijver (16e eeuw)

meteen, tegelijk

uitleg >>

ijver (16e eeuw)

moeite doen, lucht tekort hebben

uitleg >>

ijver (16e eeuw)

moeite doen

uitleg >>

ik (16e eeuw)

eigen

uitleg >>

ik (16e eeuw)

zich

uitleg >>

in de rui gaan (16e eeuw)

weer de lucht in gaan

uitleg >>

in de rui gaan (16e eeuw)

gaat weer op zoek

uitleg >>

in de rui gaan (16e eeuw)

gaat wiegend op jacht

uitleg >>

infirmerie (16e eeuw)

wil terugkeren in eigen kring

uitleg >>

infirmerie (16e eeuw)

wordt beter door zich te gaan liggen

uitleg >>

infirmerie (16e eeuw)

herrezen terugkeren

uitleg >>

ingeving(en) (16e eeuw)

geraakt door iets in zichzelf, kracht die zich in iemand openbaart

uitleg >>

ingeving(en) (16e eeuw)

ziet vanalles in zichzelf

uitleg >>

ingeving(en) (16e eeuw)

kijkt naar wat in zichzelf opkomt

uitleg >>

inhoud (16e eeuw)

geheel zowel heen en terug

uitleg >>

inhoud (16e eeuw)

gelijkmatig omhoog

uitleg >>

inhoud (16e eeuw)

gelijkmatig omhoog

uitleg >>

instellen of afstellen (16e eeuw)

stel alles op elkaar af, maak er één geheel van

uitleg >>

instellen of afstellen (16e eeuw)

alles gelijkend maken, nauwe verbinding leggen

uitleg >>

instellen of afstellen (16e eeuw)

dat het zich kan herhalen, dat een bep. handeling gerekt wordt

uitleg >>

irakees (16e eeuw)

houdt van trekken, zwerven

uitleg >>

irakees (16e eeuw)

gaat heen om slik te verwerken

uitleg >>

irakees (16e eeuw)

ingezonken slib: kleitabletten maken

uitleg >>

irakees (16e eeuw)

gaat heen om repen te maken

uitleg >>

irakees (16e eeuw)

verlaagd zich tot oorlog of wil rijk worden

uitleg >>

irakees (16e eeuw)

in zonneschijn om iets te krijgen

uitleg >>

Iranees/Iraniër (16e eeuw)

waar men graag gescheiden woont, waar men gescheiden leeft, afgescheiden (vanwege kleren?), waar men in zijde loopt

uitleg >>

Iranees/Iraniër (16e eeuw)

alle gezichten lijken op elkaar, waar men gelijk is

uitleg >>

Iranees/Iraniër (16e eeuw)

gescheiden rijk, afzonderlijk rijk

uitleg >>

isebeen (16e eeuw)

eigen zijde

uitleg >>

isebeen (16e eeuw)

eigen manier van bewegen

uitleg >>

islam (16e eeuw)

geheel zoeken om rein te zijn

uitleg >>

islam (16e eeuw)

heiligt zich door samen te buigen

uitleg >>

islam (16e eeuw)

buigt zich naar de grond allemaal samen

uitleg >>

Istanbul

een nauwe doorgang scheidt de kust van de zee

uitleg >>

jagen (16e eeuw)

de gang doen scheiden

uitleg >>

jagen (16e eeuw)

er op uit trekken om de veroveren

uitleg >>

jegen (16e eeuw)

naar zich toegekeerd

uitleg >>

jegen (16e eeuw)

naar zich toegekeerd

uitleg >>

jegenode (16e eeuw)

gelegen zover het oog reikt

uitleg >>

jegenode (16e eeuw)

zicht voorzover het oog kan onderscheiden

uitleg >>

jeucht (16e eeuw)

groeit, gaat op zoek, begint met kussen

uitleg >>

jeucht (16e eeuw)

gunst om te hebben

uitleg >>

jeugd (16e eeuw)

groeit, gaat op zoek, begint met kussen

uitleg >>

jeugd (16e eeuw)

gunst om te hebben

uitleg >>

juper (16e eeuw)

begeert te jagen

uitleg >>

juper (16e eeuw)

heeft oplichtende (gele)ogen

uitleg >>

juper (16e eeuw)

krijst met hoei-geluid

uitleg >>

kaart (16e eeuw)

om de koers te bekijken

uitleg >>

kaart (16e eeuw)

schonk te vergaar zich

uitleg >>

kaart (16e eeuw)

een luik om te kijken wat lokt en waarvoor men loos gaat (ver weg)

uitleg >>

kaart (16e eeuw)

zoekt te winnen

uitleg >>

kaart (16e eeuw)

kijken waar het doel is (de roos), en verder roezen (schatten) en op pad gaan: kruisen

uitleg >>

kaart (16e eeuw)

zich een krans te zoeken (slag)

uitleg >>

kabbelen (16e eeuw)

vormt allemaal kapjes bijelkaar

uitleg >>

kabbelen (16e eeuw)

neigt naar (de golfjes van) een beek

uitleg >>

kabben (16e eeuw)

vormt allemaal kapjes bijelkaar

uitleg >>

kabben (16e eeuw)

neigt naar (de golfjes van) een beek

uitleg >>

kabouter (duits)

in een hol te vinden

uitleg >>

kabouter (duits)

in kloof of gleuf te vinden

uitleg >>

kabouter (duits)

is klein (op kruiphoogte oogt klein)

uitleg >>

kabouter 16e eeuw

waar het suist of zucht te vinden

uitleg >>

kabouter 16e eeuw

schuift ergens rond op de grond

uitleg >>

kaboutermannetje (16e eeuw)

klein rond(draaiend)

uitleg >>

kaboutermannetje (16e eeuw)

heeft een kleur, loert rond, wordt meegesleurd

uitleg >>

kaboutermannetje (16e eeuw)

steeds rollend (rollebollend), krols

uitleg >>

kamer (16e eeuw)

gaat omhoog en kun je geheel omdraaien (alle hoeken gelijk)

uitleg >>

kamer (16e eeuw)

geheel haaks in de lengte

uitleg >>

kamer (16e eeuw)

haakse hoeken die je kunt spiegelen, omdraaien

uitleg >>

kamer (16e eeuw)

een prettige plek om in de kring te zitten

uitleg >>

Kamin (duits)

een schacht mat schijnsel

uitleg >>

Kamin (duits)

een schacht met schimmen in de schemering

uitleg >>

kastanje (16e eeuw)

kaarsen hangen bijeen op zich

uitleg >>

kastanje (16e eeuw)

samen (ver)schijnt het helemaal

uitleg >>

kastanje (16e eeuw)

de schacht (kastanje) valt met een slag

uitleg >>

kastanje (16e eeuw)

de kracht zit in de schacht

uitleg >>

kastanje (eng.)

scheef trekken en er in zoeken

uitleg >>

kastanje (eng.)

trek het in de schuinte, het geeft zich als je het in de schuinte trekt

uitleg >>

kastanje (tessels)

de begeerlijke hangende schacht

uitleg >>

kasteel (spaans/arabisch)

een groep (schare) achter een ophaalbrug

uitleg >>

kasztan (pools)

de schacht hangt in een zak

uitleg >>

Kattegat (Denemarken)

een diepte waarnaast Haaksgronden zijn

uitleg >>

Katwijk (16e eeuw)

haaks op de duinen

uitleg >>

Katwijk (16e eeuw)

op zij van de haag (duinen) bij de zee

uitleg >>

Katwijk (16e eeuw)

verheft zich bij de duinen

uitleg >>

keel (16e eeuw)

bij keel rees

uitleg >>

keel (16e eeuw)

bereik de keel

uitleg >>

keel (16e eeuw)

begeert te slikken

uitleg >>

keerzijde (16e eeuw)

tors

uitleg >>

keerzijde (16e eeuw)

alsof men een heuvel op moet

uitleg >>

keerzijde (16e eeuw)

gaat gebukt

uitleg >>

kemeneye (16e eeuw)

verdwijnt in schimmigheid waar het (vuur) schijnt

uitleg >>

kemeneye (16e eeuw)

verdwijnt uit zichzelf in een schim

uitleg >>

kerker (16e eeuw)

is daar te vinden

uitleg >>

kerker (16e eeuw)

bevindt zich opgesloten, in een hok

uitleg >>

kerkerhol (16e eeuw)

plein: waar men zich graag ophoudt, kerkerhol: waar men zit vastgeklonken

uitleg >>

kerkerhol (16e eeuw)

plein: waar men ronddoolt, kerkerhol: waar men verscholen zit, gaat huilen, in een kuil

uitleg >>

kerkerhol (16e eeuw)

plein: waar men zich geborgen, ondersteund weet. kerkerhol: waar het goor als een schoorsteen is

uitleg >>

kers (16e eeuw)

vormt een ring on zich heen

uitleg >>

kers (16e eeuw)

heeft een (door)schijnende schil

uitleg >>

kers (16e eeuw)

is een kers

uitleg >>

kersenboom (16e eeuw)

is rond, maakt een kring om zich (de pit) heen

uitleg >>

kersenboom (16e eeuw)

de schil is doorschijnend (het vruchtvlees is rood om de pit)

uitleg >>

kersenboom (16e eeuw)

geeft een kers

uitleg >>

ketam (maleis)

waarmee hij iets overmeesterd

uitleg >>

keunstner (fries)

zoek de gunst te verwerven

uitleg >>

keus (17e eeuw)

keuze (hier: voorkeur)

uitleg >>

keus (17e eeuw)

krijgt geschonken wat men zoekt

uitleg >>

keus (17e eeuw)

zoekt een gunstige blik

uitleg >>

kip

kakelen

uitleg >>

klaar, helder (16e eeuw)

herhaald schijnen

uitleg >>

klaar, helder (16e eeuw)

glinsterend over een grote lengte

uitleg >>

klaar, helder (16e eeuw)

kunnen kijken in de verte (over de (gewone) grens

uitleg >>

klagen (16e eeuw)

hijgend, lijkt ziek te zijn

uitleg >>

klagen (16e eeuw)

benepen, beknepen

uitleg >>

klei (16e eeuw)

ingeklonken of wordt tot klei

uitleg >>

klei (16e eeuw)

bezinkt geheel of tot geel

uitleg >>

klei (16e eeuw)

zinkt in en moet steeds gekeerd word en wordt begeerd

uitleg >>

klei (16e eeuw).

afgescheiden

uitleg >>

klei (16e eeuw).

gezeefd

uitleg >>

klerk (16e eeuw)

schijnt een geleerde te zijn

uitleg >>

klerk (16e eeuw)

is een klerk, heeft geleerd

uitleg >>

klerk (16e eeuw)

zet regels op (papier)

uitleg >>

klis (tessels)

is opgestapeld

uitleg >>

klok (cloc)

jaarringen

uitleg >>

klooster (16e eeuw)

met eigen grenzen

uitleg >>

klooster (16e eeuw)

waar men heil kan verwachten

uitleg >>

klooster (16e eeuw)

een geschonken erf (om neer te zinken

uitleg >>

kloppen, slaan (16e eeuw)

ging schokken

uitleg >>

kloppen, slaan (16e eeuw)

schokt in zichzelf

uitleg >>

klotsen (16e eeuw)

maakt holen, geulen, kuilen

uitleg >>

klotsen (16e eeuw)

slaat omhoog, maakt gaten (zie overige info)

uitleg >>

klotsen (16e eeuw)

maakt deuken, kreukels

uitleg >>

knecht 16e eeuw

biedt zich aan, stelt zich beschikbaar

uitleg >>

knecht 16e eeuw

gaat kruipen

uitleg >>

knikker (16e eeuw)

hopen ze in de pot (kuil) te krijgen (winnen)

uitleg >>

knikker (16e eeuw)

terug in de kuil keren

uitleg >>

knikker (16e eeuw)

legen uit het gat (groeve-putje)

uitleg >>

knikker (16e eeuw)

te krijgen bij geluk

uitleg >>

knoeierij (16e eeuw)

iets naar zich toehalen door ergens iets af te scheuren, afpikken

uitleg >>

knoeierij (16e eeuw)

lokken en liegen

uitleg >>

knoeierij (16e eeuw)

in nevelen brengen, door elkaar mengen

uitleg >>

knorrepot (16e eeuw)

kreunt wat heen, begeert te janken

uitleg >>

knorrepot (16e eeuw)

veel praten, janken

uitleg >>

knorrepot (16e eeuw)

dreinen en zeuren

uitleg >>

knots (16e eeuw)

wordt dikker en kan gebruikt worden voor tikken uit te delen

uitleg >>

knots (16e eeuw)

wat dik is en warmee tikken gegeven kunnen worden

uitleg >>

knots (16e eeuw)

kan dikte bereiken om tikken uit te delen

uitleg >>

knuppel (16e eeuw)

wordt dikker en kan gebruikt worden voor tikken uit te delen

uitleg >>

knuppel (16e eeuw)

wat dik is en warmee tikken gegeven kunnen worden

uitleg >>

knuppel (16e eeuw)

kan dikte bereiken om tikken uit te delen

uitleg >>

Kobold (duits)

in een hol te vinden

uitleg >>

Kobold (duits)

in kloof of gleuf te vinden

uitleg >>

Kobold (duits)

is klein (op kruiphoogte oogt klein)

uitleg >>

koek (16e eeuw)

een plak koek

uitleg >>

koek (16e eeuw)

a).voor de eigen trek b).op een schop schuiven (houten schop waarmee koek en brood in de oven geschoven werden)

uitleg >>

koepel (16e eeuw)

doortrekken om de hoek heen

uitleg >>

koepel (16e eeuw)

maak een boog bij de hoek

uitleg >>

kogels (16e eeuw)

vertrekt de lucht in en verdwijnt

uitleg >>

kogels (16e eeuw)

vertekt in de lucht

uitleg >>

kolk (16e eeuw)

bewegend verschalken

uitleg >>

kolk (16e eeuw)

alles beweegt/beweegt en overmeesterd (verschalkt)

uitleg >>

kolk (16e eeuw)

kan door warmte of als een draaiende klauw meegesleurd worden

uitleg >>

kolk (16e eeuw)

enigszins warm, niet goed zichtbaar

uitleg >>

kolk (16e eeuw)

wordt wazig, als graaien/draaien, kan men van in de rouw geraken

uitleg >>

kolk (16e eeuw)

waar het grauw van wordt

uitleg >>

kombeers (tessels)

onder de haren (paardendeken) liggen

uitleg >>

konst (16e eeuw)

kan schoonheid hebben

uitleg >>

konst (16e eeuw)

springt in het oog

uitleg >>

Koog, de (16e eeuw)

scheidt zich af, scheidt de zee af

uitleg >>

Koog, de (16e eeuw)

scheidt zich of de zee in de hoogte af

uitleg >>

kooi (16e eeuw)

is daar te vinden

uitleg >>

kooi (16e eeuw)

bevindt zich opgesloten, in een hok

uitleg >>

kooi (16e eeuw)

tuigt zich op

uitleg >>

koordstuk (16e eeuw)

omgedraaid

uitleg >>

koordstuk (16e eeuw)

omhuld

uitleg >>

koordstuk (16e eeuw)

met een koord

uitleg >>

korf (16e eeuw)

met de hand of geheel geweven van teen (buigzaam hout)

uitleg >>

korf (16e eeuw)

alsof je een zak gebruikt

uitleg >>

korf (16e eeuw)

te maken door in elkaar te haken

uitleg >>

korf, mand (16e eeuw)

heeft iets van een zak of schacht

uitleg >>

korf, mand (16e eeuw)

vulling voor zak of schacht

uitleg >>

kortwieken (16 eeuw)

om in te schuiven, in te korten

uitleg >>

kortwieken (16 eeuw)

aan de zijkanten, ingezonken

uitleg >>

kotsen, overgeven (16e eeuw)

zoekt zich om te keren

uitleg >>

kotsen, overgeven (16e eeuw)

leegt zich door te schuiven

uitleg >>

kotsen, overgeven (16e eeuw)

in zich rijst en schuift het

uitleg >>

kozijn (16e eeuw)

iets plaatsen, iets om door te zien, in zichzelf schikken

uitleg >>

kozijn (16e eeuw)

zich in de muur (haag) schikken

uitleg >>

kraai (16e eeuw)

zegt kras, krakend geluid

uitleg >>

kraai (16e eeuw)

verschalkt van alles, ook te vinden op het kerkhof

uitleg >>

kraai (16e eeuw)

verschalkt van alles, is erg luid (schallen)

uitleg >>

kraai (16e eeuw)

verzamelt zich in groepen, is uit op van alles te vergaren

uitleg >>

krab (maleis)

waarmee hij iets overmeesterd

uitleg >>

krab (noors)

heeft een schaal (is een schaaldier) en verschalkt

uitleg >>

krabbe (noors)

heeft een schaal (is een schaaldier) en verschalkt

uitleg >>

krabbelen (16e eeuw)

graaft geheel, of graaft bij de hiel

uitleg >>

krabbelen (16e eeuw)

slip bij geraas, bij gras

uitleg >>

krabbelen (16e eeuw)

om grip te krijgen

uitleg >>

krant

te zien, te raken

uitleg >>

kriekenboom (16e eeuw)

is rond, maakt een kring om zich (de pit) heen

uitleg >>

kriekenboom (16e eeuw)

de schil is doorschijnend (het vruchtvlees is rood om de pit)

uitleg >>

kriekenboom (16e eeuw)

geeft een kers

uitleg >>

krijt(vol) (16e eeuw)

krijt van zichzelf

uitleg >>

krijt(vol) (16e eeuw)

om iets te helen (metselen)

uitleg >>

krijt(vol) (16e eeuw)

lijkt op een kaars

uitleg >>

kring (16e eeuw)

doortrekken om de hoek heen

uitleg >>

kring (16e eeuw)

maak een boog bij de hoek

uitleg >>

kroost

hoort bij golven, drijft op de golven

uitleg >>

kuil, put (16e eeuw)

van hoogte scheiden, in het vierkant

uitleg >>

kuil, put (16e eeuw)

wegschuiven, afstand doen

uitleg >>

kunst (16e eeuw)

kan schoonheid hebben

uitleg >>

kunst (16e eeuw)

springt in het oog

uitleg >>

kurk (16e eeuw)

schors

uitleg >>

kurk (16e eeuw)

los

uitleg >>

kurk (16e eeuw)

rok, overkleed, geplooid

uitleg >>

kust (16e eeuw)

lijkt te zuigen, trekken

uitleg >>

kust (16e eeuw)

om te zoeken (vanuit zee)

uitleg >>

kust (16e eeuw)

naar de hoogte

uitleg >>

kwaad doen

knijpbeweging

uitleg >>

kwaad doen

slaan en klagen

uitleg >>

kwaad doen

kracht en raken

uitleg >>

kwaken (16e eeuw)

krijsen tesamen

uitleg >>

kwaken (16e eeuw)

steeds kikken, hikken

uitleg >>

kwaken (16e eeuw)

verheft zijn keel (geluid)

uitleg >>

kwaken (16e eeuw)

verheft steeds zijn keel (kier)

uitleg >>

kweesten (16e eeuw)

wil gunst afdwingen

uitleg >>

kweesten (16e eeuw)

zoekt deugd bij een ander of is ondeugend (deugd is zoek)

uitleg >>

kwelen (16e eeuw)

hunkert vanuit de keel

uitleg >>

kwelen (16e eeuw)

zuchtend slikken

uitleg >>

kwelen (16e eeuw)

krijst zuchtend

uitleg >>

kwellen (16e eeuw)

doet van zich afweren

uitleg >>

kwellen (16e eeuw)

helemaal uit normale doen

uitleg >>

kwellen (16e eeuw)

bezig met onderuit te gaan

uitleg >>

kwijl (16e eeuw)

zonk neer vanuit de keel

uitleg >>

kwijl (16e eeuw)

slinkt bij de (mond)hoek

uitleg >>

kwijl (16e eeuw)

in de omgeving van de (mond)hoek

uitleg >>

laag (16e eeuw)

laagte en leegte

uitleg >>

laag (16e eeuw)

om te rijzen: omhoog gaan

uitleg >>

laag (16e eeuw)

naar de diepte

uitleg >>

laag (16e eeuw)

als iets keldert gaat het naar beneden

uitleg >>

laag (16e eeuw)

liggend, dus laag en zie Tessels

uitleg >>

laag (16e eeuw)

moet rijzen, moet stijgen

uitleg >>

laag (tessels)

naar de diepte

uitleg >>

laag (tessels)

moet rijzen, moet stijgen

uitleg >>

laagwater (ital.)

als het water zakt

uitleg >>

laagwater (ital.)

als het zak en de grond schuurt

uitleg >>

labay (16e eeuw)

lol hebben om het uit te geven (Duits: geven-schicken)

uitleg >>

labay (16e eeuw)

geld kwijtraken met plezier

uitleg >>

labay (16e eeuw)

geld uitgeven in de menigte

uitleg >>

laer (16e eeuw)

houdt van scheervluchten

uitleg >>

laer (16e eeuw)

geeft harde kreet (geluid)

uitleg >>

laer (16e eeuw)

veel geluid samen, klinkt bij de zee

uitleg >>

laer (16e eeuw)

verkeert in kringen van de zee, aan de grens van de zee

uitleg >>

laer (noors)

de achterkant van de huid glanst

uitleg >>

laer (noors)

hieraan zit het haar vast

uitleg >>

laer (noors)

bij het omdraaien van een vacht komt de kale kant in het zicht

uitleg >>

Laertes

trek naar de grens van de zoute zee

uitleg >>

Laertes

trekt naar de glinsterende golven

uitleg >>

landkaart (16e eeuw)

om de koers te bekijken

uitleg >>

landkaart (16e eeuw)

zegt iets over de koers

uitleg >>

landkaart (16e eeuw)

een luik om te kijken wat lokt en waarvoor men loos gaat (ver weg)

uitleg >>

landkaart (16e eeuw)

kijken waar het doel is (de roos), en verder roezen (schatten) en op pad gaan: kruisen

uitleg >>

landvoogd (16e eeuw)

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

landvoogd (16e eeuw)

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

landvoogd (16e eeuw)

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

lansspits (16e eeuw)

glimmen van de lans

uitleg >>

lansspits (16e eeuw)

gaat geheel glimmen

uitleg >>

lansspits (16e eeuw)

glimt tesamen

uitleg >>

lansspits (16e eeuw).

hangt bij de (veld)slag in de hoop te slagen

uitleg >>

lansspits (16e eeuw).

hangt opgeheven bij geschal

uitleg >>

lansspits (16e eeuw).

hangt samen en geheven

uitleg >>

lantcore (16e eeuw)

om de koers te bekijken

uitleg >>

lantcore (16e eeuw)

zegt iets over de koers

uitleg >>

lantcore (16e eeuw)

een luik om te kijken wat lokt en waarvoor men loos gaat (ver weg)

uitleg >>

lantcore (16e eeuw)

kijken waar het doel is (de roos), en verder roezen (schatten) en op pad gaan: kruisen

uitleg >>

laris (lat.)

altijd in de lucht bij de zee

uitleg >>

larus (lat.)

altijd in de lucht bij de zee

uitleg >>

larynx (eng.)

waar (de hals) kan draaien wordt de kring naar beneden wordt aangetrokken (spierwerking)

uitleg >>

larynx (eng.)

wordt in de keel samengedrukt en weggeduwd

uitleg >>

larynx (eng.)

gaat in de haals naar beneden

uitleg >>

leeftocht (16e eeuw)

graag glans willen geven

uitleg >>

leeftocht (16e eeuw)

water tot zich nemen om op pad te gaan

uitleg >>

leeftocht (16e eeuw)

drinken om op de been te blijven, kan lopen

uitleg >>

Leemkuil (16e eeuw)

om vast te klinken, om scheidingen te dichten/waar het zich schuil houdt

uitleg >>

Leemkuil (16e eeuw)

ergens onder, een gat, in de grond (loog), geheel mengen (zodat de bedoelde oppervlakte weer één geheel wordt)

uitleg >>

Leemkuil (16e eeuw)

kreuken (aanstampen), vermengen door kieren te dichten

uitleg >>

leer (noors)

de achterkant van de huid glanst

uitleg >>

leer (noors)

hieraan zit het haar vast

uitleg >>

leer (noors)

bij het omdraaien van een vacht komt de kale kant in het zicht

uitleg >>

legermaarschalk (16e eeuw)

met allen willen verschalken

uitleg >>

legermaarschalk (16e eeuw)

wil met zijn allen slagen

uitleg >>

legermaarschalk (16e eeuw)

samen krachtig klinken

uitleg >>

lening 16e eeuw

rijker terugkrijgen

uitleg >>

lening 16e eeuw

er beter van worden, er geld/goud uit halen

uitleg >>

lening 16e eeuw

terugkrijgen

uitleg >>

Leo X

glinstert en en is geklonken aan het Hoge

uitleg >>

Leo X

geeft vergiffenis, brengt heil

uitleg >>

Leo X

geeft het begeerde

uitleg >>

leraar (16e eeuw)

houdt een betoog, in toga voor zijn gehoor

uitleg >>

leraar (16e eeuw)

koers uitzetten, iets keuren, het oog schenken te keuren oftewel aandacht geven

uitleg >>

leraar (16e eeuw)

klinkt als hoger (op) zoeken, (dieper graven)

uitleg >>

leraar (16e eeuw)

grondig onderzoeken

uitleg >>

leure (16e eeuw)

klinkt guur van zichzelf

uitleg >>

leure (16e eeuw)

spiedt voortdurend

uitleg >>

leure (16e eeuw)

kronkelt alle kanten op

uitleg >>

leverantie 16e eeuw

uit de eigen kring geven

uitleg >>

leverantie 16e eeuw

scheiden waar men het begeert

uitleg >>

leverantie 16e eeuw

uit eigen verzameling afscheiden

uitleg >>

Liban

uitkijkposten of omgekeerde schachten

uitleg >>

lichtekooi 16e eeuw

zoekt een hoekje

uitleg >>

lichtekooi 16e eeuw

vraagt gunsten

uitleg >>

lichtekooi 16e eeuw

zoekt een hoekje om te schokken

uitleg >>

lied 16e eeuw

eigen zang gekozen

uitleg >>

lied 16e eeuw

hikt in de mond of schacht (luchtpijp

uitleg >>

Liemcule (16e eeuw)

om vast te klinken, om scheidingen te dichten/waar het zich schuil houdt

uitleg >>

Liemcule (16e eeuw)

ergens onder, een gat, in de grond (loog), geheel mengen (zodat de bedoelde oppervlakte weer één geheel wordt)

uitleg >>

Liemcule (16e eeuw)

kreuken (aanstampen), vermengen door kieren te dichten

uitleg >>

lijfrente (16e eeuw)

gaat eigen gang bij trekken van schenking

uitleg >>

lijfrente (16e eeuw)

gaat eigen gang nadat hij gegeven wordt

uitleg >>

lijftier (16e eeuw)

graag glans willen geven

uitleg >>

lijftier (16e eeuw)

water tot zich nemen om op pad te gaan

uitleg >>

lijftier (16e eeuw)

drinken om op de been te blijven, kan lopen

uitleg >>

lijst (16e eeuw)

voor een gelijkenis (afbeelding)

uitleg >>

lijst (16e eeuw)

een ceel (beschrijving)

uitleg >>

lijst (16e eeuw)

(om)trek van het geheel

uitleg >>

lijst (16e eeuw)

trek rondom (gekeerd/heen en terug)

uitleg >>

links

de leegte in (verg: geel (de zon) en leeg (de ruimte)

uitleg >>

links (16e eeuw)

klinkt als een koers

uitleg >>

links (16e eeuw)

klinkt als een koers

uitleg >>

links (16e eeuw)

een weg inslaan, spoor volgen

uitleg >>

links (16e eeuw).

klinkt als een koers

uitleg >>

links (16e eeuw).

klinkt als een koers

uitleg >>

links (16e eeuw).

een weg inslaan, spoor volgen

uitleg >>

lit (.16e eeuw.)

om te glijden, in de lies

uitleg >>

lit (.16e eeuw.)

om geil te produceren

uitleg >>

lit (.16e eeuw.)

te maken met eer, een heer, de kier

uitleg >>

lit (16e eeuw)

om te glijden, (in de lies)

uitleg >>

lit (16e eeuw)

te schil/geheel/geil/deel

uitleg >>

lit (16e eeuw)

om te keren, draaien, buigen

uitleg >>

lit (16e eeuw).

om te glijden, in de lies

uitleg >>

lit (16e eeuw).

om geil te produceren

uitleg >>

lit (16e eeuw).

te maken met eer, een heer, de kier

uitleg >>

lit (16e eeuw.)

elkaars gelijke

uitleg >>

lit (16e eeuw.)

vormen samen een geheel, is zelf een deel

uitleg >>

lit (16e eeuw.)

van meerdere mensen, voor hen is het een eer

uitleg >>

lit (16e eeuw.).

geteeld, nateelt, nakroost

uitleg >>

lit (16e eeuw.).

vormen een geheel, is zelf een deel

uitleg >>

lit (16e eeuw.).

in de herhaling, vermeerdering van familieleden

uitleg >>

lit (16e.eeuw)

bij het legen en slikken (uit een drinkbeker met een (tinnen) lit er op

uitleg >>

lit (16e.eeuw)

het (bovenste) deel

uitleg >>

lit (16e.eeuw)

via een kier vocht naar binnen laten lopen, het deksel zit als een schiereiland aan de kruik

uitleg >>

lo/rdag (noors)

wil verruilen

uitleg >>

locuste (16e eeuw)

zoekt lucht te overbruggen

uitleg >>

locuste (16e eeuw)

vertrekt en zoekt te hollen

uitleg >>

locuste (16e eeuw)

zoekt om weg te scheuren

uitleg >>

lodderie (16e eeuw)

luchtig, lokkend

uitleg >>

lodderie (16e eeuw)

er van door gaan, wegscheuren

uitleg >>

lodderie (16e eeuw)

dollen, hardlopen

uitleg >>

loech (16e eeuw)

is eigendom

uitleg >>

loech (16e eeuw)

als een (eigen) holletje, waar men zich schuil houdt

uitleg >>

loech (16e eeuw)

waar men zich geborgen weet

uitleg >>

loech (16e eeuw).

plein: waar men zich graag ophoudt, kerkerhol: waar men zit vastgeklonken

uitleg >>

loech (16e eeuw).

plein: waar men ronddoolt, kerkerhol: waar men verscholen zit, gaat huilen, in een kuil

uitleg >>

loech (16e eeuw).

plein: waar men zich geborgen, ondersteund weet. kerkerhol: waar het goor als een schoorsteen is

uitleg >>

logenpote (16e eeuw)

sloeg in het rond (tegen de klok in) bij eigen hoogte

uitleg >>

logenpote (16e eeuw)

draait (tegen de klok in) rond op de kop (van het onderstel)

uitleg >>

logenpote (16e eeuw)

scheurt (tegen de klokrichting in) in het rond op de kop (van het onderstel)

uitleg >>

logenschore (16e eeuw)

schoort datgene wat slagen (tegen de richting van de klok) in het rond maakt

uitleg >>

logenschore (16e eeuw)

tegen de klok in en scheurt rond

uitleg >>

logenschore (16e eeuw)

draagt datgene wat (tegen de klok in) rond holt

uitleg >>

loirts (16e eeuw)

het pad van holen, kuilen volgen

uitleg >>

loirts (16e eeuw)

klinkt te keren, verkeerd

uitleg >>

loirts (16e eeuw)

de hort op gaan, ergens heen koersen

uitleg >>

loogwater (16e eeuw)

bijt erg

uitleg >>

loogwater (16e eeuw)

zoekt te scheiden

uitleg >>

loorts (16e eeuw)

klinkt als een koers

uitleg >>

loorts (16e eeuw)

klinkt als een koers

uitleg >>

loorts (16e eeuw)

een weg inslaan, spoor volgen

uitleg >>

lore (16e eeuw)

bereikt niets dan loze dingen

uitleg >>

lore (16e eeuw)

sloerie

uitleg >>

lore (16e eeuw)

lult maar wat

uitleg >>

lore (16e eeuw)

zich draait (niet eerlijk)

uitleg >>

lucifer

sloeg zich bij keer en gloei zich begeer

uitleg >>

lucifer

zoals men schuurt, tegen een steen schuren

uitleg >>

lucifer

geeft een verhullende rook

uitleg >>

luere (16e eeuw)

lonkt keer op keer

uitleg >>

luere (16e eeuw)

het zegt van iem. dat hij guur is

uitleg >>

luere (16e eeuw)

houdt zich verdekt/verdacht op

uitleg >>

luiden (16e eeuw)

klonk uit de hoogte

uitleg >>

luiden (16e eeuw)

begint te huilen

uitleg >>

luiden (16e eeuw)

een gong om te horen

uitleg >>

luiden (16e eeuw).

geeft de tijd aan

uitleg >>

luiden (16e eeuw).

huilend zingen

uitleg >>

luiden (16e eeuw).

zingt (hartver)scheurend

uitleg >>

luijm (16e eeuw)

klinkt lonkend

uitleg >>

luijm (16e eeuw)

een doel hebben, meezingen

uitleg >>

luijm (16e eeuw)

houdt van zingen, heeft eigen koers

uitleg >>

luim (16e eeuw)

klinkt lonkend

uitleg >>

luim (16e eeuw)

een doel hebben, meezingen

uitleg >>

luim (16e eeuw)

houdt van zingen, heeft eigen koers

uitleg >>

luninck (16e eeuw)

nest in schuur

uitleg >>

luninck (16e eeuw)

schijnt geslonken (kleintje), zoekt om zich heen

uitleg >>

luninck (16e eeuw)

neerslaan

uitleg >>

luninck (16e eeuw)

zingt in de lucht

uitleg >>

luninck (16e eeuw)

nest gaat schuil (onder de pannen)

uitleg >>

lyst (16e eeuw)

voor een gelijkenis (afbeelding)

uitleg >>

lyst (16e eeuw)

trek rondom (gekeerd/heen en terug)

uitleg >>

lyst (16e eeuw)

een ceel (beschrijving)

uitleg >>

lyst (16e eeuw)

(om)trek van het geheel

uitleg >>

maagd (16e eeuw)

om schik mee te hebben, tot zich te trekken, aan te hechten

uitleg >>

maagd (16e eeuw)

gaat zich schamen, gaat samen

uitleg >>

maelrie (16e eeuw)

kringen geheel met de hand gemaakt (in verf werd ei gemengd, vandaar dat geel ook een aanwijzing is)

uitleg >>

maelrie (16e eeuw)

vormt een geheel van kringen

uitleg >>

maelrie (16e eeuw)

een geheel van kringen die ineen haken

uitleg >>

maelrie (16e eeuw)

geeft steeds een glinsterend samenspel of ingeklonken/ingezonken samentrekking

uitleg >>

maelrie (16e eeuw)

maakt steeds bochten

uitleg >>

maer (16e eeuw)

graag met gang, snelheid, 2) voor alle verkeer, 3) geheel in dienst van de heer

uitleg >>

maer (16e eeuw)

kan zich geheel omkeren, heerst over de gang (zowel snelheid als koers)

uitleg >>

maer (16e eeuw)

kan zich geheel omkeren, heerst over de gang (zowel snelheid als koers)

uitleg >>

maer (16e eeuw)

slinkt als het weer terugstroomt

uitleg >>

maer (16e eeuw)

glinstert en is schimmig

uitleg >>

maer (16e eeuw)

klinkt samen

uitleg >>

maer (16e eeuw)

grens ter afscheiding

uitleg >>

maer (16e eeuw)

grens tussen schimmig en helder

uitleg >>

maer (16e eeuw)

maalt, springt gelijk met de voor-en achterbenen (wordt als een kringbeweging gezien)

uitleg >>

maerschalc (16e eeuw)

trekt met een haal de hoornrand van de hoef

uitleg >>

maerschalc (16e eeuw)

slaat een kring op de hak

uitleg >>

maerschalc (16e eeuw)

klinkt (het ijzer) op de hak

uitleg >>

maerschalc (leger)(16e eeuw)

met allen willen verschalken

uitleg >>

maerschalc (leger)(16e eeuw)

wil met zijn allen slagen

uitleg >>

maerschalc (leger)(16e eeuw)

samen krachtig klinken

uitleg >>

maey (16e eeuw)

alles verschijnt, zingt en heeft het naar de zin

uitleg >>

maey (16e eeuw)

zingen om bij elkaar te komen

uitleg >>

Mahomet (16e eeuw)

om hem te zien moet men buigen

uitleg >>

Mahomet (16e eeuw)

om te onderscheiden en te behagen

uitleg >>

mamerie (16e eeuw)

om samen een kring te vormen

uitleg >>

mamerie (16e eeuw)

om samen het heil te vinden

uitleg >>

mamerie (16e eeuw)

gaat op en neer met zijn lijf

uitleg >>

mand (16e eeuw)

met de hand of geheel geweven van teen (buigzaam hout)

uitleg >>

mand (16e eeuw)

alsof je een zak gebruikt

uitleg >>

mand (16e eeuw)

te maken door in elkaar te haken

uitleg >>

mand, mars (16e eeuw)

heeft iets van een zak of schacht

uitleg >>

mand, mars (16e eeuw)

vulling voor zak of schacht

uitleg >>

maras (16e eeuw)

met zacht, in elkaar gezakt gras

uitleg >>

maras (16e eeuw)

alles wat gezakt

uitleg >>

maras (16e eeuw)

bij elkaar gehaald

uitleg >>

maras (16e eeuw)

ligt platgeslagen

uitleg >>

maras (16e eeuw)

ligt gezamenlijk plat

uitleg >>

margen (14e eeuw)

raken elkaar

uitleg >>

margen (14e eeuw)

raken elkaar

uitleg >>

mars, mand of korf 16e eeuw

heeft iets van een zak of schacht

uitleg >>

mars, mand of korf 16e eeuw

vulling voor zak of schacht

uitleg >>

masels (16e eeuw)

geheel geschakeerd

uitleg >>

masels (16e eeuw)

lijkt alsof men zich schaamt

uitleg >>

masels (16e eeuw)

rijgt (de vlekken) samen, aaneen

uitleg >>

Masscheroen (16e eeuw)

de vriend van degeen die alles wil doen heen gaan

uitleg >>

Masscheroen (16e eeuw)

zoekt de god van de ledigheid/leegheid

uitleg >>

Masscheroen (16e eeuw)

neigt naar samengaan met de god van het zoekgeraakte

uitleg >>

mastijn (16e eeuw)

verorberd met zijn kaken waar hij kan

uitleg >>

mastijn (16e eeuw)

neemt tot zich met de kaken

uitleg >>

mastijn (16e eeuw)

kan zich oprollen

uitleg >>

maumerie-mamerie (16e eeuw)

geheel zoeken om rein te zijn

uitleg >>

maumerie-mamerie (16e eeuw)

heiligt zich door samen te buigen

uitleg >>

maumerie-mamerie (16e eeuw)

buigt zich naar de grond allemaal samen

uitleg >>

mazelen (16e eeuw)

geheel geschakeerd

uitleg >>

mazelen (16e eeuw)

lijkt alsof men zich schaamt

uitleg >>

mazelen (16e eeuw)

rijgt (de vlekken) samen, aaneen

uitleg >>

meermin (16e eeuw)

bevindt zich in kringen of de grens van de zee

uitleg >>

meermin (16e eeuw)

houden zich op bij de monding van de zee

uitleg >>

meermin (16e eeuw)

bevindt zich in dieptes van de zee

uitleg >>

meeuw (16e eeuw)

houdt van scheervluchten

uitleg >>

meeuw (16e eeuw)

geeft harde kreet (geluid)

uitleg >>

meeuw (16e eeuw)

veel geluid samen, klinkt bij de zee

uitleg >>

meeuw (16e eeuw)

verkeert in kringen van de zee, aan de grens van de zee

uitleg >>

meeuw (lat.)

altijd in de lucht bij de zee

uitleg >>

mei (16e eeuw)

alles verschijnt, zingt en heeft het naar de zin

uitleg >>

mei (16e eeuw)

zingen om bij elkaar te komen

uitleg >>

meisje (16e eeuw)

om te begeren, gaat iem. begeren

uitleg >>

meisje (16e eeuw)

aan zich binden

uitleg >>

meisje (16e eeuw)

gereten

uitleg >>

meisje (16e eeuw)

binnen gezichtskring

uitleg >>

meisje (dear)

met wie men zich verenigen

uitleg >>

meisje (dear)

glinstert zacht, te behagen

uitleg >>

melodie (16e eeuw)

eigen klank om te zingen

uitleg >>

melodie (16e eeuw)

zoals zingen met de keel gaat

uitleg >>

melodie (16e eeuw)

zoals het zingen zich herhaald

uitleg >>

merlinc

doet zich graag verdwijnen

uitleg >>

merlinc

bukken om te bereiken, omhoog te halen

uitleg >>

merlinc

trekt neer in het slik

uitleg >>

metselen (16e eeuw)

mee te hechten trekken

uitleg >>

metselen (16e eeuw)

worden geschikt (gerangschikt)

uitleg >>

metsen (16e eeuw)

mee te hechten trekken

uitleg >>

metsen (16e eeuw)

worden geschikt (gerangschikt)

uitleg >>

middel (16e eeuw)

zoekt eigen grenzen op

uitleg >>

middel (16e eeuw)

is geheel gunstig

uitleg >>

middel (16e eeuw)

proberen de kansen te keren

uitleg >>

moeite (16e eeuw)

meteen, tegelijk

uitleg >>

moeite (16e eeuw)

moeite doen, lucht tekort hebben

uitleg >>

moeite (16e eeuw)

moeite doen

uitleg >>

moelde (16e eeuw)

om in de keel te schenken

uitleg >>

moelde (16e eeuw)

om te eten (van mond tot keel)

uitleg >>

moelde (16e eeuw)

gevuld met zog

uitleg >>

moelde (16e eeuw)

iets wat rond in een boog loopt

uitleg >>

moelde (16e eeuw)

met zog om te drenken/drinken

uitleg >>

moenen (16e eeuw)

het is niet de zon

uitleg >>

moenen (16e eeuw)

met de zon te ‚‚n/heen: de maan

uitleg >>

moenen (16e eeuw)

met wie men wegzakt, die verdwijnt

uitleg >>

moenen (16e eeuw)

hangt in de lucht en heeft een knik

uitleg >>

moes (16e eeuw)

wat opzij hangt, wat gescheiden is (loof en knol of wortel)

uitleg >>

moes (16e eeuw)

wat groeit en wat met zoekt of zuigt

uitleg >>

mogen (16e eeuw)

beogen, vragen

uitleg >>

mogen (16e eeuw)

ingenomen met

uitleg >>

mogen (16e eeuw)

mogen

uitleg >>

mogen (16e eeuw)

mag het of niet? kan nog schommelen

uitleg >>

mogen (16e eeuw)

beogen, vragen

uitleg >>

Mohammed (16e eeuw)

schone verschijning

uitleg >>

Mohammed (16e eeuw)

het behagen is in de hoge

uitleg >>

Mohammed (16e eeuw).

om hem te zien moet men buigen

uitleg >>

Mohammed (16e eeuw).

om te onderscheiden en te behagen

uitleg >>

molen (16e eeuw)

met geheel schuin heen gaan

uitleg >>

molen (16e eeuw)

alle hoeken gaan mee, alles schuift mee

uitleg >>

molen (16e eeuw)

de hoeken keren mee, draaien

uitleg >>

molen (iers)

geeft een zuigend, hijgend geluid

uitleg >>

Molenkoog (16e eeuw)

neemt een helling, gaat omhoog

uitleg >>

Molenkoog (16e eeuw)

gaat met de gehele lengte de hoogte in

uitleg >>

Molenkoog (16e eeuw)

heeft hoeken, maakt een hoek en gaat de hoogte in

uitleg >>

Molenkoog (16e eeuw)

een hoek die omhoog gaat in een kring

uitleg >>

Molenkoog (16e eeuw)

gaat omhoog en wil weer terug keren

uitleg >>

molenstutten (16e eeuw)

schoort datgene wat slagen (tegen de richting van de klok) in het rond maakt

uitleg >>

molenstutten (16e eeuw)

tegen de klok in en scheurt rond

uitleg >>

molenstutten (16e eeuw)

draagt datgene wat (tegen de klok in) rond holt

uitleg >>

mollen (16e eeuw)

met een hol leeg achterlaten

uitleg >>

mollen (16e eeuw)

geheel met gat (loc in 16e eeuw: gat)

uitleg >>

mollen (16e eeuw)

wat er in (zit/leeft) glimt

uitleg >>

mollen (16e eeuw)

ingedeukt tot een kier

uitleg >>

molm (16e eeuw)

met een hol leeg achterlaten

uitleg >>

molm (16e eeuw)

geheel met gat (loc in 16e eeuw: gat)

uitleg >>

molm (16e eeuw)

wat er in (zit/leeft) glimt

uitleg >>

molm (16e eeuw)

ingedeukt tot een kier

uitleg >>

mooiprater (16e eeuw)

mooier voordoen dan het is

uitleg >>

mooiprater (16e eeuw)

op barse toon

uitleg >>

mooiprater (16e eeuw)

gezagtrekken door grote mond

uitleg >>

mooiprater (16e eeuw)

een grote mond opzetten, de baas spelen

uitleg >>

mooiprater (16e eeuw)

macht samentrekken

uitleg >>

moraal

waar men door getroffen wordt, van onder de indruk raakt

uitleg >>

morren (16e eeuw)

hijgend, lijkt ziek te zijn

uitleg >>

morren (16e eeuw)

benepen, beknepen

uitleg >>

morse (16e eeuw)

iets naar zich toehalen door ergens iets af te scheuren, afpikken

uitleg >>

morse (16e eeuw)

lokken en liegen

uitleg >>

morse (16e eeuw)

in nevelen brengen, door elkaar mengen

uitleg >>

morsel (16e eeuw)

is (af)gescheurd

uitleg >>

morsel (16e eeuw)

gekreukt, gruis

uitleg >>

morsel (16e eeuw)

loog (=grond) en (af)geslagen

uitleg >>

mortirie (16e eeuw)

als een dier verscheuren

uitleg >>

mortirie (16e eeuw)

met gegil de keel sluiten

uitleg >>

mortirie (16e eeuw)

weerkeren in een droom, gieren gaat over in gegrom

uitleg >>

mosegat (16e eeuw)

een zog (drab) wat afgescheiden wordt

uitleg >>

mosegat (16e eeuw)

trek zich verloren (zoek) en/of schuift weg

uitleg >>

moskee (16e eeuw)

om samen een kring te vormen

uitleg >>

moskee (16e eeuw)

om samen het heil te vinden

uitleg >>

moskee (16e eeuw)

gaat op en neer met zijn lijf

uitleg >>

motijf (16e eeuw)

zoeken voor zichzelf te onderscheiden

uitleg >>

motijf (16e eeuw)

om het feit te zoeken

uitleg >>

moude (16e eeuw)

door de mond te vinden

uitleg >>

moude (16e eeuw)

met schuine opstaande kanten

uitleg >>

muelen (16e eeuw)

met geheel schuin heen gaan

uitleg >>

muelen (16e eeuw)

alle hoeken gaan mee, alles schuift mee

uitleg >>

muelen (16e eeuw)

de hoeken keren mee, draaien

uitleg >>

muil (16e eeuw)

in een kuil (komen)

uitleg >>

muil (16e eeuw)

waar men het in de keel laat zakken

uitleg >>

muil (16e eeuw)

de keel doet het eten zoekraken

uitleg >>

muil (16e eeuw)

een kier waar iets in verdwijnt

uitleg >>

muil (16e eeuw)

graag laten zakken

uitleg >>

muileann (iers)

geeft een zuigend, hijgend geluid

uitleg >>

mulvert (16e eeuw)

terug in de kuil keren

uitleg >>

mulvert (16e eeuw)

hopen ze in de pot (kuil) te krijgen (winnen)

uitleg >>

mulvert (16e eeuw)

legen uit het gat (groeve-putje)

uitleg >>

mulvert (16e eeuw)

te krijgen bij geluk

uitleg >>

mummie

lijk verborgen in sarcofaag

uitleg >>

munt (16e eeuw)

van het rijk

uitleg >>

munt (16e eeuw)

wat men krijgt, als men iets aanreikt (betaalt), als men rijk is

uitleg >>

munt (16e eeuw)

het verschil bijbetalen

uitleg >>

munt (16e eeuw)

van goud

uitleg >>

munt (16e eeuw)

teruggeven, uitkeren, in ruil voor

uitleg >>

mus (16e eeuw)

nest in schuur

uitleg >>

mus (16e eeuw)

schijnt geslonken (kleintje), zoekt om zich heen

uitleg >>

mus (16e eeuw)

neerslaan

uitleg >>

mus (16e eeuw)

zingt in de lucht

uitleg >>

mus (16e eeuw)

nest gaat schuil (onder de pannen)

uitleg >>

mute (16e eeuw)

is daar te vinden

uitleg >>

mute (16e eeuw)

bevindt zich opgesloten, in een hok

uitleg >>

mute (16e eeuw)

tuigt zich op

uitleg >>

mute (16e eeuw).

is daar te vinden

uitleg >>

mute (16e eeuw).

bevindt zich opgesloten, in een hok

uitleg >>

mute (16e eeuw.)

zelf in een eigen hok

uitleg >>

mute (16e eeuw.)

om zoek te raken, verdwalen

uitleg >>

mute .(16e eeuw)

zoekt zichzelf, gaat dan de hoogte in

uitleg >>

mute .(16e eeuw)

om op te sluiten

uitleg >>

muten/muyten (16e eeuw)

weer de lucht in gaan

uitleg >>

muten/muyten (16e eeuw)

gaat weer op zoek

uitleg >>

muten/muyten (16e eeuw)

gaat wiegend op jacht

uitleg >>

muziekinstrument (16e eeuw)

klinkt alsof men/het zingt

uitleg >>

muziekinstrument (16e eeuw)

lijkt zang van keelgeluid

uitleg >>

muziekinstrument (16e eeuw)

lijkt zin in zingen te hebben

uitleg >>

na (16e eeuw)

aanhaken, kunnen pakken (schaken)

uitleg >>

na (16e eeuw)

gaan zien (dichtbij komen)

uitleg >>

na (16e eeuw)

aan in de zin van nabij

uitleg >>

Nabu

zoekt een baan in de hoge (planeet?)

uitleg >>

Nabuchodonosor (16e eeuw)

afstammend van de hoge die heet: neig of knik bij (h)oog

uitleg >>

Nabuchodonosor (16e eeuw)

doorluchtige zoon van de hoge die alles ziet

uitleg >>

Nabuchodonosor (16e eeuw)

kruising van de god die alles ziet

uitleg >>

nachtluut (16e eeuw)

klonk uit de hoogte

uitleg >>

nachtluut (16e eeuw)

begint te huilen

uitleg >>

nachtluut (16e eeuw)

een gong om te horen

uitleg >>

nachtluyt (16e eeuw)

geeft de tijd aan

uitleg >>

nachtluyt (16e eeuw)

huilend zingen

uitleg >>

nachtluyt (16e eeuw)

zingt (hartver)scheurend

uitleg >>

nachtuil (16e eeuw)

begeert te jagen

uitleg >>

nachtuil (16e eeuw)

heeft oplichtende (gele)ogen

uitleg >>

nachtuil (16e eeuw)

krijst met hoei-geluid

uitleg >>

napastnik-aanvaller (pools)

houdt er van er op in te hakken

uitleg >>

napastnik-aanvaller (pools)

trekt er op uit om te beschadigen

uitleg >>

nar, dwaas (16e eeuw)

loopt, oogt en doet alles verkeerd

uitleg >>

nar, dwaas (16e eeuw)

klinkt alsof zijn hoofd is beschadigd

uitleg >>

nar, dwaas (16e eeuw)

heeft zijn hoofd beschadigd

uitleg >>

narcis

met een aparte rand

uitleg >>

narcis (16e eeuw)

komt op vaste tijd omhoog (hier ook nog geel vermeld)

uitleg >>

narcis (16e eeuw)

laat zich op gelijke tijd zien

uitleg >>

narcis (16e eeuw)

rijst omhoog

uitleg >>

narcis (fries)

is dicht en scheurt open

uitleg >>

narcis (tessels)

komt op vaste tijd omhoog (hier ook nog geel vermeld)

uitleg >>

narcis (tessels)

rijst omhoog

uitleg >>

n„ssla (zweeds)

geheel kaal maken

uitleg >>

nauw (16e eeuw)

aanhaken, kunnen pakken (schaken)

uitleg >>

nauw (16e eeuw)

gaan zien (dichtbij komen)

uitleg >>

nauw (16e eeuw)

aan in de zin van nabij

uitleg >>

nebbe (16e eeuw)

zit overdwars (horizontaal( en is er om in te scheppen

uitleg >>

nebbe (16e eeuw)

doe in de ben (zie alle uitleg incl. overige info)

uitleg >>

nebbe (16e eeuw)

schep naar binnen

uitleg >>

Nebu

maakt een buiging (voor deze god), deze maakt een boog (ster, zon?)

uitleg >>

Nebukadnezar

afgescheiden van de hoge (god)/opzij van de schare

uitleg >>

Nebukadnezar (16e eeuw)

afstammend van de hoge die: neig of knik bij (h)oog, heet

uitleg >>

Nebukadnezar (16e eeuw)

doorluchtige zoon van de hoge die alles ziet

uitleg >>

Nebukadnezar (16e eeuw)

kruising van de god die alles ziet

uitleg >>

nelde (deens)

wordt als zijde, kan geschikt gemaakt worden

uitleg >>

nestel (16e eeuw)

in-of geheel aantrekken

uitleg >>

nestel (16e eeuw)

ter hoogte van het scheenbeen

uitleg >>

nestel (16e eeuw)

gelijk in te trekken (en maakt de twee te verbinden delen gelijk)

uitleg >>

nestel (16e eeuw)

rijg en trek in/aan

uitleg >>

netel (deens)

wordt als zijde, kan geschikt gemaakt worden

uitleg >>

netel (deens)

wat glinsterend wordt

uitleg >>

netel (deens)

om te rijgen

uitleg >>

netel (eng.)

gebruikt na geheel te knikken, buigen

uitleg >>

netel (eng.)

alles gaat glimmen

uitleg >>

netel (eng.)

schijnt extra, veel: glimt, om elkaar heen draaien

uitleg >>

netel (zweeds)

geheel kaal maken

uitleg >>

netel (zweeds)

het helemaal buigzaam maken

uitleg >>

netelachtigen (lat.)

afgescheurd wat om zich heen hangt, wat schuurt

uitleg >>

netelachtigen (lat.)

wat gekruisd gehaakt wordt

uitleg >>

nettle (eng.)

alles gaat glimmen

uitleg >>

neuken (16e eeuw)

in de schacht ingaan, om zich te behagen

uitleg >>

neuken (16e eeuw)

met behagen samen gaan, met behagen in de schaamdelen gaan

uitleg >>

nobel

staat in hoog aanzien (verg: koning Nobel-de leeuw

uitleg >>

nobel

als het mooiste, schoonste

uitleg >>

nobel

net als de goden (verg. koning Nobel-de leeuw)

uitleg >>

nobel

als de zon, oogverblindend

uitleg >>

noxel (16e eeuw)

waar een verheling in de hoogte tot stand komt

uitleg >>

noxel (16e eeuw)

om van boven te zoeken

uitleg >>

noxel (16e eeuw)

oksel is te zien als men de armen omhoog doet

uitleg >>

nuchten (16e eeuw)

in de hoek (het oosten) gaat het schijnen, niet zuchten

uitleg >>

nuchten (16e eeuw)

een blik gunnen, vanuit liggen om je heen kijken

uitleg >>

nusche (16e eeuw)

trekt ieders aandacht

uitleg >>

nusche (16e eeuw)

door schuin te trekken

uitleg >>

nut(tig) (16e eeuw)

voorkeur voor velen

uitleg >>

nut(tig) (16e eeuw)

aanlokkelijk te slagen

uitleg >>

nut(tig) (16e eeuw)

een breuk keren

uitleg >>

nut(tig) (16e eeuw)

de voorkeur genieten

uitleg >>

nuyle (16e eeuw)

in een kuil (komen)

uitleg >>

nuyle (16e eeuw)

waar men het in de keel laat zakken

uitleg >>

nuyle (16e eeuw)

de keel doet het eten zoekraken

uitleg >>

nuyle (16e eeuw)

graag laten zakken

uitleg >>

obant (16e eeuw)

om de kanten van het hoofd

uitleg >>

obant (16e eeuw)

om de kanten van het hoofd

uitleg >>

obant (16e eeuw)

om het hoofd gehaakt

uitleg >>

ochtend (16e eeuw)

in de hoek (het oosten) gaat het schijnen, niet zuchten

uitleg >>

ochtend (16e eeuw)

een blik gunnen, vanuit liggen om je heen kijken

uitleg >>

octave (16e eeuw)

acht hoog om te scheiden

uitleg >>

octave (16e eeuw)

geef acht op de Hoge

uitleg >>

oesteregge

zich afscheiden

uitleg >>

oesteregge

zoekt eigen plek

uitleg >>

ogemerc (16e eeuw)

als men de ogen toeknijpt om het scherper te zien

uitleg >>

ogemerc (16e eeuw)

het eigen oog vangt een glimp op

uitleg >>

ogemerc (16e eeuw)

direct opvallen, vergelijken met eigen oog

uitleg >>

ogemerc (16e eeuw)

bereikt het eigen oog

uitleg >>

okinge (16e eeuw)

skokke-schokken

uitleg >>

okinge (16e eeuw)

doen knikken (zodat er meerdere stukjes ijn)

uitleg >>

oksel (16e eeuw)

waar een verheling in de hoogte tot stand komt

uitleg >>

oksel (16e eeuw)

om van boven te zoeken

uitleg >>

oksel (16e eeuw)

oksel is te zien als men de armen omhoog doet

uitleg >>

olent (16e eeuw)

zoekt lengte, hoge lengte

uitleg >>

olent (16e eeuw)

op dezelfde als het geheel

uitleg >>

olent (16e eeuw)

nogmaals op die hoogte

uitleg >>

olifant (16e eeuw)

geeft hoog gillend geluid

uitleg >>

olifant (16e eeuw)

leven bij elkaar en liggen (soms) in de modder

uitleg >>

olifant (16e eeuw)

kunnen (met slurf) ver rekken, reiken en houden van baden in de kreek

uitleg >>

omstreek (16e eeuw)

gelegen zover het oog reikt

uitleg >>

omstreek (16e eeuw)

zicht voorzover het oog kan onderscheiden

uitleg >>

ondergod (16e eeuw)

de vriend van degeen die alles wil doen heen gaan

uitleg >>

ondergod (16e eeuw)

zoekt de god van de ledigheid/leegheid

uitleg >>

ondergod (16e eeuw)

neigt naar samengaan met de god van het zoekgeraakte

uitleg >>

onderkruiper (16e eeuw)

leeft in een grot

uitleg >>

onderkruiper (16e eeuw)

houdt zich verscholen in een hol

uitleg >>

onderkruiper (16e eeuw)

houdt zich op in ondergrondse scheuren

uitleg >>

ondermijnen (16e euw)

scheiden en vertrekken

uitleg >>

ondermijnen (16e euw)

het geheel knikken om te scheiden

uitleg >>

ondermijnen (16e euw)

lijkt vermeerderen, maar is delen

uitleg >>

ondervest harnas (16e eeuw)

waar het bijeen hangt om (een speer/pijl) te keren

uitleg >>

ondervest harnas (16e eeuw)

bij (de plaats) waar men is behangen om te overleven

uitleg >>

ondervest harnas (16e eeuw)

waar men klappen krijgt in de strijd

uitleg >>

onderworpen (16e eeuw)

draait het hoofd af

uitleg >>

onderworpen (16e eeuw)

op de grens van buigen

uitleg >>

onderworpen (16e eeuw)

buigt als het gezegd wordt

uitleg >>

ontfarmen (16e eeuw)

helpt armen, tilt iem. op onder de armen

uitleg >>

ontfarmen (16e eeuw)

meegaan met wie gaar is

uitleg >>

ontfarmen (16e eeuw)

opzoeken wie slap is

uitleg >>

ontfarmen (16e eeuw)

zoeken iem. op te rapen

uitleg >>

ontferm

wil in de greep houden, wil begrijpen

uitleg >>

ontfermen (16e eeuw)

helpt armen, tilt iem. op onder de armen

uitleg >>

ontfermen (16e eeuw)

meegaan met wie gaar is

uitleg >>

ontfermen (16e eeuw)

opzoeken wie slap is

uitleg >>

ontfermen (16e eeuw)

zoeken iem. op te rapen

uitleg >>

ontsypen (16e eeuw)

als het water wegloopt

uitleg >>

ontsypen (16e eeuw)

wil de pis kwijtraken

uitleg >>

ooi (16e eeuw)

zoekt naar hooi

uitleg >>

ooi (16e eeuw)

geeft vragend geluid

uitleg >>

oorgat (16e eeuw)

gat om door te gaan

uitleg >>

oorgat (16e eeuw)

gat om op af te koersen

uitleg >>

oorgat (16e eeuw)

een schacht die lonkt

uitleg >>

oorgat (16e eeuw)

een nauwe schacht

uitleg >>

oorkonde (16e eeuw)

op het oog gekeurd

uitleg >>

oorkonde (16e eeuw)

wat de ogen trekt, opneemt, vasthoudt

uitleg >>

oorkonde (16e eeuw)

wat de ogen gepasseerd heeft, wat men opsnoof

uitleg >>

oorzaak (16e eeuw)

zoals de gang der dingen laat zien

uitleg >>

oorzaak (16e eeuw)

met betrekking tot de zaak

uitleg >>

ooy (16e eeuw)

zoekt naar hooi

uitleg >>

ooy (16e eeuw)

geeft vragend geluid

uitleg >>

ooy (16e eeuw).

om te hooien

uitleg >>

ooy (16e eeuw).

ligt verzonken, steekt boven (water) uit

uitleg >>

opbergen (16e eeuw)

gaat alles bijeen brengen

uitleg >>

opbergen (16e eeuw)

stapelt alles op

uitleg >>

opbergen (16e eeuw)

in lagen opstapelen

uitleg >>

open haard (duits)

een schacht mat schijnsel

uitleg >>

open haard (duits)

een schacht met schimmen in de schemering

uitleg >>

opgeroockt (16e eeuw)

gaat op te tenen staan, draait in het rond

uitleg >>

opgeroockt (16e eeuw)

stelt zich op in de hoogte

uitleg >>

opgeroockt (16e eeuw)

gaat op koers omhoog

uitleg >>

opgeruid (16e eeuw)

gaat op te tenen staan, draait in het rond

uitleg >>

opgeruid (16e eeuw)

stelt zich op in de hoogte

uitleg >>

opgeruid (16e eeuw)

gaat op koers omhoog

uitleg >>

oplettendheid (16e eeuw)

als men de ogen toeknijpt om het scherper te zien

uitleg >>

oplettendheid (16e eeuw)

het eigen oog vangt een glimp op

uitleg >>

oplettendheid (16e eeuw)

direct opvallen, vergelijken met eigen oog

uitleg >>

oplettendheid (16e eeuw)

bereikt het eigen oog

uitleg >>

oprichten (zaak etc) 16e eeuw)

iets geheel, voor eigen heil optillen

uitleg >>

oprichten (zaak etc) 16e eeuw)

stevig naar zich toe trekken, van onder naar boven

uitleg >>

oprichten (zaak etc) 16e eeuw)

keer op keer optillen

uitleg >>

opschepper (16e eeuw)

heeft drang om geeerd te worden, drang om te heersen

uitleg >>

opschepper (16e eeuw)

klinkt als geschal

uitleg >>

opschepper (16e eeuw)

gaat over de grens, het praten wordt razen

uitleg >>

opstellen (hindernis) 16e eeuw)

zich geheel neerleggen (evt. om te kelen/schillen)

uitleg >>

opstellen (hindernis) 16e eeuw)

iets of iemand in de knel brengen

uitleg >>

opstellen (hindernis) 16e eeuw)

nergens heen kunnen gaan, trekken

uitleg >>

opwaren (16e eeuw)

gaat alles bijeen brengen

uitleg >>

opwaren (16e eeuw)

stapelt alles op

uitleg >>

opwaren (16e eeuw)

in lagen opstapelen

uitleg >>

opzichter (16e eeuw)

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

opzichter (16e eeuw)

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

opzichter (16e eeuw)

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

opzwellen (16e eeuw)

uitdijen, scheiden, opsplitsen

uitleg >>

opzwellen (16e eeuw)

ging zich scheiden

uitleg >>

orbare (16e eeuw)

voorkeur voor velen

uitleg >>

orbare (16e eeuw)

aanlokkelijk te slagen

uitleg >>

orbare (16e eeuw)

een breuk keren

uitleg >>

orbare (16e eeuw)

de voorkeur genieten

uitleg >>

orconde (16e eeuw)

op het oog gekeurd

uitleg >>

orconde (16e eeuw)

wat de ogen trekt, opneemt, vasthoudt

uitleg >>

orconde (16e eeuw)

wat de ogen gepasseerd heeft

uitleg >>

orconder (16e eeuw)

wat men heeft gezien, gehoord, geroken en van welke kant het kwam

uitleg >>

orconder (16e eeuw)

zoalswat de ogen trekt, opneemt, vasthoudt

uitleg >>

orconder (16e eeuw)

wat de ogen bereikte, wat men opsnoof

uitleg >>

ordening (16e eeuw)

geschikt, zet koers, het hoort volgens vaste gang

uitleg >>

ordening (16e eeuw)

als de regelmaat van de klok

uitleg >>

ordening (16e eeuw)

volgt geheel de eigen geur of keur

uitleg >>

ordinancie (16e eeuw)

geschikt, zet koers, het hoort volgens vaste gang

uitleg >>

ordinancie (16e eeuw)

als de regelmaat van de klok

uitleg >>

ordinancie (16e eeuw)

volgt geheel de eigen geur of keur

uitleg >>

ore (16e eeuw)

te horen en heeft eigen koers

uitleg >>

ore (16e eeuw)

eigen aan een klok

uitleg >>

ore (16e eeuw)

wat zichzelf kruist: tegenkomt, ontmoet, passeert

uitleg >>

orloy (17e eeuw)

slaat de uren, onderscheidt de de uren

uitleg >>

orsmolen (16e eeuw)

getrokken door een hors (paard)

uitleg >>

orsmolen (16e eeuw)

gekluisterd, in het rond

uitleg >>

orsmolen (16e eeuw)

betrekking op rogge (malen) en kruien van een kruis (rondlopen om een spil)

uitleg >>

orsmuelen (16e eeuw)

iets wat geheel schuin of naar beneden is, getrokken door een paard

uitleg >>

orsmuelen (16e eeuw)

kruien zodat iets (het graan) slinkt (vermalen wordt)

uitleg >>

orsmuelen (16e eeuw)

gekluisterd en zoekt zijn weg in een kring

uitleg >>

ose (o-ned.)(16e eeuw)

betrekking op een (hoge) hoek

uitleg >>

ose (o-ned.)(16e eeuw)

een scheiding omhoog

uitleg >>

ovelgonne/gunne (16e eeuw)

het honk van de duivel

uitleg >>

ovelgonne/gunne (16e eeuw)

het honk van degeen die de hel zoekt

uitleg >>

ovelgonne/gunne (16e eeuw)

waar de knoken kleven, slepen of leven

uitleg >>

ovelgonne/gunne (16e eeuw)

waar de botten (knoken) hun greep zoeken

uitleg >>

oven (16e eeuw)

verdwijnt in schimmigheid waar het (vuur) schijnt

uitleg >>

oven (16e eeuw)

verdwijnt uit zichzelf in een schim

uitleg >>

ovenschop (16e eeuw)

om door de monding de gang (van de oven) te schuiven

uitleg >>

ovenschop (16e eeuw)

door de schouw, die in de lengte is, trekken

uitleg >>

ovenschop (16e eeuw)

door een ronde (rondom) schouw bewegen

uitleg >>

overgeven, kotsen 16e eeuw

zoekt zich om te keren

uitleg >>

overgeven, kotsen 16e eeuw

leegt zich door te schuiven

uitleg >>

overgeven, kotsen 16e eeuw

in zich rijst en schuift het

uitleg >>

overlove (16e eeuw)

is steeds een luifel

uitleg >>

overlove (16e eeuw)

hoogte om te schuilen

uitleg >>

overlove (16e eeuw)

een boog of hoogte die wordt ondersteund

uitleg >>

overtuiging (16e eeuw)

wat men denkt, wat de geest aangeeft

uitleg >>

overtuiging (16e eeuw)

inzicht waaraan men hecht

uitleg >>

overvloed (16e eeuw)

wordt veel geschonken

uitleg >>

overvloed (16e eeuw)

hetzelfde als veel geschonken krijgen, als een hogere

uitleg >>

overvloed (16e eeuw)

krijgt veel geschonken

uitleg >>

paard (fries)

houdt van hinken (zie tessels)

uitleg >>

paard (fries)

slikt op een hikkende manier

uitleg >>

paard (fries)

gerei dat goed schikt, past

uitleg >>

paard (16e eeuw)

graag met gang, snelheid, 2) voor alle verkeer, 3) geheel in dienst van de heer

uitleg >>

paard (16e eeuw)

kan hard trekken

uitleg >>

paard (16e eeuw)

klinkt samen

uitleg >>

paard (16e eeuw)

kan hard trekken

uitleg >>

paard (16e eeuw)

maalt, springt gelijk met de voor-en achterbenen (wordt als een kringbeweging gezien)

uitleg >>

paard (16e eeuw)

heeft eigen geur en dampt

uitleg >>

paardendokter (16e eeuw)

trekt met een haal de hoornrand van de hoef

uitleg >>

paardendokter (16e eeuw)

slaat een kring op de hak

uitleg >>

paardendokter (16e eeuw)

klinkt (het ijzer) op de hak

uitleg >>

Paas (16e eeuw.)

verschijnt na afscheid

uitleg >>

Paas (16e eeuw.)

sneeft, wordt overmeesterd (geschaakt/zakt)

uitleg >>

Paas (16e eeuw.)

wordt geschaafd, lijkt op een schaap

uitleg >>

pace (16e eeuw)

behaaglijk

uitleg >>

pace (16e eeuw)

tijd voor eten en slapen

uitleg >>

paender (16e eeuw)

met de hand of geheel geweven van teen (buigzaam hout)

uitleg >>

paender (16e eeuw)

alsof je een zak gebruikt

uitleg >>

paender (16e eeuw)

te maken door in elkaar te haken

uitleg >>

Paesschen (16e eeuw)

verschijnt na afscheid

uitleg >>

Paesschen (16e eeuw)

sneeft, wordt overmeesterd (geschaakt/zakt)

uitleg >>

Paesschen (16e eeuw)

wordt geschaafd, lijkt op een schaap

uitleg >>

paesse (16e eeuw)

gaat eigen gang(etje)

uitleg >>

paesse (16e eeuw)

gaat schaften, gaat gapen

uitleg >>

paleis (16e eeuw)

geeft een echo, schallend geluid

uitleg >>

paleis (16e eeuw)

lijkt geheel op een schacht

uitleg >>

paleis (16e eeuw)

lijkt op een gezonken (onderaardse) schacht

uitleg >>

pander (16e eeuw)

wie iets terugneemt

uitleg >>

pander (16e eeuw)

hetzelfde als tot zich nemen, afpakken

uitleg >>

pander (16e eeuw)

bereiken door te kapen

uitleg >>

pandnemer (16e eeuw)

wie iets terugneemt

uitleg >>

pandnemer (16e eeuw)

iem. die steeds iets voor zichzelf neemt

uitleg >>

pandnemer (16e eeuw)

hetzelfde als iets voor zichzelf nemen

uitleg >>

pandnemer (16e eeuw)

hetzelfde als tot zich nemen, afpakken

uitleg >>

pandnemer (16e eeuw)

bereiken door te kapen

uitleg >>

pandnemer (16e eeuw)

bereiken dat iets gegeven wordt, om te hebben

uitleg >>

paneel (16e eeuw)

iets plaatsen, iets om door te zien, in zichzelf schikken

uitleg >>

paneel (16e eeuw)

zich in de muur (haag) schikken

uitleg >>

parlevinken

bij elkaarkomen, iets schenken

uitleg >>

parlevinken

genegen aan te koppelen

uitleg >>

patser (16e eeuw)

mooier voordoen dan het is

uitleg >>

patser (16e eeuw)

op barse toon

uitleg >>

patser (16e eeuw)

gezagtrekken door grote mond

uitleg >>

patser (16e eeuw)

een grote mond opzetten, de baas spelen

uitleg >>

patser (16e eeuw)

macht samentrekken

uitleg >>

peinder (16e eeuw)

iem. die steeds iets voor zichzelf neemt

uitleg >>

peinder (16e eeuw)

hetzelfde als iets voor zichzelf nemen

uitleg >>

peinder (16e eeuw)

bereiken dat iets gegeven wordt, om te hebben

uitleg >>

peinzen (16e eeuw)

bij zichzelf intrekken

uitleg >>

peinzen (16e eeuw)

neiging tot scheppend te denken

uitleg >>

peinzen (16e eeuw)

neiging om in zichzelf te keren

uitleg >>

peinzen (16e eeuw)

neiging tot hoofd scheef houden

uitleg >>

pekel (16e eeuw)

maakt een haakbeweging in een vaste gang

uitleg >>

pekel (16e eeuw)

slingert naar beneden en vouwt zicht

uitleg >>

pekel (16e eeuw)

komt samen en vouwt zich in een kring

uitleg >>

pelle (16e eeuw)

hoort bij geheel, houdt het lichaam heel

uitleg >>

pelle (16e eeuw)

kleeft in zijn geheel

uitleg >>

pelle (16e eeuw)

kan men grip op krijgen, te grijpen

uitleg >>

pelle (ital.)

kleeft in zijn geheel

uitleg >>

penis (16e eeuw)

om te glijden, in de lies

uitleg >>

penis (16e eeuw)

om geil te produceren

uitleg >>

penis (16e eeuw)

te maken met eer, een heer, de kier

uitleg >>

penning (16e eeuw)

van iem. iets krijgen, en verg. ook: kruis (chroch) en munt

uitleg >>

penning (16e eeuw)

wat gedrukt is: kruis (chroch) en munt

uitleg >>

penning (16e eeuw)

geld dat je kwijt ben

uitleg >>

penning (16e eeuw)

geld dat je kwijt bent aan de keur(vorst)

uitleg >>

penning (16e eeuw).

schijnt aan twee kanten, begeerlijk

uitleg >>

penning (16e eeuw).

het is geklonken en het glim

uitleg >>

penning (16e eeuw).

het is rond en om te schenken

uitleg >>

pens (16e eeuw)

zak in beweging: maag, pens

uitleg >>

pens (16e eeuw)

bewegende maag

uitleg >>

pensen (16e eeuw)

bij zichzelf intrekken

uitleg >>

pensen (16e eeuw)

neiging tot scheppend te denken

uitleg >>

pensen (16e eeuw)

neiging om in zichzelf te keren

uitleg >>

pensen (16e eeuw)

neiging tot hoofd scheef houden

uitleg >>

pensie (16e eeuw)

gaat eigen gang bij trekken van schenking

uitleg >>

pensie (16e eeuw)

gaat eigen gang nadat hij gegeven wordt

uitleg >>

perpoent (16e eeuw)

waar het bijeen hangt om (een speer/pijl) te keren

uitleg >>

perpoent (16e eeuw)

bij (de plaats) waar men is behangen om te overleven

uitleg >>

perpoent (16e eeuw)

waar men klappen krijgt in de strijd

uitleg >>

perseke (16e eeuw)

begeert men te plukken

uitleg >>

perseke (16e eeuw)

is geschikt als hij kleverig (sappig) is

uitleg >>

perseke (16e eeuw)

plukken als hij rijp is

uitleg >>

persijn (16e eeuw)

verdeeld in stukjes is het lekker

uitleg >>

persijn (16e eeuw)

ingezonken slib: kleitabletten maken

uitleg >>

persijn (16e eeuw)

verlaagd zich tot oorlog of wil rijk worden

uitleg >>

persijn (16e eeuw)

in zonneschijn om iets te krijgen

uitleg >>

persijn (16e eeuw)

om te eten moet men het in stukjes snijden

uitleg >>

persijn (16e eeuw)

om te gebruiken moet men het in stukjes maken

uitleg >>

Persijn (16e eeuw).

waar men graag gescheiden woont, waar men gescheiden leeft (nomadenvolk), waar men in zijde loopt

uitleg >>

Persijn (16e eeuw).

houdt van trekken, zwerven

uitleg >>

Persijn (16e eeuw).

gaat heen om zich neer te leggen

uitleg >>

Persijn (16e eeuw).

gaat heen om oorlog te maken

uitleg >>

Persijn (16e eeuw).

alle gezichten lijken op elkaar, waar men gelijk is

uitleg >>

Persijn (16e eeuw).

gescheiden rijk(jes)

uitleg >>

persker (16e eeuw)

begeerlijk om te hebben

uitleg >>

persker (16e eeuw)

is kleverig bij doorslikken

uitleg >>

persker (16e eeuw)

te plukken als hij rijp is

uitleg >>

perzik (16e eeuw)

begeert men te plukken

uitleg >>

perzik (16e eeuw)

is geschikt als hij kleverig (sappig) is

uitleg >>

perzik (16e eeuw)

plukken als hij rijp is

uitleg >>

perzik (vlaams)(16e eeuw)

begeerlijk om te hebben

uitleg >>

perzik (vlaams)(16e eeuw)

is kleverig bij doorslikken

uitleg >>

perzik (vlaams)(16e eeuw)

te plukken als hij rijp is

uitleg >>

pestkool (16e eeuw)

uit een ronde (groeve) halen of uit een gang in de grond

uitleg >>

pestkool (16e eeuw)

onder de waterspiegel/grond weghalen

uitleg >>

pestkool (16e eeuw)

vergaren uit een schacht, waar men ergens zakt

uitleg >>

peterselie (16e eeuw)

verdeeld in stukjes is het lekker

uitleg >>

peterselie (16e eeuw)

om te eten moet men het in stukjes snijden

uitleg >>

peterselie (16e eeuw)

om te gebruiken moet men het in stukjes maken

uitleg >>

phar-heer

spreekt tot volk (schare)

uitleg >>

phar-heer

geslaagd man

uitleg >>

phar-heer

man die krachtig overkomt

uitleg >>

Pi Sjeng (chinees)

houdt zich bezig met zich(t) doen verschijnen

uitleg >>

Pi Sjeng (chinees)

neiging tot (uit)geven, scheppen (van papier)

uitleg >>

pijnbank (16e eeuw)

zoekt zich vast te klinken

uitleg >>

pijnbank (16e eeuw)

waarin men opgesloten zit of waar met een lus gewerkt wordt

uitleg >>

pijnbank (16e eeuw)

hiermee wordt men gekruisigd, gekreukt

uitleg >>

pijp (16e eeuw)

zowel scheef als geheven

uitleg >>

pijp (16e eeuw)

zowel scheef als geheven

uitleg >>

pijp-aarde (16e eeuw)

afgescheiden

uitleg >>

pijp-aarde (16e eeuw)

gezeefd

uitleg >>

pin, spon 16e eeuw

hangt waar het anders wegloopt

uitleg >>

pin, spon 16e eeuw

een rond oog aan de schuine (zij)kant

uitleg >>

pin, spon 16e eeuw

scheef houden om een teug te nemen

uitleg >>

Pinkster (16e eeuw)

beschijnt, bezint, krijgt zin(geving)

uitleg >>

Pinkster (16e eeuw)

trekt in de geest (met genezende invloed)

uitleg >>

Pinksteren (iers)

lijkt in hen te trekken en te weer te verdelen (door te geven)

uitleg >>

pister (16e eeuw)

steeds gist gebruikend

uitleg >>

pister (16e eeuw)

die schuin het gebolde wegtrekt

uitleg >>

pister (16e eeuw)

rijst omhoog

uitleg >>

plaats (16e eeuw)

hele stuk, helemaal

uitleg >>

plaats (16e eeuw)

om je heen kijken

uitleg >>

plein (16e eeuw)

plein: waar men zich graag ophoudt, kerkerhol: waar men zit vastgeklonken

uitleg >>

plein (16e eeuw)

plein: waar men ronddoolt, kerkerhol: waar men verscholen zit, gaat huilen, in een kuil

uitleg >>

plein (16e eeuw)

plein: waar men zich geborgen, ondersteund weet. kerkerhol: waar het goor als een schoorsteen is

uitleg >>

pleye (16e eeuw)

klinkt alsof men/het zingt

uitleg >>

pleye (16e eeuw)

lijkt zang van keelgeluid

uitleg >>

pleye (16e eeuw)

lijkt zin in zingen te hebben

uitleg >>

plezier (16e eeuw)

luchtig, lokkend

uitleg >>

plezier (16e eeuw)

er van door gaan, wegscheuren

uitleg >>

plezier (16e eeuw)

dollen, hardlopen

uitleg >>

plomp (16e eeuw)

maakt kuilen in de grond

uitleg >>

plomp (16e eeuw)

klotsen

uitleg >>

plomp (16e eeuw)

maakt builen, kreukels

uitleg >>

plotseling (16e eeuw)

gaat snel duiken (in een kuil/schuil of holt weg)

uitleg >>

plotseling (16e eeuw)

laat zich zakken, doet zichzelf verdwijnen

uitleg >>

plotseling (16e eeuw)

gaat hinkend vallen

uitleg >>

pluis (16e eeuw)

iets gerings dat kringelt

uitleg >>

pluis (16e eeuw)

draait om eigen as heen

uitleg >>

pluis (16e eeuw)

draait om zich heen

uitleg >>

poene (16e eeuw)

moet men een schikking (betalen)

uitleg >>

poene (16e eeuw)

moeten afkopen

uitleg >>

poggen (16e eeuw)

zoog zoog zich in of heen

uitleg >>

poggen (16e eeuw)

ging zogen

uitleg >>

polter (16e eeuw)

bevindt zich verscholen

uitleg >>

polter (16e eeuw)

wordt gekreukt

uitleg >>

polter (16e eeuw)

wordt geklopt

uitleg >>

polter (16e eeuw)

wordt gekloofd

uitleg >>

Pons

naar zich toetrekken, in een hok of hoek brengen

uitleg >>

Pons

naar binnen schuiven

uitleg >>

popelare (16e eeuw)

loopt alsof hij gaar is

uitleg >>

popelare (16e eeuw)

alsof hij geheel in het hoofd is getroffen

uitleg >>

popelare (16e eeuw)

lijkt alsof hij gehinderd wordt bij het lopen

uitleg >>

popelen

iets geheel en al beogen

uitleg >>

popelen

geheel hopen

uitleg >>

popelen

aankleven,leven op hoop

uitleg >>

popelen

hopen met de betekenis in de ban van (zo zit het in het hoofd)

uitleg >>

popelsie (16e eeuw)

geheel ziek in het hoofd

uitleg >>

popelsie (16e eeuw)

lijkt dat het hoofd vanzelf slingert

uitleg >>

popelsie (16e eeuw)

trekt steeds met het hoofd

uitleg >>

popelsie (16e eeuw)

trekt en rekt met het hoofd

uitleg >>

popelsie (16e eeuw)

loopt trekkend en rekkend

uitleg >>

port

te glop

uitleg >>

portaal (16e eeuw)

is steeds een luifel

uitleg >>

portaal (16e eeuw)

hoogte om te schuilen

uitleg >>

portaal (16e eeuw)

een boog of hoogte die wordt ondersteund

uitleg >>

pottenbakker (16e eeuw)

iemand die met klei werkt

uitleg >>

pottenbakker (16e eeuw)

eerst klinken, aaneen kleven, dan herhaaldelijk doen schijnen

uitleg >>

pottenbakker (16e eeuw)

eerst klinken, aaneen kleven, dan herhaaldelijk doen schijnen

uitleg >>

pottenbakker (16e eeuw)

vanaf de bodem in het rond (kring) doen schijnen (hier: geel van kleur)

uitleg >>

poynt (16e eeuw)

schikt zich op ‚‚n, bij ‚‚n

uitleg >>

poynt (16e eeuw)

zakt op een hoop(je)

uitleg >>

prest (16e eeuw)

rijker terugkrijgen

uitleg >>

prest (16e eeuw)

er beter van worden, er geld/goud uit halen

uitleg >>

prest (16e eeuw)

terugkrijgen

uitleg >>

preuts (16e eeuw)

dreutele-drentelen

uitleg >>

preuts (16e eeuw)

trekt een huilerig gezicht

uitleg >>

preuts (16e eeuw)

is keurig en zeurderig

uitleg >>

preuts (16e eeuw).

niet plooibaar, wil niet uit de plooi vallen

uitleg >>

preuts (16e eeuw).

houdt zich schuil (verscholen)

uitleg >>

preuts (16e eeuw).

is keurig

uitleg >>

pric (16e eeuw)

van het rijk

uitleg >>

pric (16e eeuw)

wat men krijgt, als men iets aanreikt (betaalt), als men rijk is

uitleg >>

pric (16e eeuw)

het verschil bijbetalen

uitleg >>

pric (16e eeuw)

van goud

uitleg >>

pric (16e eeuw)

teruggeven, uitkeren, in ruil voor

uitleg >>

prigen (16e eeuw)

krijgen, iets willen bereiken

uitleg >>

prigen (16e eeuw)

voor eigen heil bezig zijn

uitleg >>

prigen (16e eeuw)

de andere kant opgaan, iets willen begeren

uitleg >>

prisoen (16e eeuw)

bij ruzie in ‚‚n gezonken of heen gezonden

uitleg >>

prisoen (16e eeuw)

trekt terug in een hoek

uitleg >>

prisoen (16e eeuw)

geheel in een hoek zitten

uitleg >>

prisuyn (15e eeuw)

bij strijd heen gezonden

uitleg >>

prisuyn (15e eeuw)

geheel tot inkeer komen

uitleg >>

prisuyn (15e eeuw)

tot inkeer willen komen

uitleg >>

probe (16e eeuw)

beproefd zich

uitleg >>

probe (16e eeuw)

diepgravend doen

uitleg >>

probe (16e eeuw)

zichzelf scholen

uitleg >>

probe (16e eeuw)

zelf keuren

uitleg >>

proef (16e eeuw)

diepgravend doen

uitleg >>

proef (16e eeuw)

zichzelf scholen

uitleg >>

proef (16e eeuw)

zelf keuren

uitleg >>

pruim (16e eeuw)

vormt een ring on zich heen

uitleg >>

pruim (16e eeuw)

heeft een (door)schijnende schil

uitleg >>

pruim (16e eeuw)

is een kers

uitleg >>

pruimenboom (16e eeuw)

is rond, maakt een kring om zich (de pit) heen

uitleg >>

pruimenboom (16e eeuw)

de schil is doorschijnend (het vruchtvlees is rood om de pit)

uitleg >>

pruimenboom (16e eeuw)

geeft een kers

uitleg >>

pruttelen (16e eeuw)

als brouwen

uitleg >>

pruttelen (16e eeuw)

in elkaar gekreukt en groezelig (appelmoes bijv.)

uitleg >>

pruttelen (16e eeuw)

valt uiteen en gaat omhoog (borrelt, pruttelt)

uitleg >>

pruttelen (16e eeuw)

wordt hoger en golft (pruttelt)

uitleg >>

psalm (16e eeuw)

zingt steeds, tuit zijn mond steeds, uit zich steeds

uitleg >>

psalm (16e eeuw)

als naar boven zingen

uitleg >>

psalm (16e eeuw)

rekt zich schuin omhoog

uitleg >>

psalm (16e eeuw).

zingt steeds, tuit zijn mond steeds, uit zich steeds

uitleg >>

psalm (16e eeuw).

als naar boven zingen

uitleg >>

psalm (16e eeuw).

rekt zich schuin omhoog

uitleg >>

psalm .(16e eeuw)

steeds schallen

uitleg >>

psalm .(16e eeuw)

als krassen of razen

uitleg >>

psalm .(16e eeuw)

uitgerekt slaken

uitleg >>

psalter (16e eeuw)

steeds schallen

uitleg >>

psalter (16e eeuw)

als krassen of razen

uitleg >>

psalter (16e eeuw)

uitgerekt slaken

uitleg >>

psouter (16e eeuw)

zingt steeds, tuit zijn mond steeds, uit zich steeds

uitleg >>

psouter (16e eeuw)

als naar boven zingen

uitleg >>

psouter (16e eeuw)

rekt zich schuin omhoog

uitleg >>

puft (16e eeuw)

bijgoed, extra inkomsten

uitleg >>

punitie (16e eeuw)

wie zondigt/gezonken is moet vergoeden, schikken

uitleg >>

punitie (16e eeuw)

moet het schikken door afkoop

uitleg >>

punt (16e eeuw)

schikt zich op ‚‚n, bij ‚‚n

uitleg >>

punt (16e eeuw)

zakt op een hoop(je)

uitleg >>

quarte 16e eeuw

schonk te vergaar zich

uitleg >>

quarte 16e eeuw

zoekt te winnen

uitleg >>

quarte 16e eeuw

zich een krans te zoeken (slag)

uitleg >>

qu tor (lat.)

geklonken aan de hoeken zoekt het zijn weg

uitleg >>

quedele (16e eeuw)

hunkert vanuit de keel

uitleg >>

quedele (16e eeuw)

zuchtend slikken

uitleg >>

quedele (16e eeuw)

krijst zuchtend

uitleg >>

queesten (16e eeuw)

wil gunst afdwingen

uitleg >>

queesten (16e eeuw)

zoekt deugd bij een ander of is ondeugend (deugd is zoek)

uitleg >>

quijl (16e eeuw)

zonk neer vanuit de keel

uitleg >>

quijl (16e eeuw)

slinkt bij de (mond)hoek

uitleg >>

quijl (16e eeuw)

in de omgeving van de (mond)hoek

uitleg >>

raad

een kring die gezag (uitoefent)

uitleg >>

raad

traan laten voor bezit(schatten, schatting)

uitleg >>

raaf (16e eeuw)

kras bij zich

uitleg >>

raaf (16e eeuw)

gevaar

uitleg >>

raaskallen (16e eeuw)

krijsen tesamen

uitleg >>

raaskallen (16e eeuw)

zet een flinke keel op

uitleg >>

raaskallen (16e eeuw)

gaat hevig tekeer

uitleg >>

radinge (16e eeuw)

geraakt door iets in zichzelf, kracht die zich in iemand openbaart

uitleg >>

radinge (16e eeuw)

ziet vanalles in zichzelf

uitleg >>

radinge (16e eeuw)

kijkt naar wat in zichzelf opkomt

uitleg >>

rain (eng.)

lijkt drank, schijnt drank

uitleg >>

rangschikking (16e eeuw)

geschikt, zet koers, het hoort volgens vaste gang

uitleg >>

rangschikking (16e eeuw)

als de regelmaat van de klok

uitleg >>

rangschikking (16e eeuw)

volgt geheel de eigen geur of keur

uitleg >>

ratus (lat.)

weet de aandacht te vestigen

uitleg >>

razen, woeden 16e eeuw

ging schokken

uitleg >>

razen, woeden 16e eeuw

schokt in zichzelf

uitleg >>

razor (eng.)

scheurt krakend af

uitleg >>

razor (eng.)

als kaalslag

uitleg >>

rechtbank (16e eeuw)

alles overdenkende

uitleg >>

rechtbank (16e eeuw)

als men een slag toegedient krijgt is het klagen en snikken

uitleg >>

rechtbank (16e eeuw)

als men gelijk krijgt is het lachen en genegenheid voelen

uitleg >>

rechtbank (16e eeuw)

degeen met de macht beslist en beschikt

uitleg >>

rechtsmiddel (16e eeuw)

zoeken van de grenzen

uitleg >>

rechtsmiddel (16e eeuw)

is gunstig voor het geheel, het doel

uitleg >>

rechtsmiddel (16e eeuw)

proberen de kansen te keren

uitleg >>

rechtszaak (16e eeuw)

zoals de gang der dingen laat zien

uitleg >>

rechtszaak (16e eeuw)

met betrekking tot de zaak

uitleg >>

repaer (16e eeuw)

gaat omhoog en kun je geheel omdraaien (alle hoeken gelijk)

uitleg >>

repaer (16e eeuw)

geheel haaks in de lengte

uitleg >>

repaer (16e eeuw)

haakse hoeken die je kunt spiegelen, omdraaien

uitleg >>

repaer (16e eeuw)

gaat omhoog en kun je geheel omdraaien (alle hoeken gelijk)

uitleg >>

restoren (16e eeuw)

terugbrengen naar de periode voordat het verstoord werd

uitleg >>

restoren (16e eeuw)

krijgen zoals het hoort, rechttrekken van de koers

uitleg >>

restoren (16e eeuw)

de klok goed zetten

uitleg >>

restoren (16e eeuw)

de kreuken eruit halen

uitleg >>

reven (16e eeuw)

krijsen tesamen

uitleg >>

reven (16e eeuw)

steeds kikken, hikken

uitleg >>

reven (16e eeuw)

verheft zijn keel (geluid)

uitleg >>

reven (16e eeuw)

verheft steeds zijn keel (kier)

uitleg >>

reven.(16e eeuw)

krijsen tesamen

uitleg >>

reven.(16e eeuw)

zet een flinke keel op

uitleg >>

reven.(16e eeuw)

gaat hevig tekeer

uitleg >>

Revius, Jacob 16e eeuw

omgeeft zich met eigen grens of kring

uitleg >>

Revius, Jacob 16e eeuw

rijk door het te zoeken in zingen

uitleg >>

Revius, Jacob 16e eeuw

trek alles naar zich toe

uitleg >>

Revius, Jacob 16e eeuw

trekt beheer naar zich toe

uitleg >>

Revius, Jacob 16e eeuw

vraag gunst, geef heil

uitleg >>

Revius, Jacob 16e eeuw

vraagt gunst, geeft eer

uitleg >>

rijk (16e eeuw)

financi‰le reikwijdte

uitleg >>

rijk (16e eeuw)

heerser, schijnt gierig te worden

uitleg >>

riool (eng.)

alles heen gaand

uitleg >>

rivier (16e eeuw)

slaat zichzelf

uitleg >>

rivier (16e eeuw)

ging scheef golven (scheef is ook zee, zie aldaar)

uitleg >>

rivier (16e eeuw)

houdt koers in schuine positie

uitleg >>

roduyt (16e eeuw)

van iem. iets krijgen, en verg. ook: kruis (chroch) en munt

uitleg >>

roduyt (16e eeuw)

gedrukt ten gunste van iets/iemand

uitleg >>

roduyt (16e eeuw)

geld dat je kwijt ben

uitleg >>

roduyt (16e eeuw)

geld dat je kwijt bent aan de keur(vorst)

uitleg >>

roeibank (16e eeuw)

waar men zorgt te vertrekken, verkiest te vertrekken

uitleg >>

roeibank (16e eeuw)

waar men zorgt te vertrekken, verkiest te vertrekken

uitleg >>

roepen

met ronde mond iets zeggen, kreunend iets zeggen

uitleg >>

roepen

iets horen, lijkt op gegorgel

uitleg >>

roepen (16e eeuw)

de kring en begrenzing die men rond"zingen" kan

uitleg >>

roepen (16e eeuw)

neigt naar gegil

uitleg >>

roepen (16e eeuw)

neigt naar gegier

uitleg >>

roert (16e eeuw)

rondgaat, zich beweegt

uitleg >>

roert (16e eeuw)

waar men zich schuil houdt

uitleg >>

roert (16e eeuw)

de kring die toebehoort

uitleg >>

Roggesloot

scheidt zich af van de hors

uitleg >>

Roggesloot

is een geul naast de hors

uitleg >>

Roggesloot

is een diepe scheur naast de hors

uitleg >>

rosmolen (16e eeuw)

getrokken door een hors (paard)

uitleg >>

rosmolen (16e eeuw)

gekluisterd, in het rond

uitleg >>

rosmolen (16e eeuw)

betrekking op rogge (malen) en kruien van een kruis (rondlopen om een spil)

uitleg >>

rosmolen/molen (16e eeuw).

iets wat geheel schuin of naar beneden is, getrokken door een paard

uitleg >>

rosmolen/molen (16e eeuw).

kruien zodat iets (het graan) slinkt (vermalen wordt)

uitleg >>

rosmolen/molen (16e eeuw).

gekluisterd en zoekt zijn weg in een kring

uitleg >>

rug (16e eeuw)

tors

uitleg >>

rug (16e eeuw)

alsof men een heuvel op moet

uitleg >>

rug (16e eeuw)

gaat gebukt

uitleg >>

ruien (in de rui) 16e eeuw

weer de lucht in gaan

uitleg >>

ruien (in de rui) 16e eeuw

gaat weer op zoek

uitleg >>

ruien (in de rui) 16e eeuw

gaat wiegend op jacht

uitleg >>

ruitijd (16e eeuw)

zoekt zichzelf, gaat dan de hoogte in

uitleg >>

ruitijd (16e eeuw)

is iets kwijt, om op te sluiten

uitleg >>

r–nen (16e eeuw)

gekreun

uitleg >>

r–nen (16e eeuw)

neiging tot verschuilen

uitleg >>

r–nen (16e eeuw)

schurend geluid

uitleg >>

rust (16e eeuw)

behaaglijk

uitleg >>

rust (16e eeuw)

tijd voor eten en slapen

uitleg >>

ruwaert (.16e eeuw)

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

ruwaert (.16e eeuw)

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

ruwaert (.16e eeuw)

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw)

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw)

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw)

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw).

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw).

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw).

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw.)

eert het kruis (het gezag en kerk) en eert de verdrukten (kreuk te eer)

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw.)

brengt hulde aan de koning (de Gave)

uitleg >>

ruwaert (16e eeuw.)

voorkeur in de kringen van het gezag

uitleg >>

samenzwering (16e eeuw)

in het geheim met elkaar heulen

uitleg >>

samenzwering (16e eeuw)

gaat samenhaken in een kluis (klooster: dus in afzondering)

uitleg >>

samenzwering (16e eeuw)

haakt ineen door kruislings samen te komen, ging schaken bij gerucht, in een rustige omgeving

uitleg >>

sanck (16e eeuw)

vergankelijk - vergaan

uitleg >>

sanck (16e eeuw)

gaat zakken, wordt getrokken tot zakken

uitleg >>

sarc (16e eeuw)

sober, kan een kaars bij gezet, verzamelplaats, tuin

uitleg >>

sarc (16e eeuw)

na een slag, waar men klaagt, in de laagte

uitleg >>

sarc (16e eeuw)

voor wie geraakt is, in het gras, in de diepte

uitleg >>

sarcofaag

vergaar het hogere bij de gang omlaag

uitleg >>

sarcofaag

gaang naar beschadiging, beoog te slagen

uitleg >>

sarcofaag

gang naar beschadigen, haal kracht uit het Hoge

uitleg >>

Sark (Eng.)

een laag (zeewier), zeeslakken

uitleg >>

Sark (Eng.)

waar een vaargeul is

uitleg >>

schaamdelen (16e eeuw)

bevindt zich onder, kan men iemand mee schaken

uitleg >>

schaamdelen (16e eeuw)

eigen schaamte, om te paren

uitleg >>

schelm (16e eeuw)

bereikt niets dan loze dingen

uitleg >>

schelm (16e eeuw)

lult maar wat

uitleg >>

schelm (16e eeuw)

zich draait (niet eerlijk)

uitleg >>

schelm (16e eeuw).

klinkt guur van zichzelf

uitleg >>

schelm (16e eeuw).

spiedt voortdurend

uitleg >>

schelm (16e eeuw).

kronkelt alle kanten op

uitleg >>

schelm .(16e eeuw)

lonkt keer op keer

uitleg >>

schelm .(16e eeuw)

het zegt van iem. dat hij guur is

uitleg >>

schelm .(16e eeuw)

houdt zich verdekt/verdacht op

uitleg >>

schenkelstuk (16e eeuw)

zit bij iem. aan de zij

uitleg >>

schenkelstuk (16e eeuw)

wat gescheiden wordt

uitleg >>

schenkelstuk (16e eeuw)

een zij, wat gescheiden zit of wordt

uitleg >>

scherts

alsof men wil laten gieren (van de pret)

uitleg >>

scherts

waarvan je moet slikken, als in een vergelijking

uitleg >>

schertsen (14e eeuw)

steeds willen aanreiken, iets oprekken

uitleg >>

schertsen (14e eeuw)

geheel terug krijgen, neiging tot gillen

uitleg >>

schertsen (14e eeuw)

verder reiken, terug geven, willen gieren

uitleg >>

schetsen (14e eeuw)

steeds willen aanreiken, iets oprekken

uitleg >>

schetsen (14e eeuw)

in een grote boog (reiken in de overtreffende trap)

uitleg >>

schetsen (14e eeuw)

geheel terug krijgen, neiging tot gillen

uitleg >>

schetsen (14e eeuw)

verder reiken, terug geven

uitleg >>

schetteren (16e eeuw)

licht (hier: hoog, helder), geluid

uitleg >>

schetteren (16e eeuw)

als tekeer gaan

uitleg >>

schetteren (16e eeuw)

bereikt een gil (over het geheel: ver weg)

uitleg >>

scheuck (16e eeuw)

zoekt een hoekje om te schokken

uitleg >>

scheuck (16e eeuw)

lijkt op zuigen en schokken

uitleg >>

scheuck (16e eeuw)

zoekt een hoekje

uitleg >>

scheuck (16e eeuw)

vraagt gunsten

uitleg >>

schicht (16e eeuw)

onderscheidelijk, opmerkelijk

uitleg >>

schicht (16e eeuw)

kijken, bekeken

uitleg >>

schier (16e eeuw)

herhaald schijnen

uitleg >>

schier (16e eeuw)

glinsterend

uitleg >>

schier (16e eeuw)

begrensd gezicht

uitleg >>

schier (16e eeuw).

herhaald schijnen

uitleg >>

schier (16e eeuw).

glinsterend over een grote lengte

uitleg >>

schier (16e eeuw).

kunnen kijken in de verte (over de (gewone) grens

uitleg >>

schiere (16e eeuw)

begeerlijke verschijning

uitleg >>

schiere (16e eeuw)

de omvang van een glinsterend gezicht

uitleg >>

schiere (16e eeuw)

de begrenzing van het gezicht

uitleg >>

schiere (16e eeuw)

verrijst, reist, is grijs

uitleg >>

schock (16e eeuw)

schoksgewijs te bezien

uitleg >>

schock (16e eeuw)

trekt het oog bij het zoeken

uitleg >>

schoeke (16e eeuw)

zonk te geef zich

uitleg >>

schoeke (16e eeuw)

zonk te geef zich

uitleg >>

schoeke (16e eeuw)

probeert de aandacht te trekken, zich aanbieden om te schokken

uitleg >>

Sch”ffer

schuiven en terugkeren

uitleg >>

Sch”ffer

slepen, schuiven, hoeken maken en trekken

uitleg >>

Sch”ffer

schreef door hoeken te trekken

uitleg >>

schoolmeisje (noors)

geeft zich, is gewelfd gevormd, moet gehurkt afscheiden

uitleg >>

schoorsteen (duits)

een schacht mat schijnsel

uitleg >>

schoorsteen (duits)

een schacht met schimmen in de schemering

uitleg >>

schoorsteen (ital.)

schacht die omhoog voert

uitleg >>

schoorsteen (ital.)

omhoog in een donkere schacht

uitleg >>

schors (noors)

soort vocht, water

uitleg >>

schouw (duits)

een schacht mat schijnsel

uitleg >>

schouw (duits)

een schacht met schimmen in de schemering

uitleg >>

schreeuw (16e eeuw)

gekrijs

uitleg >>

schreeuw (16e eeuw)

keel opzetten

uitleg >>

schreeuw (16e eeuw)

gegier

uitleg >>

schreeuwen (16e eeuw)

de kring en begrenzing die men rond"zingen" kan

uitleg >>

schreeuwen (16e eeuw)

neigt naar gegil

uitleg >>

schreeuwen (16e eeuw)

neigt naar gegier

uitleg >>

schuek (16e eeuw)

is geschonden

uitleg >>

schuek (16e eeuw)

gezonken persoon

uitleg >>

schuek (16e eeuw)

zoekt te wippen, schokken

uitleg >>

schuek (16e eeuw)

staat op de hoek, raakt verloren

uitleg >>

schulver (16e eeuw)

zoals de golven heen en weer gaan

uitleg >>

schulver (16e eeuw)

zoals een sleuf, groef trekt

uitleg >>

schulver (16e eeuw)

precies als vluchten, snel vertrekken, snelle stroom

uitleg >>

schulver (16e eeuw)

net als bij een sluis

uitleg >>

sede (16e eeuw)

trekken van jezelf onderscheiden

uitleg >>

sede (16e eeuw)

zich onderscheiden

uitleg >>

sedert (16e eeuw)

de zeef er door trekken

uitleg >>

sedert (16e eeuw)

gaan schiften, zeven: herinneren

uitleg >>

seil (16e eeuw)

maakt een geheel, tot iemands heil

uitleg >>

seil (16e eeuw)

vastgeklonken en glimmend met eigen kenmerken, trekken

uitleg >>

seil (16e eeuw)

met de ring van iemand zelf (bezegeld)

uitleg >>

seil (16e eeuw).

maakt een geheel, tot iemands heil

uitleg >>

seil (16e eeuw).

vastgeklonken en glimmend met eigen kenmerken, trekken

uitleg >>

seil (16e eeuw).

met de ring van iemand zelf (bezegeld)

uitleg >>

sententie (16e eeuw)

laat het denken niet aan jezelf over

uitleg >>

sententie (16e eeuw)

beschikt en maakt keuzes (scheiding)

uitleg >>

sibbe (16e eeuw)

hoort bij zich, is bij zich geschapen

uitleg >>

sibbe (16e eeuw)

bij zich ingetrokken of betrokken

uitleg >>

sichtent (16e eeuw)

de zeef er door trekken

uitleg >>

sichtent (16e eeuw)

gaan schiften, zeven: herinneren

uitleg >>

sigil (eng.)

betrekking op zichzelf

uitleg >>

signatuur (16e eeuw)

maakt een geheel, tot iemands heil

uitleg >>

signatuur (16e eeuw)

vastgeklonken en glimmend met eigen kenmerken, trekken

uitleg >>

signatuur (16e eeuw)

met de ring van iemand zelf (bezegeld)

uitleg >>

signatuur (eng.)

betrekking op zichzelf

uitleg >>

sijpelen (16e eeuw)

scheidt zich geheel af

uitleg >>

sijpelen (16e eeuw)

lijkt helemaal op zeiken (druppelen)

uitleg >>

sijpelen (16e eeuw)

terugkerend afscheiden, als druppelen bij plassen

uitleg >>

simulatie (16e eeuw)

in het geheim met elkaar heulen

uitleg >>

simulatie (16e eeuw)

gaat samenhaken in een kluis (klooster: dus in afzondering)

uitleg >>

simulatie (16e eeuw)

haakt ineen door kruislings samen te komen, ging schaken bij gerucht, in een rustige omgeving

uitleg >>

sirene

bevindt zich in kringen of de grens van de zee

uitleg >>

sirene

houden zich op bij de monding van de zee

uitleg >>

sirene

bevindt zich in dieptes van de zee

uitleg >>

ska (wijn)(16e eeuw)

trek de kaken: azijn? zuur

uitleg >>

ska (wijn)(16e eeuw)

trek de kaken: azijn? zuur

uitleg >>

skolepike (noors)

geeft zich, is gewelfd gevormd, moet gehurkt afscheiden

uitleg >>

slaaf (16e eeuw)

heeft zich helemaal vastgeketend aan iemand

uitleg >>

slaaf (16e eeuw)

buigt zijn hoofd

uitleg >>

slaaf (16e eeuw)

laat zich keuren

uitleg >>

slaan (16e eeuw)

staat geheel in een bocht

uitleg >>

slaan (16e eeuw)

neigt tot het maken van een scheve knik

uitleg >>

slaan (16e eeuw)

neigt krom te staan om dan omhoog te komen

uitleg >>

slachting (16e eeuw)

als een dier verscheuren

uitleg >>

slachting (16e eeuw)

met gegil de keel sluiten

uitleg >>

slachting (16e eeuw)

weerkeren in een droom, gieren gaat over in gegrom

uitleg >>

slip (16e eeuw)

de grens ter afscheiding

uitleg >>

slip (16e eeuw)

waar het geheel gescheiden is

uitleg >>

slip (16e eeuw)

keert om zich heen, afgestikt

uitleg >>

slotgracht (noors)

een geul als een slikkige gracht

uitleg >>

sluitboom (16e eeuw)

een hek

uitleg >>

sluitboom (16e eeuw)

kan een knik maken

uitleg >>

sluitboom (16e eeuw)

schuin knikken of heffen

uitleg >>

sluiting (kerkelijk)(16e eeuw)

acht hoog om te scheiden

uitleg >>

sluiting (kerkelijk)(16e eeuw)

geef acht op de Hoge

uitleg >>

Smerighorn (16e eeuw)

een hors of schor meteen grijze scheiding

uitleg >>

Smerighorn (16e eeuw)

een schor of hors bij het meer

uitleg >>

Smerighorn (16e eeuw)

waar het water geloosd wordt, weer leeg loopt (met eb)

uitleg >>

Smerighorn (16e eeuw)

waar het groezelige (water) rijst

uitleg >>

snaphaen (16e eeuw)

een knaap die wat rond struint

uitleg >>

snaphaen (16e eeuw)

indien mogelijk verschalken

uitleg >>

snavel (16e eeuw)

zit overdwars (horizontaal( en is er om in te scheppen

uitleg >>

snavel (16e eeuw)

doe in de ben (zie alle uitleg incl. overige info)

uitleg >>

snavel (16e eeuw)

schep naar binnen

uitleg >>

snerpen (16e eeuw)

licht (hier: hoog, helder), geluid

uitleg >>

snerpen (16e eeuw)

als tekeer gaan

uitleg >>

snerpen (16e eeuw)

bereikt een gil (over het geheel: ver weg)

uitleg >>

snibbig

lijkt op snavel (zie nebbe)

uitleg >>

snibbig

heftig, giftig

uitleg >>

snibbig

heftig, giftig, (opscheppen)

uitleg >>

souterliedekens (16e eeuw)

zingt steeds, tuit zijn mond steeds, uit zich steeds

uitleg >>

souterliedekens (16e eeuw)

als naar boven zingen

uitleg >>

souterliedekens (16e eeuw)

rekt zich schuin omhoog

uitleg >>

Spanjaard (16e eeuw)

wie men een zoen(offer) moet brengen, wie gezonken is, wie schoon is (Filips de Schone)

uitleg >>

Spanjaard (16e eeuw)

aan wie men schenkingen moet doen/laat hun schip zinken

uitleg >>

speelne (14e eeuw)

maakt buiteling met gegil

uitleg >>

speelne (14e eeuw)

luid opspringen en op de grond vallen

uitleg >>

speelne (14e eeuw)

springen in de kring

uitleg >>

spelen (14e eeuw)

maakt buiteling met gegil

uitleg >>

spelen (14e eeuw)

luid opspringen en op de grond vallen

uitleg >>

spelen (14e eeuw)

springen in de kring

uitleg >>

spende (16e eeuw)

een centje op zich, een schijntje

uitleg >>

spende (16e eeuw)

zich iets te geven vragen

uitleg >>

spin (giftig)(16e eeuw)

schaakt met de scharen

uitleg >>

spin (giftig)(16e eeuw)

houdt van verschalken

uitleg >>

spin (giftig)(16e eeuw)

knijpt je dood, heeft zacht haar

uitleg >>

spinken (16e eeuw)

lijkt op hinken

uitleg >>

spinken (16e eeuw)

trekt met de knie‰n

uitleg >>

spioen (16e eeuw)

wie men een zoen(offer) moet brengen, wie gezonken is, wie schoon is (Filips de Schone)

uitleg >>

spioen (16e eeuw)

aan wie men schenkingen moet doen/laat hun schip zinken

uitleg >>

spoen (16e eeuw)

wil dieper inzicht hebben

uitleg >>

spoen (16e eeuw)

waar men oog voor heeft

uitleg >>

spon, stop (16e eeuw)

hangt waar het anders wegloopt, uitschenkt

uitleg >>

spon, stop (16e eeuw)

een rond oog aan de schuine (zij)kant

uitleg >>

spon, stop (16e eeuw)

scheef houden om een teug te nemen

uitleg >>

spookgestaalte (16e eeuw)

maakt drukte, zet onder druk, niet tastbaar want in rook, geruis

uitleg >>

spookgestaalte (16e eeuw)

te maken met schuld, huilen, een (val)kuil zetten, doolt rond

uitleg >>

spookgestaalte (16e eeuw)

te maken met verscheuren, geluiden en (van)koers (veranderen)

uitleg >>

springen (16e eeuw)

lijkt op hinken

uitleg >>

springen (16e eeuw)

trekt met de knie‰n

uitleg >>

sprinkhaan (16e eeuw)

steeds huppend, hangend in het koorn

uitleg >>

sprinkhaan (16e eeuw)

zoekt een kloof te overbruggen

uitleg >>

sprinkhaan (16e eeuw)

houdt zich vast in de hoogte, door zich vast te kleven

uitleg >>

sprinkhaan (16e eeuw)

in het omhoog gaande groen: zich reppend

uitleg >>

sprinkhaan (16e eeuw)

vertrekt en zoekt te hollen

uitleg >>

sprinkhaan (16e eeuw)

zoekt om weg te scheuren

uitleg >>

spruwen (16e eeuw)

als brouwen

uitleg >>

spruwen (16e eeuw)

in elkaar gekreukt en groezelig (appelmoes bijv.)

uitleg >>

spruwen (16e eeuw)

valt uiteen en gaat omhoog (borrelt, pruttelt)

uitleg >>

spruwen (16e eeuw)

wordt hoger en golft (pruttelt)

uitleg >>

St.Maarten (16e eeuw)

waar iets ligt, dat schoksgewijs (te voorschijn kan komen) en dat omgeven wordt, geschoord (de korf dus)

uitleg >>

St.Maarten (16e eeuw)

ziet er uit als een kuil of gat

uitleg >>

St.Maarten (16e eeuw)

door te schudden te zien

uitleg >>

stad (16e eeuw)

waar men zich (gaat) hechten

uitleg >>

stad (16e eeuw)

waar men neerzinkt, waar men zich schikt

uitleg >>

stalking (eng.)

buigt graag om iets naar zich toe te trekken

uitleg >>

stampen (16e eeuw)

maakt holen, geulen, kuilen

uitleg >>

stampen (16e eeuw)

slaat omhoog, maakt gaten (zie overige info)

uitleg >>

stampen (16e eeuw)

maakt deuken, kreukels

uitleg >>

staren (16e eeuw)

op ‚‚n punt richten

uitleg >>

staren (16e eeuw)

in zich opnemen, huisvesten, vasthaken

uitleg >>

Staupitz (duits)

gebruikt zijn gezag (anders) straf

uitleg >>

stellen (16e eeuw)

zich geheel neerleggen (evt. om te kelen/schillen)

uitleg >>

stellen (16e eeuw)

iets of iemand in de knel brengen

uitleg >>

stellen (16e eeuw)

nergens heen kunnen gaan, trekken

uitleg >>

stellen (16e eeuw.)

als een (heilige) eenheid

uitleg >>

stellen (16e eeuw.)

aan elkaar gekoppeld (gekneld)

uitleg >>

stellen (16e eeuw.)

op en neer gaan trekken (samen in voor-en tegenspoed optrekken)

uitleg >>

stellen 16e eeuw

stel alles op elkaar af, maak er ‚‚n geheel van

uitleg >>

stellen 16e eeuw

alles gelijkend maken, nauwe verbinding leggen

uitleg >>

stellen 16e eeuw

dat het zich kan herhalen, dat een bep. handeling gerekt wordt

uitleg >>

stellen.(16e eeuw)

iets geheel, voor eigen heil optillen

uitleg >>

stellen.(16e eeuw)

stevig naar zich toe trekken, van onder naar boven

uitleg >>

stellen.(16e eeuw)

keer op keer optillen

uitleg >>

stemmen (16e eeuw)

als er zang of gegons te horen is

uitleg >>

stemmen (16e eeuw)

als er zang of gegons te horen is

uitleg >>

stemmen (16e eeuw)

als er zang in het hoofd opgevangen wordt, als er verdwaalde klanken opgevangen worden

uitleg >>

stemmen (16e eeuw)

schuivend gezang

uitleg >>

stemmen (16e euw)

als er zang in het hoofd opgevangen wordt, als er verdwaalde klanken opgevangen worden

uitleg >>

stempel (16e eeuw)

teken nalaten en drukken

uitleg >>

stempel (16e eeuw)

drukt zich af, kleeft

uitleg >>

stempel (16e eeuw)

in spiegelschrift afscheiden

uitleg >>

stierf (16e eeuw)

lijkt verscheurd te zijn

uitleg >>

stierf (16e eeuw)

als men breekt

uitleg >>

stierf (16e eeuw)

gaat ruiken, wordt in de groeve (graf) gelegd

uitleg >>

stierf (16e eeuw)

voor mensen met een geloof: het geluk wacht, praktisch: een gat spitten, gleuf of groeve maken

uitleg >>

stierf (16e eeuw).

trekt te aarde om weder te keren

uitleg >>

stierf (16e eeuw).

vastgeklonken om te vertrekken

uitleg >>

stierf (16e eeuw).

zoeken naar een glimp of glinstering

uitleg >>

stierf (16e eeuw).

over de grens gaan en vertrekken

uitleg >>

stierf (16e eeuw).

door gekrenkt te zijn verdwijnen

uitleg >>

stolken (16e eeuw)

maakt holen, geulen, kuilen

uitleg >>

stolken (16e eeuw)

slaat omhoog, maakt gaten (zie overige info)

uitleg >>

stolken (16e eeuw)

maakt deuken, kreukels

uitleg >>

stolkich (16e eeuw)

maakt kuilen in de grond

uitleg >>

stolkich (16e eeuw)

klotsen

uitleg >>

stolkich (16e eeuw)

maakt builen, kreukels

uitleg >>

stookplaats (16e eeuw)

verdwijnt in schimmigheid waar het (vuur) schijnt

uitleg >>

stookplaats (16e eeuw)

verdwijnt uit zichzelf in een schim

uitleg >>

stoop (16e eeuw)

uitschenken door hoog te heffen (hoog is ook de intertaal-aanduiding voor hoofd)

uitleg >>

stoop (16e eeuw)

omhoog heffen om te zogen (verg: zuipen)

uitleg >>

stop, spon (16e eeuw)

hangt waar het anders wegloopt, uitschenkt

uitleg >>

stop, spon (16e eeuw)

een rond oog aan de schuine (zij)kant

uitleg >>

stop, spon (16e eeuw)

scheef houden om een teug te nemen

uitleg >>

stope (16e eeuw)

om te zuipen

uitleg >>

stope (16e eeuw)

heeft omtrekken van een pot

uitleg >>

storen

niets horen, iets verscheuren

uitleg >>

straat (16e eeuw)

gaat door het gras heen

uitleg >>

straat (16e eeuw)

zich snel verplaatsen (razen)

uitleg >>

straat (16e eeuw)

als een weg, een pad

uitleg >>

straat (16e eeuw)

door dalen trekken

uitleg >>

straat (16e eeuw)

zich (in een baan) scharen

uitleg >>

straat (eng.)

buiten de kring, over de grens

uitleg >>

straat (eng.)

om verder te ijlen

uitleg >>

straf (16e eeuw)

wie zondigt/gezonken is moet vergoeden, schikken

uitleg >>

straf (16e eeuw)

moet het schikken door afkoop

uitleg >>

straffe (16e eeuw)

moet men een schikking (betalen)

uitleg >>

straffe (16e eeuw)

moeten afkopen

uitleg >>

strate (16e eeuw)

gaat door het gras heen

uitleg >>

strate (16e eeuw)

zich snel verplaatsen (razen)

uitleg >>

strate (16e eeuw)

als een weg, een pad

uitleg >>

strate (16e eeuw)

door dalen trekken

uitleg >>

strate (16e eeuw)

zich (in een baan) scharen

uitleg >>

street (eng.)

buiten de kring, over de grens

uitleg >>

strelen (16e eeuw)

betast zoekend

uitleg >>

strelen (16e eeuw)

gaat men van kronkelen

uitleg >>

strelen (16e eeuw)

lijkt of men koortsig wordt

uitleg >>

strelen (16e eeuw)

wil in een holletje trekken

uitleg >>

strijd (16e eeuw)

opschrikken, doen krijsen

uitleg >>

strijd (16e eeuw)

iem. kelen, gillen

uitleg >>

strijd (16e eeuw)

heersen, begeren

uitleg >>

stro (16e eeuw)

waarin het lekker toeven is, behaaglijk schikken

uitleg >>

stro (16e eeuw)

lijkt op hooi

uitleg >>

stro (16e eeuw)

maakt er een lekkere kuil in

uitleg >>

stro (16e eeuw)

heeft aantrekkelijke geur

uitleg >>

strokele (16e eeuw)

betast zoekend

uitleg >>

strokele (16e eeuw)

gaat men van kronkelen

uitleg >>

strokele (16e eeuw)

lijkt of men koortsig wordt

uitleg >>

strokele (16e eeuw)

wil in een holletje trekken

uitleg >>

stroom (16e eeuw)

slaat zichzelf, slaat bij de zee

uitleg >>

stroom (16e eeuw)

ging scheef golven (scheef is ook zee, zie aldaar)

uitleg >>

stroom (16e eeuw)

houdt koers in schuine positie

uitleg >>

strop (16e eeuw)

als men geschaakt wordt

uitleg >>

strop (16e eeuw)

gaat zich schaven

uitleg >>

strop (16e eeuw)

naar het schavot

uitleg >>

strottenhoofd (eng.)

waar (de hals) kan draaien wordt de kring naar beneden wordt aangetrokken (spierwerking)

uitleg >>

strottenhoofd (eng.)

wordt in de keel samengedrukt en weggeduwd

uitleg >>

strottenhoofd (eng.)

gaat in de haals naar beneden

uitleg >>

sube (16e eeuw)

als schubben, om te schuiven

uitleg >>

sube (16e eeuw)

een kledingstuk (buis), over de buik

uitleg >>

subtiel

heeft er zich over gebogen

uitleg >>

subtiel

tot het uiterste (de grens) er over gebogen

uitleg >>

sukkel (16e eeuw)

loopt scheef, gebogen

uitleg >>

sukkel (16e eeuw)

oogt of hij verkeerd loopt, of hij geheel tegen de bocht is

uitleg >>

sukkel (16e eeuw)

neiging tot verloren gaan

uitleg >>

sukkel (16e eeuw)

wiens ogen omhoog gaan

uitleg >>

sukkel (16e eeuw)

wiens ogen in het hoofd draaien

uitleg >>

swaelde (16e eeuw)

om door de monding de gang (van de oven) te schuiven

uitleg >>

swaelde (16e eeuw)

door de schouw, die in de lengte is, trekken

uitleg >>

swaelde (16e eeuw)

door een ronde (rondom) schouw bewegen

uitleg >>

swalm (16e eeuw)

alles beweegt/beweegt en overmeesterd (verschalkt)

uitleg >>

swalm (16e eeuw)

enigszins warm, niet goed zichtbaar

uitleg >>

swalm (16e eeuw)

waar het grauw van wordt

uitleg >>

sweirt (16e eeuw)

heen en weer bewegen (de eer verdedigen)

uitleg >>

sweirt (16e eeuw)

iem. over de klink jagen

uitleg >>

sweirt (16e eeuw)

binnen eigen bereik schuin bewegen om iem. te krenken

uitleg >>

swijm (16e eeuw)

lijkt zich een schim te wensen

uitleg >>

swijm (16e eeuw)

is geschikt zodanig als men kijkt

uitleg >>

swijm (16e eeuw)

maakt beweging van zichzelf te scheiden

uitleg >>

swijm (16e eeuw)

gaat scheef, geeft een schaduwafdruk

uitleg >>

swijm (16e eeuw)

lijkt te gaan geeuwen

uitleg >>

swingeling (16e eeuw)

maakt lenige bewegingen

uitleg >>

swingeling (16e eeuw)

op en neer in scheve beweging

uitleg >>

swingeling 16e eeuw

op en neer in scheve beweging

uitleg >>

sypelen (16e eeuw)

scheidt zich geheel af

uitleg >>

sypelen (16e eeuw)

lijkt helemaal op zeiken (druppelen)

uitleg >>

sypelen (16e eeuw)

terugkerend afscheiden, als druppelen bij plassen

uitleg >>

tabberd (16e eeuw)

als schubben, om te schuiven

uitleg >>

tabberd (16e eeuw)

een kledingstuk (buis), over de buik

uitleg >>

tac (16e eeuw)

zich vastklampen, overmeesteren

uitleg >>

tac (16e eeuw)

haakt

uitleg >>

taco

dubbelklappen

uitleg >>

taco

willen opeten

uitleg >>

tarant (16e eeuw)

schaakt met de scharen

uitleg >>

tarant (16e eeuw)

houdt van verschalken

uitleg >>

tarant (16e eeuw)

knijpt je dood, heeft zacht haar

uitleg >>

teellid (16e eeuw)

om te glijden, in de lies

uitleg >>

teellid (16e eeuw)

om geil te produceren

uitleg >>

teellid (16e eeuw)

te maken met eer, een heer, de kier

uitleg >>

teesteye (16e eeuw)

wat men denkt, wat de geest aangeeft

uitleg >>

teesteye (16e eeuw)

inzicht waaraan men hecht

uitleg >>

tegel

geheel aaneen gehecht, kleur geelachtig

uitleg >>

tegel

gemaakt van klei, slik

uitleg >>

tegel

grijs van zichzelf, grijs deeg

uitleg >>

tegen

naar zich terugkeren

uitleg >>

tegen

tegen

uitleg >>

tegen-jegen (16e eeuw)

naar zich toegekeerd

uitleg >>

tegen-jegen (16e eeuw)

naar zich toegekeerd

uitleg >>

tekening (van de huid) (16e eeuw)

kringen geheel met de hand gemaakt (in verf werd ei gemengd, vandaar dat geel ook een aanwijzing is)

uitleg >>

tekening (van de huid) (16e eeuw)

vormt een geheel van kringen

uitleg >>

tekening (van de huid) (16e eeuw)

een geheel van kringen die ineen haken

uitleg >>

tekening (van de huid) (16e eeuw)

geeft steeds een glinsterend samenspel of ingeklonken/ingezonken samentrekking

uitleg >>

tekening (van de huid) (16e eeuw)

maakt steeds bochten

uitleg >>

Texel-Baeswael (17e eeuw)

een slenk met snel stromend water, dat snel kan zakken

uitleg >>

Texel-Baeswael (17e eeuw)

heen en terug gaand water, dat slib meevoert in een geul

uitleg >>

Texel-Borcamer

bij de scheur in de duinen (haag) aan zee

uitleg >>

Texel-Tlex (16e eeuw)

trekt zich leeg (eb en vloed)

uitleg >>

Texel-Tlex (16e eeuw)

is een keel, uitwatering en waar men turf steekt (zie: Tecle (9e eeuw)

uitleg >>

Texel-Tlex (16e eeuw)

keert weer terug, waar de vaargeul (Het Scheer) is

uitleg >>

teyd (16e eeuw)

waar een eind, scheiding aan komt

uitleg >>

teyd (16e eeuw)

diets? heeft diets met getij te maken?

uitleg >>

teyd (16e eeuw)

te ging te schei, het zakken van de zee (eb) of waar een eind van in zicht is

uitleg >>

tide (16e eeuw)

afzonderlijke tikken

uitleg >>

tide (16e eeuw)

(onder)scheiden van zichzelf

uitleg >>

tidelose (16e eeuw)

komt op vaste tijd omhoog (hier ook nog geel vermeld)

uitleg >>

tidelose (16e eeuw)

laat zich op gelijke tijd zien

uitleg >>

tidelose (16e eeuw)

rijst omhoog

uitleg >>

tiden (16e eeuw)

strak kijken en het voor zich willen hebben

uitleg >>

tiden (16e eeuw)

alleen in eigen belang

uitleg >>

tiden (16e eeuw)

‚‚n persoon aankijken

uitleg >>

Tiggeler

heer die tegels legt

uitleg >>

Tiggeler

grijs van zichzelf, grijs deeg

uitleg >>

tijd (16e eeuw)

waar een eind, scheiding aan komt

uitleg >>

tijd (16e eeuw)

diets? heeft diets met getij te maken?

uitleg >>

tijd (16e eeuw)

te ging te schei, het zakken van de zee (eb) of waar een eind van in zicht is

uitleg >>

tijd (16e eeuw)a.

afzonderlijke tikken

uitleg >>

tijd (16e eeuw)a.

(onder)scheiden van zichzelf

uitleg >>

tijdwijzer (16e eeuw)

alles wat in gang (of loop) te zien is, voorkomt

uitleg >>

tijdwijzer (16e eeuw)

hetgeen dat samenvalt

uitleg >>

tijdwijzer (16e eeuw)

waar iets samenvalt

uitleg >>

titelose (16e eeuw)

komt op vaste tijd omhoog (hier ook nog geel vermeld)

uitleg >>

titelose (16e eeuw)

laat zich op gelijke tijd zien

uitleg >>

titelose (16e eeuw)

rijst omhoog

uitleg >>

titel¢ze (tessels)

komt op vaste tijd omhoog (hier ook nog geel vermeld)

uitleg >>

titel¢ze (tessels)

laat zich op gelijke tijd zien

uitleg >>

titel¢ze (tessels)

rijst omhoog

uitleg >>

Tlex-Texel

trekt zich leeg (eb en vloed)

uitleg >>

Tlex-Texel

is een keel, uitwatering

uitleg >>

Tlex-Texel

keert weer terug

uitleg >>

toeleggen op (zich)(16e eeuw)

trekt ten oorlog bijeen

uitleg >>

toeleggen op (zich)(16e eeuw)

iets keren, tegenhouden

uitleg >>

toeleggen op (zich)(16e eeuw)

doel: heil, door: kelen, gevolg: hel

uitleg >>

toestoppen (16e eeuw)

geheel overkappen

uitleg >>

toestoppen (16e eeuw)

iets bij iem. leggen om te slapen, voor wie de wacht houdt, als een soort vacht

uitleg >>

toestoppen (16e eeuw)

geneigd iem. een vacht aan te reiken, te verstrekken

uitleg >>

toncken (16e eeuw)

verschijnt in de hoogte, springt in het oog

uitleg >>

toncken (16e eeuw)

om te knotten, om noten te rapen

uitleg >>

toneelvertoning (16e eeuw)

houdt van het schemergebied, houdt van schimmen

uitleg >>

toneelvertoning (16e eeuw)

ergens heen gaan om schik te hebben

uitleg >>

toneelvertoning (16e eeuw)

zichzelf als in een schim zien

uitleg >>

tonneke (16e eeuw)

de hoogte in, om te betrekken, gebruiken

uitleg >>

tonneke (16e eeuw)

verschijnt in de hoogte, springt in het oog

uitleg >>

tonneke (16e eeuw)

waar bomen met noten (eikels) staan, of bomen voor boerengeriefhout, benoodigdheden

uitleg >>

tonneke (16e eeuw)

in de hoogte

uitleg >>

tonneke (16e eeuw)

om te knotten, om noten te rapen

uitleg >>

tonnetje (16e eeuw)

om steeds te kunnen neerleggen en keren (rond) en om steeds te legen

uitleg >>

tonnetje (16e eeuw)

een geheel van een gave ring (rond) en gave voor de keel

uitleg >>

tonnetje (16e eeuw)

geeft een hol geluid, waar men op kan klinken, wat men in de lengte kan keren (draaien)

uitleg >>

traan

zakt geheel naar beneden

uitleg >>

traan

hangen samen, gingen samen

uitleg >>

traan (16e eeuw)

is rond en glimt

uitleg >>

traan (16e eeuw)

is te schenken, glimt, valt naar beneden

uitleg >>

traan (16e eeuw)

zakt geheel naar beneden

uitleg >>

traan (16e eeuw)

gaat ergens uit en naar beneden

uitleg >>

travael (16e eeuw)

met gierende adem

uitleg >>

travael (16e eeuw)

wordt minder van veel verzamelen

uitleg >>

travael (16e eeuw)

de grens van het haalbare

uitleg >>

treen (16e eeuw)

is rond en glimt

uitleg >>

treen (16e eeuw)

is te schenken, glimt, valt naar beneden

uitleg >>

treen (16e eeuw)

zakt geheel naar beneden

uitleg >>

treen (16e eeuw)

gaat ergens uit en naar beneden

uitleg >>

treuve (16e eeuw)

zoekt eigen grenzen op

uitleg >>

treuve (16e eeuw)

is geheel gunstig

uitleg >>

treuve (16e eeuw)

proberen de kansen te keren

uitleg >>

tribuut (16e eeuw)

het recht (van het rijk) om begunstigd te zijn

uitleg >>

tribuut (16e eeuw)

uitkering betalen voor het gehaal (land)

uitleg >>

tribuut (16e eeuw)

uitkering betalen voor een gunst

uitleg >>

trierlinc (16e eeuw)

wat de mensen in eigen kring deert, wat over de grens gaat en deert

uitleg >>

trierlinc (16e eeuw)

het zinken van het heil binnen de kring

uitleg >>

trierlinc (16e eeuw)

klinkt als omdraaien van eer

uitleg >>

trog (16e eeuw)

door de mond te vinden

uitleg >>

trog (16e eeuw)

met schuine opstaande kanten

uitleg >>

trog, bak (16e eeuw)

om in de keel te schenken

uitleg >>

trog, bak (16e eeuw)

om te eten (van mond tot keel)

uitleg >>

trog, bak (16e eeuw)

gevuld met zog

uitleg >>

trog, bak (16e eeuw)

iets wat rond in een boog loopt

uitleg >>

trog, bak (16e eeuw)

met zog om te drenken/drinken

uitleg >>

tronie

waar de ogen zijn (het hoofd)

uitleg >>

tronie

gore schijn

uitleg >>

Tropen

waar de gloppen zijn, smalle wegen, paden

uitleg >>

Tropen

waar (water)lopen zijn, smalle paden, kloven

uitleg >>

trui (16e eeuw)

zich mee willen omhangen, profijt hebben van scheerwol

uitleg >>

trui (16e eeuw)

tegen zich aanleggen

uitleg >>

trui (16e eeuw)

zoeken aan te trekken

uitleg >>

Tulp.

hulpvaardig

uitleg >>

Tulp.

brengt geluk

uitleg >>

Tulp.

bij de grond, is gekruist

uitleg >>

turen (16e eeuw)

op ‚‚n punt richten

uitleg >>

turen (16e eeuw)

in zich opnemen, huisvesten, vasthaken

uitleg >>

twee (16e eeuw)

men zoekt de ander

uitleg >>

twee (16e eeuw)

trekt elkaar aan

uitleg >>

twee (frans)

men zoekt de ander

uitleg >>

twee (frans)

trekt elkaar aan

uitleg >>

tyen (16e eeuw)

heengezonden

uitleg >>

tyen (16e eeuw)

te zeggen, tijding brengen

uitleg >>

ui (16e eeuw)

op elkaar leggen

uitleg >>

ui (16e eeuw)

opstapeling van hetzelfde (in de grond (het slik)

uitleg >>

ui (16e eeuw)

wordt bereikt door schillen

uitleg >>

uit (16e eeuw)

zich naar elders begeven

uitleg >>

uit (16e eeuw)

zich verplaatsen

uitleg >>

uitbouw(sel)(16e eeuw)

zoekt lengte, hoge lengte

uitleg >>

uitbouw(sel)(16e eeuw)

op dezelfde als het geheel

uitleg >>

uitbouw(sel)(16e eeuw)

nogmaals op die hoogte

uitleg >>

uitdelen (16e eeuw)

geen geheel meer

uitleg >>

uitdelen (16e eeuw)

genegen te geven

uitleg >>

uitdelen (16e eeuw)

(in stukjes) gescheiden krijgen

uitleg >>

uiterlijk (15e eeuw)

begeerlijke verschijning

uitleg >>

uiterlijk (15e eeuw)

de omvang van een glinsterend gezicht

uitleg >>

uiterlijk (15e eeuw)

de begrenzing van het gezicht

uitleg >>

uiterlijk (16e eeuw)

begeerlijke verschijning

uitleg >>

uiterlijk (16e eeuw)

de omvang van een glinsterend gezicht

uitleg >>

uiterlijk (16e eeuw)

de begrenzing van het gezicht

uitleg >>

uiterlijk (16e eeuw)

verrijst, reist, is grijs

uitleg >>

uithuwelijken (16e eeuw)

als een (heilige) eenheid

uitleg >>

uithuwelijken (16e eeuw)

aan elkaar gekoppeld (gekneld)

uitleg >>

uithuwelijken (16e eeuw)

op en neer gaan trekken (samen in voor-en tegenspoed optrekken)

uitleg >>

uitspraak (16e eeuw)

laat het denken niet aan jezelf over

uitleg >>

uitspraak (16e eeuw)

beschikt en maakt keuzes (scheiding)

uitleg >>

uitstek (16e eeuw)

is steeds een luifel

uitleg >>

uitstek (16e eeuw)

hoogte om te schuilen

uitleg >>

uitstek (16e eeuw)

een boog of hoogte die wordt ondersteund

uitleg >>

ulcaen (16e eeuw)

schokt en kookt langs de zijden

uitleg >>

ulcaen (16e eeuw)

kolkt in de schacht

uitleg >>

ulcaen (16e eeuw)

begeeft zich in de lucht

uitleg >>

ulcaen (16e eeuw)

nvt

uitleg >>

unster (16e eeuw)

hangt en (geeft onder)scheid

uitleg >>

unster (16e eeuw)

maakt het onderscheid gelijk

uitleg >>

unster (16e eeuw)

bereikt het onderscheid

uitleg >>

urtica (lat.).

wat schuurt

uitleg >>

urticace‰n (lat.)

afgescheurd wat om zich heen hangt, wat schuurt

uitleg >>

usance (fries)

betrekking op iem. eigen gang

uitleg >>

usance (fries)

geheel volgens eigen wijze, manier

uitleg >>

usance (fries)

geheel volgens eigen wijze, manier

uitleg >>

useert (16e eeuw)

willen doen

uitleg >>

useert (16e eeuw)

aan eigen inzicht vastgeklonken

uitleg >>

useert (16e eeuw)

binnen eigen kring gewoon

uitleg >>

uur (16e eeuw)

te horen en heeft eigen koers

uitleg >>

uur (16e eeuw)

eigen aan een klok

uitleg >>

uur (16e eeuw)

wat zichzelf kruist: tegenkomt, ontmoet, passeert

uitleg >>

uurwerk (17e eeuw)

hoort de klok

uitleg >>

uurwerk (17e eeuw)

het geruis gaat verscholen, (het uurwerk zit in een holte)

uitleg >>

vaal (16e eeuw)

de kleur verschuift

uitleg >>

vaal (16e eeuw)

de kleur verhult/verschuilt zich

uitleg >>

vaal (16e eeuw)

alsof het geschuurd wordt

uitleg >>

vaatje (16e eeuw)

om steeds te kunnen neerleggen en keren (rond) en om steeds te legen

uitleg >>

vaatje (16e eeuw)

een geheel van een gave ring (rond) en gave voor de keel

uitleg >>

vaatje (16e eeuw)

geeft een hol geluid, waar men op kan klinken, wat men in de lengte kan keren (draaien)

uitleg >>

vadsig (16e eeuw)

geheel ingezakt, het zat zijn

uitleg >>

vadsig (16e eeuw)

lijkt in elkaar te zakken

uitleg >>

vadsig (16e eeuw)

laat zich zakken

uitleg >>

vanck (16e eeuw)

hele stuk, helemaal

uitleg >>

vanck (16e eeuw)

om je heen kijken

uitleg >>

varken (16e eeuw)

met de (kauwende) kaak

uitleg >>

varken (16e eeuw)

houdt van sappig en veel eten

uitleg >>

varken (17e eeuw)

geeft gieren

uitleg >>

varken (17e eeuw)

keert (de grond) om

uitleg >>

varken (17e eeuw)

weerschijn (omdat hij geen haren heeft, komt de huid in beeld)

uitleg >>

varken (17e eeuw)

neiging tot kleverig, slibberig (modder) te gaan

uitleg >>

varken (17e eeuw)

neiging tot greppels maken, in de grippel zoeken

uitleg >>

varken (17e eeuw)

neigt tot schreeuwen, gieren

uitleg >>

vasthechten (16e eeuw)

zich vastklampen, overmeesteren

uitleg >>

vasthechten (16e eeuw)

haakt

uitleg >>

vaststaand (lat.)

weet de aandacht te vestigen

uitleg >>

vechten (o.t.t.)

komt in de buurt van hechten

uitleg >>

veken (16e eeuw)

een hek

uitleg >>

veken (16e eeuw)

kan een knik maken

uitleg >>

veken (16e eeuw)

schuin knikken of heffen

uitleg >>

vellen (16e eeuw)

kleeft bijelkaar, vormt een sleep met elkaar

uitleg >>

vellen (16e eeuw)

wordt geknikt/afgescheurd bij het vel

uitleg >>

vellen (16e eeuw)

knipt het haar, maar dan erger, dieper

uitleg >>

venster (eng.)

beweeg ging te schouw

uitleg >>

venster (eng.)

geeft het oog bewegingsruimte

uitleg >>

venstervrijen (16e eeuw)

wil gunst afdwingen

uitleg >>

venstervrijen (16e eeuw)

zoekt deugd bij een ander of is ondeugend (deugd is zoek)

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

geeft gieren

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

keert (de grond) om

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

weerschijn (omdat hij geen haren heeft, komt de huid in beeld)

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

neiging tot kleverig, slibberig (modder) te gaan

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

neiging tot greppels maken, in de grippel zoeken

uitleg >>

vercken (17e eeuw)

neigt tot schreeuwen, gieren

uitleg >>

verenigingslid (16e eeuw)

elkaars gelijke

uitleg >>

verenigingslid (16e eeuw)

vormen een geheel, is zelf een deel

uitleg >>

verenigingslid (16e eeuw)

van meerdere mensen, voor hen is het een eer

uitleg >>

verf (16e eeuw)

steeds bewegen, schuiven

uitleg >>

verf (16e eeuw)

iets klevends bewegen

uitleg >>

verf (16e eeuw)

doen wrijven

uitleg >>

verf (16e eeuw)

beweeg en smeer het kleverige goedje

uitleg >>

verf (16e eeuw)

in rijen (banen) op en neer verven

uitleg >>

vergoeden (16e eeuw)

terugbrengen naar de periode voordat het verstoord werd

uitleg >>

vergoeden (16e eeuw)

krijgen zoals het hoort, rechttrekken van de koers

uitleg >>

vergoeden (16e eeuw)

de klok goed zetten

uitleg >>

vergoeden (16e eeuw)

de kreuken eruit halen

uitleg >>

verkeerd (16e eeuw)

geheel scheef trekken

uitleg >>

verkeerd (16e eeuw)

gaat haaks (vergelijk met haken, breien)

uitleg >>

verlaten (omgeving) 16e eeuw

men kan beter omdraaien

uitleg >>

verlaten (omgeving) 16e eeuw

geheel vlak

uitleg >>

verlaten (omgeving) 16e eeuw

grijs en grauw: vertrek, ga weer op reis

uitleg >>

vermeerdering (16e eeuw)

skokke-schokken

uitleg >>

vermeerdering (16e eeuw)

doen knikken (zodat er meerdere stukjes ijn)

uitleg >>

vermelt (16e eeuw)

geheel zowel heen en terug

uitleg >>

vermelt (16e eeuw)

gelijkmatig omhoog

uitleg >>

vermelt (16e eeuw)

gelijkmatig omhoog

uitleg >>

versieren (16e eeuw)

in kringen

uitleg >>

versieren (16e eeuw)

geheel geknikt

uitleg >>

versieren (16e eeuw)

een doorgaande knik (gekruld, franje)

uitleg >>

verstrikken (16e eeuw)

als de keel wordt afgesloten (zie: tessels)

uitleg >>

verstrikken (16e eeuw)

ergens geheel inschuiven

uitleg >>

verstrikken (16e eeuw)

als het ergens in het hoofd kleeft, plakt

uitleg >>

verstrikken (16e eeuw)

neiging tot benauwdheid

uitleg >>

vertalen

schrijft naar eigen slag

uitleg >>

vertrecken (14e eeuw)

steeds willen aanreiken, iets oprekken

uitleg >>

vertrecken (14e eeuw)

in een grote boog (reiken in de overtreffende trap)

uitleg >>

vertrecken (14e eeuw)

geheel terug krijgen, neiging tot gillen

uitleg >>

vertrecken (14e eeuw)

verder reiken, terug geven

uitleg >>

verwant (16e eeuw)

hoort bij zich, is bij zich geschapen

uitleg >>

verwant (16e eeuw)

bij zich ingetrokken of betrokken

uitleg >>

verward (16e eeuw)

zinkt in elkaar, weet niet waar hij/zij het zoeken moet

uitleg >>

verward (16e eeuw)

trekt krom in de botten

uitleg >>

verwe (16e eeuw)

steeds bewegen, schuiven

uitleg >>

verwe (16e eeuw)

iets klevends bewegen

uitleg >>

verwe (16e eeuw)

doen wrijven

uitleg >>

veter-nestel (16e eeuw)

in-of geheel aantrekken

uitleg >>

veter-nestel (16e eeuw)

ter hoogte van het scheenbeen

uitleg >>

veter-nestel (16e eeuw)

gelijk in te trekken (en maakt de twee te verbinden delen gelijk)

uitleg >>

veter-nestel (16e eeuw)

rijg en trek in/aan

uitleg >>

vexeren (16e eeuw)

doet van zich afweren

uitleg >>

vexeren (16e eeuw)

helemaal uit normale doen

uitleg >>

vexeren (16e eeuw)

bezig met onderuit te gaan

uitleg >>

vieliaert (16e eeuw)

schijnt helemaal zinkkleurig van haar

uitleg >>

vieliaert (16e eeuw)

kan zich niet handhaven

uitleg >>

vieliaert (16e eeuw)

te gering om zich nog helemaal glans te geven

uitleg >>

vier (lat.)

geklonken aan de hoeken zoekt het zijn weg

uitleg >>

vijver (16e eeuw)

wenteld, draait zich of water waar je omheen kunt lopen

uitleg >>

vijver (16e eeuw)

lijkt op water

uitleg >>

vijver (16e eeuw)

wat men schenken nadat het is gezonken

uitleg >>

vijver (16e eeuw)

krijgt men waar een diepte, inzinking is

uitleg >>

visioen

krijgt geschonken wat ingezonken is

uitleg >>

visioen

in gedachten verzonken en verheven gedachten krijgen

uitleg >>

viswater (16e eeuw)

maakt een haakbeweging in een vaste gang

uitleg >>

viswater (16e eeuw)

slingert naar beneden en vouwt zicht

uitleg >>

viswater (16e eeuw)

komt samen en vouwt zich in een kring

uitleg >>

Vlie

als de zee blinkt, schittert

uitleg >>

Vlie

in de buurt van eigen klank

uitleg >>

Vlie

terugkerend geluid: de zee

uitleg >>

Vlieland-Flinge

waar de zee zich terugtrekt

uitleg >>

Vlieland-Flye

hier keert het water

uitleg >>

vlies

slingert om iets, bevindt zich bij iets kleins

uitleg >>

vlies

schijnt geheel (om) iets

uitleg >>

vlies

schijnt te begeren of weg te doen

uitleg >>

vlies (16e eeuw)

hoort bij geheel, houdt het lichaam heel

uitleg >>

vlies (16e eeuw)

kleeft in zijn geheel

uitleg >>

vlies (16e eeuw)

kan men grip op krijgen, te grijpen

uitleg >>

vlis (16e eeuw)

meteen, tegelijk

uitleg >>

vlis (16e eeuw)

moeite doen, lucht tekort hebben

uitleg >>

vlis (16e eeuw)

moeite doen

uitleg >>

vliscegen (16e eeuw)

zich moeite getroosten, maar ook: door het slik gaan

uitleg >>

vliscegen (16e eeuw)

zwaar ademen, maar ook: overgeven

uitleg >>

vliscegen (16e eeuw)

herhalen, maar ook teruggeven, overgeven

uitleg >>

Vlissingen

waar slik komt en gaat en bezinkt

uitleg >>

Volendam

een bocht of knik in een sleuf (vaargeul)

uitleg >>

vollgrav (noors)

een geul als een slikkige gracht

uitleg >>

voorval (16e eeuw)

onderscheidelijk, opmerkelijk

uitleg >>

voorval (16e eeuw)

kijken, bekeken

uitleg >>

vork (16e eeuw)

om alles te nemen, schaken

uitleg >>

vork (16e eeuw)

gemaakt als een kring

uitleg >>

vork (16e eeuw)

net als schaken

uitleg >>

vork (16e eeuw)

schaak door te rijgen

uitleg >>

vork (16e eeuw)

om (het hooi) te keren

uitleg >>

vork (16e eeuw)

lijkt op een keel (keelvormig)

uitleg >>

voyzen (16e eeuw)

als er zang of gegons te horen is

uitleg >>

voyzen (16e eeuw)

schuivend gezang

uitleg >>

voyzen 16e eeuw

als er zang of gegons te horen is

uitleg >>

voyzen 16e eeuw

schuivend gezang

uitleg >>

vrede (16e eeuw)

gaat eigen gang(etje)

uitleg >>

vrede (16e eeuw)

gaat schaften, gaat gapen

uitleg >>

vreithove (16e eeuw)

met eigen grenzen

uitleg >>

vreithove (16e eeuw)

waar men heil kan verwachten

uitleg >>

vreithove (16e eeuw)

een geschonken erf (om neer te zinken

uitleg >>

vriend (16e eeuw)

met wie men graag in de kring zit

uitleg >>

vriend (16e eeuw)

bij wie men kan schuilen

uitleg >>

vriend (16e eeuw)

heeft de voorkeur

uitleg >>

vrijbuiter (16e eeuw)

een knaap die wat rond struint

uitleg >>

vrijbuiter (16e eeuw)

indien mogelijk verschalken

uitleg >>

vrijen (16e eeuw)

als: rijden

uitleg >>

vrijen (16e eeuw)

als: krijgen, rijgen

uitleg >>

vrijen (16e eeuw)

te maken met geil(heid) en mond of andere monding (opening)

uitleg >>

vrijen (16e eeuw)

neiging tot begeren en steeds weer

uitleg >>

vriten (16e eeuw)

men schijnt te krijgen

uitleg >>

vriten (16e eeuw)

heil brengen

uitleg >>

vriten (16e eeuw)

wat men begeert

uitleg >>

vrolijkerd (16e eeuw)

houdt van luid geschal

uitleg >>

vrolijkerd (16e eeuw)

ligt op de grond van het lachen

uitleg >>

vrolijkerd (16e eeuw)

tranen van het lachen

uitleg >>

vrome (16e eeuw)

altijd bezig het hogere te zoeken

uitleg >>

vrome (16e eeuw)

zoekt het hogere en verhevene en laat dat in lengte (van jaren) horen

uitleg >>

vrome (16e eeuw)

zoekt tot het uiterste het hoge en verhevene

uitleg >>

vrund (16e eeuw)

met wie men graag in de kring zit

uitleg >>

vrund (16e eeuw)

bij wie men kan schuilen

uitleg >>

vrund (16e eeuw)

heeft de voorkeur

uitleg >>

vryen (16e eeuw)

als: rijden

uitleg >>

vryen (16e eeuw)

als: krijgen, rijgen

uitleg >>

vryen (16e eeuw)

te maken met geil(heid) en mond of andere monding (opening)

uitleg >>

vryen (16e eeuw)

neiging tot begeren en steeds weer

uitleg >>

vulkaan (16e eeuw)

schokt en kookt langs de zijden

uitleg >>

vulkaan (16e eeuw)

kolkt in de schacht

uitleg >>

vulkaan (16e eeuw)

begeeft zich in de lucht

uitleg >>

vulkaan (16e eeuw)

nvt

uitleg >>

waard (16e eeuw)

samenzijn, hij die inschenkt, bij wie je kunt slapen (inzinken)

uitleg >>

waard (16e eeuw)

waard-ekijn

uitleg >>

waard (16e eeuw)

inschenken van het gelagje (in de gelagkamer) waar met schik heeft

uitleg >>

waard (16e eeuw)

inschenken van de graap (stenen kruik) met een grapje

uitleg >>

wam (16e eeuw

bewegende maag

uitleg >>

wam (16e eeuw)

zak in beweging: maag, pens

uitleg >>

waveraert (16e eeuw)

maakt een haakbeweging in een vaste gang

uitleg >>

waveraert (16e eeuw)

slingert naar beneden en vouwt zicht

uitleg >>

waveraert (16e eeuw)

komt samen en vouwt zich in een kring

uitleg >>

wei (16e eeuw)

men krijgt het afgescheidene

uitleg >>

wei (16e eeuw)

verschoven tot afgescheiden

uitleg >>

wei (16e eeuw)

wat is afgescheiden

uitleg >>

wei (16e eeuw)

wat is overgebleven, gezonken

uitleg >>

weide (16e eeuw)

om te hooien

uitleg >>

weide (16e eeuw)

ligt verzonken, steekt boven (water) uit

uitleg >>

wellen (16e eeuw)

als brouwen

uitleg >>

wellen (16e eeuw)

in elkaar gekreukt en groezelig (appelmoes bijv.)

uitleg >>

wellen (16e eeuw)

valt uiteen en gaat omhoog (borrelt, pruttelt)

uitleg >>

wellen (16e eeuw)

wordt hoger en golft (pruttelt)

uitleg >>

weyer (16e eeuw)

wenteld, draait zich of water waar je omheen kunt lopen

uitleg >>

weyer (16e eeuw)

lijkt op water

uitleg >>

weyer (16e eeuw)

wat men schenken nadat het is gezonken

uitleg >>

weyer (16e eeuw)

krijgt men waar een diepte, inzinking is

uitleg >>

wiebelen (tessels)

geheel wenden

uitleg >>

wiebelen (tessels)

wankelt (het omhoogstaande (gerezene) gaat scheef

uitleg >>

wiemele (tessels)

geheel wenden

uitleg >>

wiemele (tessels)

wankelt (het omhoogstaande (gerezene) gaat scheef

uitleg >>

wijnvat (16e eeuw)

bij geheel rees: gisten

uitleg >>

wijnvat (16e eeuw)

bereik de keel

uitleg >>

wijnvat (16e eeuw)

begeert te slikken

uitleg >>

wijting (16e eeuw)

doet zich graag verdwijnen

uitleg >>

wijting (16e eeuw)

bukken om te bereiken, omhoog te halen

uitleg >>

wijting (16e eeuw)

trekt neer in het slik

uitleg >>

window (eng.)

beweeg ging te schouw

uitleg >>

window (eng.)

geeft het oog bewegingsruimte

uitleg >>

wizƒnsje (fries)

betrekking op iem. eigen gang

uitleg >>

wizƒnsje (fries)

geheel volgens eigen wijze, manier

uitleg >>

wizƒnsje (fries)

geheel volgens eigen wijze, manier

uitleg >>

wlcaen (16e eeuw)

zie: vulkaan en ulcaen

uitleg >>

woekeraar (16e eeuw)

die koers schaakt, wie de koers bepaalt

uitleg >>

woekeraar (16e eeuw)

heen ging om aan de haak te slaan

uitleg >>

woekeraar (16e eeuw)

op pad om alles er uit te halen

uitleg >>

wond (fries)(16e eeuw)

een kuil, hol of geul

uitleg >>

wond (fries)(16e eeuw)

een gat

uitleg >>

wond (fries)(16e eeuw)

een krocht (krochten zijn spelonken, grotten)

uitleg >>

woning (16e eeuw)

is eigendom

uitleg >>

woning (16e eeuw)

als een (eigen) holletje, waar men zich schuil houdt

uitleg >>

woning (16e eeuw)

waar men zich geborgen weet

uitleg >>

woonplaats (16e eeuw)

is eigendom

uitleg >>

woonplaats (16e eeuw)

als een (eigen) holletje, waar men zich schuil houdt

uitleg >>

woonplaats (16e eeuw)

waar men zich geborgen weet

uitleg >>

zachtzinnig (lat.)

een ander het heil gunnen

uitleg >>

zachtzinnig (lat.)

een ander de eer geven, of eren

uitleg >>

zandplaat (16e eeuw)

geheel zichtbaar

uitleg >>

zandplaat (16e eeuw)

schijnt zich vast te leggen

uitleg >>

zangwijze (16e eeuw)

eigen klank om te zingen

uitleg >>

zangwijze (16e eeuw)

zoals zingen met de keel gaat

uitleg >>

zangwijze (16e eeuw)

zoals het zingen zich herhaald

uitleg >>

zaterdag (noors)

wil verruilen

uitleg >>

zebra

kan voortrazen en grazen

uitleg >>

zebra

heeft halen (strepen) bij zich

uitleg >>

zebra

trekken samen op: kuddedieren

uitleg >>

zede (16e eeuw)

trekken van jezelf

uitleg >>

zede (16e eeuw)

trekken van jezelf onderscheiden

uitleg >>

zede (16e eeuw)

wat je je eigen maakt

uitleg >>

zede (16e eeuw)

zich onderscheiden

uitleg >>

zee (16e eeuw)

kan zich geheel omkeren, heerst over de gang (zowel snelheid als koers)

uitleg >>

zee (16e eeuw)

kan zich geheel omkeren, heerst over de gang (zowel snelheid als koers)

uitleg >>

zee (16e eeuw)

slinkt als het weer terugstroomt

uitleg >>

zee (16e eeuw)

glinstert en is schimmig

uitleg >>

zee (16e eeuw)

grens ter afscheiding

uitleg >>

zee (16e eeuw)

grens tussen schimmig en helder

uitleg >>

zeegras (16e eeuw)

onder de golven gedoken

uitleg >>

zeegras (16e eeuw)

te vinden verscholen in zee

uitleg >>

zeegras (16e eeuw)

look dat verscholen in zee zit

uitleg >>

zeegras (16e eeuw)

kroos dat verscholen zit in zee

uitleg >>

zegel (14e eeuw)

trekt geheel in zichzelf: als een afdruk

uitleg >>

zegel (16e eeuw)

maakt een geheel, tot iemands heil

uitleg >>

zegel (16e eeuw)

vastgeklonken en glimmend met eigen kenmerken, trekken

uitleg >>

zegel (16e eeuw)

met de ring van iemand zelf (bezegeld)

uitleg >>

zegel (eng.)

betrekking op zichzelf

uitleg >>

zeiglen (14e eeuw)

trekt geheel in zichzelf: als een afdruk

uitleg >>

zemelen (16e eeuw)

bevindt zich verscholen

uitleg >>

zemelen (16e eeuw)

wordt gekreukt

uitleg >>

zemelen (16e eeuw)

wordt geklopt

uitleg >>

zemelen (16e eeuw)

wordt gekloofd

uitleg >>

zerk (16e eeuw)

sober, kan een kaars bij gezet, verzamelplaats, tuin

uitleg >>

zerk (16e eeuw)

na een slag, waar men klaagt, in de laagte

uitleg >>

zerk (16e eeuw)

voor wie geraakt is, in het gras, in de diepte

uitleg >>

ziekenzaal (16e eeuw)

wil terugkeren in eigen kring

uitleg >>

ziekenzaal (16e eeuw)

wordt beter door zich te gaan liggen

uitleg >>

ziekenzaal (16e eeuw)

herrezen terugkeren

uitleg >>

zijdelings (16e eeuw)

geheel scheef trekken

uitleg >>

zijdelings (16e eeuw)

gaat haaks (vergelijk met haken, breien)

uitleg >>

Zijpe, de (16e eeuw)

nabij de zee, waar de zee komt

uitleg >>

Zijpe, de (16e eeuw)

troebel water

uitleg >>

zonk (16e eeuw)

vergankelijk - vergaan

uitleg >>

zonk (16e eeuw)

gaat zakken, wordt getrokken tot zakken

uitleg >>

zouc (17e eeuw)

krijgt geschonken wat men zoekt

uitleg >>

zouc (17e eeuw)

zoekt een gunstige blik

uitleg >>

zouc (17e eeuw)

keuze (hier: voorkeur)

uitleg >>

zout (16e eeuw)

insmeren op de huid van geslacht vee

uitleg >>

zout (16e eeuw)

zoutwinning door verdamping van zeewater

uitleg >>

zuid (16e eeuw)

trek schuin het gezicht en trek naar de warmte (heet)

uitleg >>

zuid (16e eeuw)

trek naar verre kusten

uitleg >>

zwaard (16e eeuw)

heen en weer bewegen (de eer verdedigen)

uitleg >>

zwaard (16e eeuw)

iem. over de klink jagen

uitleg >>

zwaard (16e eeuw)

binnen eigen bereik schuin bewegen om iem. te krenken

uitleg >>

zwenking (16e eeuw)

maakt lenige bewegingen

uitleg >>

zwenking (16e eeuw)

op en neer in scheve beweging

uitleg >>

zwenking (16e eeuw)

op en neer in scheve beweging

uitleg >>

zwerm (16e eeuw)

alles beweegt/beweegt en overmeesterd (verschalkt)

uitleg >>

zwerm (16e eeuw)

enigszins warm, niet goed zichtbaar

uitleg >>

zwerm (16e eeuw)

waar het grauw van wordt

uitleg >>

zwerm (bijen) 16e eeuw

bewegend verschalken

uitleg >>

zwerm (bijen) 16e eeuw

kan door warmte of als een draaiende klauw meegesleurd worden

uitleg >>

zwerm (bijen) 16e eeuw

wordt wazig, als graaien/draaien, kan men van in de rouw geraken

uitleg >>

zwijm

lijkt zich een schim te wensen

uitleg >>

zwijm

maakt beweging van zichzelf te scheiden

uitleg >>

zwijm

alsof men wiegt

uitleg >>

zwijm

neerzijgen, flauwvallen

uitleg >>

zwijm

lijkt te gaan geeuwen

uitleg >>

© 2005-2013 TexelSites